DEVA Partili Elif Esen, Gazete Duvar'ın kapanma kararı aldığını duyurmasının ardından yaptığı açıklamada, medya kuruluşlarının karşı karşıya olduğu algoritma engellerine dikkat çekti.
Türkiye’de üretilen içeriklerin korunması için hukuki düzenlemeler geliştirilmeli diyen Esen, çözüm önerilerini kamuoyuyla paylaştı.
Dijital yayın platformu Gazete Duvar’ın kapanma kararı aldığını duyurmasının ardından, temel gerekçe olarak ekonomik nedenlerin yanı sıra Google'ın algoritma değişikliği gösterildi. DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Üyesi Elif Esen, konuya ilişkin çözüm önerilerini kamuoyuna sundu.
Esen ifadelerinde, “Dijital dünyada rekabet koşullarının adil bir zeminde yürütülmesi, medya kuruluşlarının ve içerik üreticilerinin sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşıyor” diyerek rekabet koşullarına dikkat çekti.
"Dijital Telif Yasası ile medya kuruluşlarının hakları güvence altına alınmalı"
Özellikle büyük teknoloji şirketlerinin üretilen içerikten elde ettikleri gelirleri, içerik üreticilerine adil bir biçimde geri ödemediklerini belirtti. Avrupa Birliği’nde uygulanan “komşu haklar” modelinin Türkiye’ye de uyarlanması gerektiğini vurgulayan Esen, Dijital Telif Yasası’nın sansür mekanizması gibi değil, içerik üreticilerini koruyan bir düzenleme olarak ele alınması gerekliliğinin altını çizdi.
"Dijital Hizmet Vergisi (DHV) adil hale getirilmeli"
Dijital ekonominin sağlıklı bir yapıya kavuşması için Dijital Hizmet Vergisi’nin (DHV) girişimcileri ve medya kuruluşlarını destekleyici bir mekanizmaya dönüştürülmesi gerektiği belirtildi. Avrupa’daki uygulamaların bir referans olabileceği paylaşıldı.
Algoritma şeffaflığı ve rekabetin korunması
Google gibi dijital platformların algoritma değişiklikleri nedeniyle yerel medya kuruluşlarının zor durumda kaldığını belirten Esen, algoritma şeffaflığının sağlanmasının önemine dikkat çekti. Türkiye'nin saygın ve bağımsız haber platformlarından biri olan Gazete Duvar’ın, Google’ın algoritma değişikliği nedeniyle reklam gelirlerini kaybederek kapanmasının bu durumun en somut örneği olduğunu belirtti.
"Uluslararası müzakerelerde Türkiye’nin çıkarları korunmalı"
Esen, ABD eski Başkanı Donald Trump’ın Avrupa ve BRICS ülkelerinin DHV uygulamalarına karşı ekonomik yaptırımlarla misilleme yapacağını duyurmasının ardından, Türkiye’nin bu süreci dikkatle yönetmesi gerektiğini dile getirdi. Çin’in ABD ile müzakerelere başlamış olmasının önemli bir örnek teşkil ettiğini belirten Esen, Türkiye’nin uluslararası ticaret dengelerini göz önünde bulundurarak medya ve girişimcilik ekosistemini koruyacak adımlar atması gerektiğini söyledi.
“Dijital Telif Yasası, Türkiye’nin dijital geleceği için kritik bir adımdır”
Esen, Dijital Telif Yasası’nın yalnızca medya için değil, Türkiye’nin dijital geleceği açısından da büyük önem taşıdığını kaydetti. Adil gelir paylaşımı sağlanmadığı sürece, dijital ekonominin fırsatlarının yalnızca büyük teknoloji şirketlerinin tekelinde kalacağını vurguladı. Türkiye’nin bu alanda Avrupa’daki iyi örnekleri inceleyerek, kendi ihtiyaçlarına uygun bir model geliştirmesi gerektiğini belirtti.
Dijital ekonomide adil rekabet sağlanmadıkça, bağımsız medya kuruluşlarının ayakta kalmasının zorlaşacağını belirten Esen, şu önerileri sıraladı:
-Devlet destekli bağımsız medya fonları oluşturulmalı.
-Dijital platformların reklam gelirleri, yerel medya kuruluşlarıyla adil şekilde paylaşılmalı.
-Start-up ekosistemine yönelik teşvikler artırılmalı.
-Türkiye’de üretilen içeriklerin korunması için hukuki düzenlemeler geliştirilmeli.
