Milyonlarca insanı etkisi altına alan Covid-19, etki alanını genişletmeye devam ederken, hasta ve hasta yakınlarının en çok merak ettiği konulardan biri de, virüsün uzun vadede vücutta hangi hastalıkları tetiklediği oldu. Virüs, kalpten tansiyona, sinir sistemi hastalıklarından obsesif komulsif bozukluğa kadar birçok hastalığı tetikliyor.
İstanbul Rumeli Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nda görevli Uzman Hemşire Başak Türkmen, Covid-19’un tüm vücut sistemlerini etkilemesi, inflamasyon (iltihaplanma) sürecinde yükselen sitokin seviyesinden kaynaklandığını belirterek, “Enfeksiyonun tanımlandığı ilk zamanlarda solunum sistemi üzerindeki etkiler ön plandayken zaman ilerledikçe diğer sistemsel etkiler de gündeme gelmektedir. Özellikle hayati öneme sahip olan organlardan kalp ve beynin etkilenmesi mortalite (ölüm hızı) ve morbidite (hastalık hızı) artışına sebep olmaktadır’’ ifadelerini kullandı.
Bu hastalıkları tetikliyor
Koronavirüsün akciğer üzerinde en sık görülen etkisinin zatürre (pnömoni) olduğunu vurgulayan Türkmen, Covid-19’ un tetiklediği diğer hastalıkları ise şöyle sıraladı:
“Covid-19, kalp ve damar sistemi açısından kalbin sol/sağ karıncık fonksiyonlarında bozulma, kalp yetersizliği, sistemik hipertansiyon, ritim bozuklukları, kalp kası hasarı ve fonksiyon bozukluğunu; sinir sisteminde baş ağrısı, bilinç bozukluğu, nöbet, beyin iltihabı, inme ve sinir-kas kavşağı bozukluklarını; kas-iskelet sisteminde kas ve eklem ağrısını; gözde iltihabi reaksiyonları; kan sistemine ilişkin yaygın damar içi pıhtılaşmayı; ruh sağlığı açısından da obsesif kompulsif bozukluğu tetiklemektedir.”
"Tıbbı kontrollerinizi aksatmayın"
Hastalıktan ve hastalığa bağlı gelişebilecek diğer sistematik komplikasyonlardan korunmak gerektiğini belirten Uzman Hemşire Başak Türkmen, “Öncelikle maske, mesafe ve kişisel hijyen kurallarına uymalı, kalabalık ortamlarda uzun süre kalmaktan kaçınmalı, yeterli ve dengeli beslenmeyi sürdürmeli, bir egzersiz planı dahilinde hareketsizliği önlemeli, tıbbi kontroller tele-sağlık üzerinden bile olsa aksatılmamalı” dedi. (DHA)
