Gündem

EDAM Direktörü Ülgen: Temsilciler Meclisi'nin Türkiye'ye F-16 satışını kısıtlama kararı idareye büyük bir alan tanıyor

"Kısacası siyasi inisiyatif tamamen Beyaz Saray'da"

15 Temmuz 2022 11:19

Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkez (EDAM) Direktörü ve eski diplomat Sinan Ülgen, ABD'nin yasama organı Kongre'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi'nin Türkiye'ye F-16 satışını kısıtlama kararı ilk bakışta olumsuz görünse de aslında "idareye büyük bir alan tanıdığını" ifade etti. 

Twitter hesabından Temsilciler Meclisi'nin geçirdiği kararı değerlendiren Ülgen, F-16 satışının "idarenin bu satışın ABD'nin ulusal menfaatine hizmet ettiğini tespit etmesi" ve "F-16 uçaklarının Yunanistan hava sahasını düzenli biçimde ihlal etmesini önleyecek tedbirleri tadat edilmesi" şartlarına bağlandığını ifade etti.

"Yönetim yalnızca bu tedbirleri Kongre'ye bildirmekle mükellef. Bu tedbirlerin Kongre tarafından da kabul görmesi şartı yok. Bu nokta önemli kanaatimce" diyen Ülgen, "Tabii Kongre hiç tatmin olmazsa yeni bir yasa çıkarabilir" ifadesini kullandı. 

ABD'nin resmi tutumunun Yunanistan'ın adalar üzerindeki 10 mil hava sahasını iddiasını tanımamak yönünde olduğunu hatırlatan Ülgen, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bu durumda asıl Yunanistan bakımından da bir risk var. Kimsenin tanımadığı 10 mil iddiaları temelinde Türkiye'yi ABD'ye şikayet etse bir türlü etmese bir türlü. İddiaları ciddiye alınmayacak. Fakat Türk Hava Kuvvetlerinin zaman zaman adaların üstünden yaptıkları uçuşlar meşru bir şikayet konusu olabilir.

Sonuçta Senato ayağını da görmek lazım. Ama tasarı bu şekilde çıkarsa F16 paketinde Biden'ın eli rahatlayacaktır. Ama Biden da, kanaatimce Kongreye satışın ABD'nin ulusal menfaatine hizmet ettiğini bildirmek için Türkiye'nin NATO genişlemesine onay vermesini bekleyecektir.

Kaldı ki, Biden bu tasarının kendi manevra alanını fazlasıyla kısıtladığını düşünürse veto edebilir. Temsilciler Meclisinden tekrar geçmesi için 2/3 çoğunluğun olmadığı görülüyor. Başkanı Kongre önünde güçlü kılan bir siyasi denklem.

Son kertede Biden isterse bu yasaya rağmen ulusal güvenlik istisnası kapsamında F16 paketine onay verebilir. Yani kısacası siyasi inisiyatif tamamen Beyaz Sarayda, Kongre engel ol(a)mayacak. En azından bugünkü şartlarda."

ABD Temsilciler Meclisi,  dün F-16 savaş uçaklarının Yunan hava sahasını ihlal etmek için kullanılmamasının "somut adımları" sağlanmadığı sürece Türkiye'ye F-16 satışını yasaklayan Pallone/Pappas değişikliğini 244'e 179 oyla kabul etti.