Yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgını bir yıldır birçok ülkede hayatı büyük oranda değiştirirken uzmanların salgının insan psikolojisi üzerindeki tahminlerinin pek çoğu tutmadı. "Yeni normalde" hızlı değişim ve belirsizliğin sosyal dinamikler ve davranış bilimleri alanlarında insanları "geri dönülemez şekilde" etkileyeceği öne sürülürken pandeminin sosyal etkileri beklenen sonuçları doğurmadı.
Foreign Policy'de yer alan habere göre, uzmanlar salgının başından bu yana "Pandemi sebebiyle daha fazla zaman geçiren çiftler ne gibi sorunlar yaşayacak?", "Depresyon ve yalnızlık artacak mı?", "İnsanlar uyum sağlamaya zorlandıkça değişime daha açık hale mi gelecekler yoksa geleneklerine mi dönecekler?" gibi sorular üzerinde çalıştı. Uzmanlar, sorulara yanıt ararken pek çok tahminde bulundu.
Geçen sene Nisan'da, ABD'de; yalnızlık, önyargı, yaşam doyumu, şiddet gibi psikolojik ve davranışsal alanlarda uzmanların yaptığı tahminler, daha sonra yaşananlar ile büyük oranda farklılık gösterdi. Çoğu sosyal ve davranış bilimci, pandeminin sosyal etkilerinin çok daha dramatik olacağını öngörmüştü. Buna karşılık yalnızlık ve memnuniyet gibi kavramlarda negatif yönde ilerleme görülse de bu ilerleme beklenenden oldukça az çıktı. Aileye bakmak, statü kazanmak, romantik partner bulmak gibi temel sosyal motivasyonlar, beklendiği kadar azalmadı.
"Bulaşıcı hastalıkları önleme motivasyonu arttı"
Ulusal Bilim Vakfı tarafından finanse edilen dünya çapında 15 binden fazla araştırmacının katıldığı bir çalışmada ise bulaşıcı hastalıkları önleme motivasyonunun Covid-19 ile birlikte yüksek oranda arttığı ortaya çıktı. Bunun yanında insan psikolojisi ve davranışları, çoğu uzmanın beklediğinden fazla eylemsizlik gösterdi. Sosyal dinamikler ve insan davranışı uzmanları için bu sonuçlar beklenmedik oldu ve araştırmacıların tahminlerinin çoğunun en az yüzde 20 yanlış olduğu ortaya çıktı. Çalışmaya katılan araştırmacı katılımcıların yarısından azı, pandeminin sosyal etkilerini doğru tahmin edebildi.
Tek istisna şiddet
Tek istisna ise şiddet suçları oldu. Covid-19 salgının yayılmasından sonra uygulanan yasaklar ve kısıtlamalar neredeyse bütün dünyada şiddet suçlarının artmasına sebep oldu. ABD'de bu oran %20 oldu. Türkiye'de dahil olmak üzere birçok ülkede aile içi şiddet ve kadına şiddet pandemi ile birlikte büyük artış gösterdi.
