T24 - Dev-Sol ana davası 29 yıl sonra sonuçlandı. Üsküdar 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada mahkeme, 39 sanığa anayasal düzeni değiştirmek suçundan ömür boyu hapis cezası verdi.
Davada 129 sanık beraat etti. 999 sanık hakkındaki suçlama ise zamanaşımı nedeniyle düştü.
1. Ordu Sıkıyönetim Mahkemesinde 1981'de başlayan ve 10 yıl sonra gönderildiği Üsküdar 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 18 yıl süren bin 243 sanıklı yasa dışı Dev-Sol ana davasında 39 sanık, ağırlaştırılmış müebbet ve müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Üsküdar 1. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki duruşmaya, sanıklardan 30'u ile avukatları katıldı.
Duruşmada kararını açıklayan mahkeme heyeti, sanıklardan Hüseyin Solgun, Murat Karabulut, Tuğrul Özbek, Mehmet Mustafa Dalkıran, Celal Abbas Leşanoğlu, Alişan Yalçın, Hüseyin Hami Şakir Özsomar, Vehbi Ersan, Yaşar Yavuz, Hüseyin Albayrak, Mahmut Alp, Kenan Motor, Uğur Tuncel, Mustafa Kadir Gül, Selah Odabaş, İlyas Arduç, Hasan Bektaş, Erdal Ketenci, Şemdin Şimşir, Özer Çetin Şenyurt, Şaban Taşçı, Mehmet Doğan, Mehmet Ünal, Cenap Özek, Abdülaziz Demirayak, Hacı Ramazan Işık, Selahi Kayadibi, Mehmet Koca, Orhan Avcı, Mustafa Kamil Uzuner, Ersin Tezcanlı, Emrullah Çetin, Mehmet Kılıç, Namık Kemal Cibaroğlu, Cemal Can, Ekrem Kılıç ve Süleyman Özcan Bulgu'yu, eski TCK'nın 146'ncı maddesi uyarınca, "Türkiye Cumhuriyeti Teşkilatı Esasiye Kanunu'nun tamamını veya bir kısmını tağyir ve tebdil veya ilgaya ve bu kanun ile teşekkül etmiş olan Büyük Millet Meclisini ıskata veya vazifesini yapmaktan men'e cebren teşebbüs etmek" suçundan önce ağırlaştırılmış müebbet ağır hapis cezasına mahkum etti.
Mahkeme heyeti, bu sanıkların cezasını, daha sonra takdiri indirim uygulayarak, müebbet ağır hapis cezasına çevirdi.
Diğer sanıklardan Aydın Açıkgöz ile Fikret Gülbahar hakkında ise yine eski TCK'nın 450/4. maddesi uyarınca, "örgüt adına taammüden adam öldürmek" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi.
Heyet, 15 ay önce Hollanda'da vefat eden örgütün lideri Dursun Karataş hakkındaki davanın ölüm nedeniyle düşürülmesine hükmetti. Diğer bin 203 sanık hakkındaki dava da yine "ölüm" ve "zaman aşımı" dolayısıyla ortadan kaldırıldı.
Davanın geçmişi
Yasa dışı Dev-Sol örgütü ana davası, 1981 yılında 1. Ordu Sıkıyönetim Mahkemesinde başlamıştı. Dava dosyası, 10 yıl sonra, Üsküdar 1. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmişti.
Yargılama aşamasında kararını açıklayan mahkeme, bugünkü kararda müebbet hapis cezasına çarptırılan Emrullah Çetin'in "idam", Dursun Karataş'ın da aralarında bulunduğu 45 sanığın ise ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmasına karar vermişti.
Dosya, Üsküdar Ağır Ceza Mahkemesinin de cezaları sanıklara tebliğ etmesinden sonra Yargıtaya gitmiş ve Yargıtay, dosyada evrak eksiklikleri olduğu gerekçesiyle kararı 5 yıl önce usul yönünden bozmuştu.
Bozma kararı üzerine yeniden yapılan yargılamada, Üsküdar Cumhuriyet Savcısı Cengiz Çalışkan, bin 243 sanığa "adam öldürme", "adam öldürmeye teşebbüs", "silahlı gasp", "pankart asma", "afiş yapıştırma", "patlayıcı madde atma" ve "izinsiz toplantı ve gösteri yapma" gibi 825 eylem suçu isnat edildiğini hatırlatmıştı.
Savcı Çalışkan, yasa dışı Dev-Sol örgütünün lider kadrosunda bulunan Dursun Karataş'ın da aralarında yer aldığı 176 sanığın, TCK'nın 146/1. maddesi uyarınca "anayasal düzeni silah zoruyla değiştirmeye teşebbüs etmek" suçundan müebbet ağır hapis cezasına çarptırılmasını, bunlardan vefat ettiği anlaşılan 13'ü hakkındaki davanın ortadan kaldırılmasını istemişti.
Savcı Çalışkan, diğer sanıklar hakkındaki davanın ise ölüm ya da zaman aşımı nedeniyle ortadan kaldırılmasını talep etmişti.
İnfazların toplamı 8 yıl olacak
Bu arada, sanık avukatlarından Taylan Tanay, Üsküdar 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararını temyiz edeceklerini söyledi.
Tanay, sadece ceza verilen 39 sanık yönünden değil, haklarında beraat kararı verilmesi gereken ve haklarındaki dava zaman aşımı dolayısıyla ortadan kaldırılan sanıklar yönünden de temyize gideceklerini bildirdi.
Avukat Tanay, sanıklar hakkında her ne kadar ağırlaştırılmış müebbet ve müebbet hapis cezası verilmiş ise de hükmün infazının 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun geçici 1. maddesine göre yapılacağını ifade etti.
Yasaya göre, sanıkların cezaevinde kalacakları sürenin toplamda 8 yıl olacağını belirten Tanay, haklarında hüküm verilen bazı sanıkların 8 yıl, bazılarının da bu sürenin üzerinde cezaevinde kaldığını, diğerlerinin de kalan süreyi cezaevinde geçireceklerini kaydetti.
Tanay, yargılamayı yapan mahkemenin, bu durumu bildiği için hüküm verilen sanıklar hakkında tutuklama kararı çıkarmadığını sözlerine ekledi.