‘Deli Dolu’ bir Türk opereti

Hem tiyatro hem de müzik dünyasının kesişim noktasında yer alan, eğlenceli ve hafif konular üzerine kurulu bir sahne oyunu olan operet, operanın daha ciddi ve derin yapısının aksine daha çok güldürmek ve eğlendirmek amacıyla 18. yüzyıl Fransa'sında sahnelenmeye başlandı.

İçerisinde konuşmalar, şarkılar ve danslar yer alan, konuları genellikle günlük yaşamdan, aşk maceralarından veya toplumsal hicivlerden seçilen operetlerde karmaşık aryalar yerine daha akılda kalıcı melodiler ve şarkılar kullanılır.

Jacques Offenbach'ın Orfeus'un Cehennemi, Johann Strauss II'nin Yarasa’sı gibi eserler dünyada en çok sahnelenen operetler arasında yer alırken, ülkemizde ilk operetler ise Osmanlı döneminde Dikran Çuhacıyan tarafından bestelendi.

Cemal Reşit Rey ve Ekrem Reşit Rey

Cumhuriyet'in ilanıyla Mustafa Kemal Atatürk’ün sanat ve kültüre verdiği önemle tiyatro, bale ve diğer sanat dalları gibi operet de, modernleşme ve batılılaşma hamlelerinin bir parçası oldu. Cemal Reşit Rey'in bestelediği Lüküs Hayat ve Deli Dolu gibi operetlerin bazı şarkıları yediden yetmişe birçok kimsenin diline pelesenk oldu.

Cemal Reşit Rey tarafından bestelenen ve kardeşi Ekrem Reşit Rey tarafından librettosu yazılan, Türk operetlerinin en önemlilerinden sayılan Deli Dolu'yu, İstanbul Devlet Opera ve Balesi bu sezon tekrar repertuvarına aldı.

Eser, Cumhuriyet dönemi Türkiye'sinde yaşanan modernleşme sürecini, bireysel ve toplumsal değerlerin dönüşümünü hicivli bir dille ele alır.

Deli Dolu operetinden

Gençlik, her derde deva mı?

İki Yahudi ortak, Josef ile İzak, Kilyos’ta bir otel açar. Otele ilgi çekmek için bir gece düzenlerler. Bu gecede, Arjantinli ünlü bir şarkıcının çıkacağı da duyurulur. Ortaklardan İzak, Josef’in karısı Marika’ya göz koymuştur. Marika, yaşlı kocası Josef’ten hoşlanmamasına rağmen, İzak’a yüz vermez çünkü onu da yaşlı ve çirkin bulmaktadır.

Otelde bir de Pervin adında hoppa, genç bir kız vardır. O da İrfan adlı züppeye tutkundur. Gene otelde, Alman profesör Silberstein vardır. Bu kişi etkileyici bir gençlik aşısının mucididir. Yardımcısı Marlene ile birlikte bu keşfini deneyebileceği meraklı müşteriler aramaktadır. Marlene etkileyici güzelliği ile Josef’in gönlünü çeldikten sonra, ihtiyarlığını bahane ederek ondan kaçınır ve onu yüksek bir para karşılığında gençlik aşısı yaptırmaya ikna eder.

Otel halkı gençlik aşısı yaptıran Josef’i kayboldu sanır ve karısıyla çocukları onun yokluğundan istifade edip mirasını müsrifçe yiyerek gönüllerince yaşamaya başlar. Gençleşen Josef ortaya çıktığı hâlde onu kimse tanımaz. Zavallı Josef, bu süre zarfında karısının ve çocuklarının yaptıklarına uzaktan şahit olur. Diğer ortak İzak'ta göz koyduğu ortağının karısı Marika'ya daha genç görünmek için bu gençlik aşısından yaptırmaya karar verir ve o da bazı aksilikler yaşamasına rağmen gençleşir. Operetin sonunda her şey tatlıya bağlansa da anlatılanlar seyirciyi eğlendirirken düşünmeye sevk ediyor.

Deli Dolu operetinden

Deli Dolu, Süreyya Operası'nda sahneleniyor

10 Aralık 2024 tarihinde Kadıköy Belediyesi Süreyya Opera Sahnesi'nde prömiyerini yapan Deli Dolu opereti, izleyicilerle buluşmaya devam ediyor.

Şebnem Özsaran’ın sahneye koyduğu eserde, İstanbul Devlet Opera ve Balesi Orkestrası’nı Murat Kodallı yönetiyor. Müzik düzenlemesi Aytuğ Ülgen ve Ulaş Kurugüllü imzalı eserin dekor tasarımı Zeki Sarayoğlu’na, kostüm tasarımı Serdar Başbuğ’a, ışık tasarımı Taner Aydın’a, koreografisi Çiğdem Erkaya Öztürk’e ait. İstanbul Devlet Opera ve Balesi Korosu’nun şefi Volkan Akkoç. Operetin editörü Median Müzik Edisyon.

14 Ocak’ta sahnelenen temsilde; Josef rolünde Alp Köksal; İzak rolünde Çağrı Köktekin; Marika rolünde Şebnem Ağrıdağ Kışlalı; Marlene rolünde Ayşenur Ayyıldız Haksoy; Prof. Silberstein rolünde Ufuk Karakoç; Firuz rolünde Okan Fidan; İrfan rolünde Ali Murat Erengül; Pervin rolünde Özlem Soydan; Katina rolünde Esen Demirci; David rolünde Furkan Kılıç Aslan; Cevad rolünde Bülent Külekçi; Sabiha rolünde Nursel Dinler Yazman; Muhasebeci rolünde Çağdaş Bektaş; 1.Kız rolünde Betül Görgülü Memik; 2.Kız rolünde Gülçin Özmaldar sahnedeydiler.