Dünya

Çin lideri Şi'den Biden'a tehdit gibi uyarı: Ateşle oynayan yok olur

29 Temmuz 2022 08:15

Çin Devlet Başkanı Şi Jingping, perşembe günü gerçekleştirilen iki saatlik telefon konuşmasında ABD Başkanı Joe Biden'a "Tayvan konusunda ateşle oynamamasını" söyledi.  Pekin-Washington hattında ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin gelecek ay gerçekleştirmeyi planladığı potansiyel Tayvan ziyareti gerilimin tırmanmasına sebep olmuştu.

Çin'den yapılan açıklamaya göre Jingping görüşmede, "Ateşle oynayanlar onun tarafından yok edilecektir. Umarım ABD bunu açıkça görüyordur" dedi. Öte yandan Jingping, ABD'ye iki ülke arasındaki ilişkilerin temeli kabul edilen üç bildiriyi uygulama çağrısında bulundu. 

Şi Jingping, Çin'in toprak bütünlüğünü "kararlı bir şekilde" koruyacaklarını söylerken, "Bu, Çin'in 1.4 milyardan fazla insanının isteği" dedi.

Şi, geçen Kasım ayında da tehditkar açıklamalarda bulunarak Tayvan'ın "bağımsızlığa yönelik adımlar atması" durumunda Çin'in "kesin bir şekilde" karşılık vereceğini söylemişti.

ABD, Çin'den çok daha kısa bir açıklama yayımlayarak Biden'ın "Statükoyu veya Tayvan Boğazı'nda barışı bozacak herhangi bir tek taraflı hamleye karşıyız" dediği ifade edildi. 

Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karine Jean-Pierre, Çin'in açıklaması hakkında yorum yapmayarak, iki liderin "direkt ve açık bir şekilde konuştuğunu" söyledi. 

Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.

Bu girişim Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.