T24 Dış Haberler
Çin, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin geçen hafta gerçekleştirdiği ziyaretin ardından ada etrafında başlattığı askeri tatbikatlarını sürdürürken, Tayvan da gerçek silahlar kullanarak tatbikat yapmaya başladı.
Salı günü yapılan bir saatlik tatbikatta Tayvan askerleri denize obüs atışı yaptı.
Al Jazeera'nın aktardığına göre Tayvanlı yetkililer, bu tatbikatın Çin'e karşılık olarak düzenlenmediğini ve uzun süredir planlandığını ifade etti.
Öte yanda Çin, Tayvan'ın tatbikatı bittikten sonra adanın etrafındaki tatbikatlarını sürdürdüğünü bildirdi.
Reuters'a konuşan ismi paylaşılmayan bir kaynak, iki tarafı de-facto olarak ayıran orta çizgide 20 kadar Çin ve Tayvan donanma gemilerinin yakın olarak beklediğini söyledi. Kaynak, Çin teknelerinin de-facto tarafsız bölgeye yaklaştığını ifade etti.
Pekin, Pelosi'nin ziyaretine karşılık geçen hafta başlattığı üç günlük askeri tatbikatları pazartesi günü uzattığını duyurmuştu.
Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Vu bugün katıldığı bir toplantıda, Çin’in tatbikatlarıyla bir işgale hazırlandığını söyledi.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı'nın ziyareti
Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyetinin geçen hafta yaptığı ziyaret, Ada'yı topraklarının parçası gören Pekin'in tepkisini çekmişti. Çin Dışişleri Bakanlığı, Pelosi'nin uçağının Tayvan'a inmesinin hemen ardından yaptığı açıklamada ziyareti kınadığını bildirmiş, Savunma Bakanlığı da Ada çevresinde "bir dizi askeri tatbikat" düzenleyeceğini duyurmuştu.
Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada'yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olmuştu. Daha önce 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu girişim Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
