Baltık Denizi'nde iki dünya savaşından kalan 300 bin tonluk mühimmat çürüyor ve balık, deniz, insan yaşamını tehlikeye atıyor. Uzmanlar, bölgenin ne kadar tehlikeli olduğunu ve neler yapılması gerektiğini araştırdı.İki dünya savaşından sonra, Baltık Denizi'ne büyük miktarda mühimmat atıldı. Bazı bölgelerde ise bu mühimmatlar kıyıya çok yakın durumda. Tehlikenin bu kadar yakın olması, bu mühimmatların eninde sonunda canlı yaşamına bir tehdit haline geleceğini gösteriyordu.
Sadece Alman sularında, geleneksel mühimmat ve kimyasal savaş malzemelerinin miktarının yaklaşık 300 bin ton olduğu düşünülüyor. Örneğin, Kolberger Heide mühimmat alanı Kiel'in hemen dışında bulunuyor - yaklaşık 35.000 ton deniz mayını ve torpilinin maksimum on iki metre derinlikte ve plajın görüş alanı içinde bulunduğu bir bölge.
Politikacılara karar vermeleri için destek
Kirlenmiş alanlara ne yapılmalı? Onları orada bırakıp, toksik maddelerin yavaşça sızacaklarını mı kabul edeceğiz, yoksa mühimmatı gizleyip gözenekli metal gövdelerin kırılması ve hatta patlaması riskini mi alıyoruz? Bu soruların, özellikle de örneğin bir denizaltı kablosunun veya boru hattının döşenmesi veya alanlarda bir rüzgar santrali inşa edilmesi durumlarında, bu maddelerin tehlike oluşturmaması için hızlı bir şekilde cevaplanması gerekir.
Bilim insanları, Uluslararası araştırma projesi DAIMON (Deniz Mühimmatı İçin Karar Verme Yardımı) çalışmaları altında bir karar verme yardımcısı geliştirdiler ve bunu Thünen Enstitüsü ve Alfred Wegner Polar ve Deniz Araştırmaları Enstitüsü'nün Bremerhaven'deki ortak konferansında katılımcılara sundular. Bu yardım mekanizmasının geliştirilme amacı ise yetkililere ve politikacılara çevresel izleme ve mühimmat yönetimi için pratik ve doğrudan uygulanabilir öneriler sunmak.
Araştırmacılar, büyük bir çaba ile savaş mühimmatlarından sızan kimyasallardan örnekler alıp analiz ettiler. Buna ek olarak, mühimmatın izleri atık alanında yaşayan balıklarda tespit edildi.
Bu durum aynı zamanda, TNT patlayıcıları ve arsenik içeren kimyasal savaş malzemeleri için de aynı şekilde geçerli. Kolberger Heide'deki küçük ağ kafeslerinde mühimmatın etkisine maruz kalmış midyeler, çözünen TNT patlayıcı ürünlerini zenginleştirerek daha güçlü hale getirdi. Bu nedenle, toksik maddelerin bombalardan sızdığı ve orada yaşayan organizmalar tarafından emildiği de açık bir gerçektir.
Zehirli maddeler balıklarda ve midyelerde tespit edilebilir
Ekip ayrıca TNT patlayıcılarının midyeler için toksik olduğunu ve balıkların genetik materyaline zarar verdiğini ve bunun da tümörlere yol açabileceğini tespit etti. Kolberger Heide mühimmat bölgesinde bulunan hassas yassı balık türleri, gerçekten de, her yerde olduğundan daha fazla karaciğer tümörüne sahip.
Açıklamalara göre, bölgede bulunan çözünmüş TNT patlayıcı maddeleri ile artmış olan tümör oranı arasında bir bağlantı olduğu aşikar. Ayrıca, çözünen TNT patlayıcıları genetik olarak da zararlı. Hızlı bir şekilde çözünen TNT patlayıcıları artık tespit edilemese de suda yaşayan organizmalar patlayıcıların etkisine maruz kalmaya devam ediyor.
Alexander Freund
© Deutsche Welle Türkçe
