Ferit ASLAN/ŞIRNAK, (DHA) - ŞIRNAK Cizre\'den geçen Dicle Nehri\'nde Devlet Su İşleri\'nce (DSİ) yapılan ıslah çalışmasıyla ilçeye temiz sahil kazandırılırken, nehrin böldüğü Cizre\'nin iki yakasının birleştirilmesi için 327 metre uzunluğundaki taş yaya köprüsünün yapımına başlandı. 25 milyon liraya mal olacak, 11 gözlü taş köprüye bilim insanı İsmail Ebul- İz El- Cezeri\'nin adı verilirken, köprüden acil durumlarda ambulans ve itfaiye aracı geçişine izin verileceği belirtildi.
Dicle Nehri\'nin ortasından geçtiği ve nehir yatağında yapılan ıslah çalışmasıyla temiz sahilin kazandırıldığı Cizre\'de, iki yakanın birleştirilmesi için belediye tarafından 327 metre uzunluğunda, 11 gözlü taş yaya köprüsünün inşasına başlandı. Cizre Kaymakamı ve Belediye Başkanvekili Faik Arıcan, ilçenin iki yakasını birbirine bağlayacak köprü için yapılan çalışmaları denetleyerek, ilgililerden bilgi aldı. Kaymakam Arıcan, köprünün mevcut iki köprü arasına yapılacağını, Dicle Nehri\'nin iki yakasında yer alan parkları birbirine bağlayacağını söyledi. Arıcan, \"İhalesini yaklaşık 1 yıl önce yaptık. 25 milyona mal olacak. Uzunluğu bakımından Türkiye\'nin sayılı taş köprülerinden biri ocaktır. Köprü, ilçenin tarihi ve kültürünü yansıtacak şekilde tasarlandı. Köprü sadece yaya trafiğine açık olacak ve acil durumlarda itfaiye ve ambulans hizmetleri için kullanılabilecek\" dedi.
Cizre Kaymakamı ve Belediye Başkanvekili Arıcan, 1,5 yılda bitirmeyi hedefledikleri köprüye, bilim insanı İsmail Ebul- İz El- Cezeri\'nin adını verdiklerini kaydetti.
İSMAİL EBUL- İZ EL- CEZERİ KİMDİR?
İsmail Ebul- İz El- Cezeri, 1136 yılında Cizre\'nin Tor Mahallesi\'nde doğdu. Sibernetik alanın kurucusu kabul edilen, fizikçi, robot ve matrix ustası bilim adamı İsmail Ebul- İz El- Cezeri, 1206 yılında yine Cizre\'de yaşamını yitirdi. Adını yaşadığı şehirden alan El Cezeri, öğrenimini Camia Medresesi\'nde tamamlayarak, fizik ve mekanik alanlarında yoğunlaştı ve pek çok ilke ile buluşa imza attı. Batı literatüründe M.Ö. 300 yıllarında Yunan matematikçi Archytas tarafından buharla çalışan güvercin yapılmış olduğu belirtilse de robotikle ilgili bilinen en eski yazılı kayıt, Cezeri\'ye aittir. Cezeri, otomatik kontrollü makinelerin ilki sayılan Jacquard\'ın otomatik dokuma tezgahından 600 yıl önce değişik haznelerdeki suyun seviyesine göre ne zaman su dökeceğine, ne zaman meyve ve içecek sunacağına karar veren otomatik hizmetçiyi geliştirdi. Bazı makinelerinde hidromekanik etkilerle denge kurma ve harekette bulunma sistemine yönelen Cezeri, bazılarında ise şamandıra ve palangalar arasında dişli çarklar kullanarak karşılıklı etkileme sistemini kurmaya çalıştı. Kendiliğinden çalışan otomatik sistemlerden sonra su gücü ve basınç etkisinden yararlanarak kendi kendine denge kuran ve ayarlama yapan dengeyi oluşturması, Cezeri\'nin otomasyon konusundaki en önemli katkısıdır. Fizikçi ve mekanikçi El Cezeri\'nin diğer bir eseri de Diyarbakır Ulu Camii\'nin ünlü \'Güneş Saati\'dir.
FOTOĞRAFLI
