İstanbul, Ankara ve İzmir'de ortalama 1 lira olan ekmek fiyatının, un fiyatlarına son iki ayda yüzde 15-20 arasında zam yapılması nedeniyle 1 buçuk liraya çıkabileceği konuşuluyor. Ekmek Sanayii İşverenler Sendikası Genel Sekreteri Cihan Kolivar, "Bu zamlar böyle devam ederse ekmek fiyatının 1,5 lira olması kaçınılmaz" değerlendirmesinde bulundu.
Konuya ilişkin yazılı açıklama yapan Cihan Kolivar, rekolte yüksek olmasına karşın un fiyatlarına anlaşılması zor olan zamlar yapıldığını kaydederek, ham maddeye yapılan zamlar karşısında fırıncının ezildiğini bildirdi.
Üretim kapasitesi azaltılıyor
Artan maliyetlerin yanı sıra merdiven altı, kaçak, ruhsatsız çalışan fırınların ve zincir marketlerin düşük fiyata kalitesiz ekmek satmasının, işini dürüst yapmaya çalışan fırıncıları olumsuz etkilediğini anlattı. Kolivar, bazı yerel yönetimlerin yasa dışı kaçak fırınların faaliyetine göz yumduğunu savunarak, yasal fırıncıların üretim kapasitesini bu yüzden azaltmaya başladığını aktardı.
2 ay önce 58 liraydı şimdi 68 lira
Kolivar, 2 ay önce çuvalını 58 liradan aldıkları Trakya ununu şu anda 68 liradan satın alabildiklerini kaydetti. "Çuvalını 2 ay önce 63 liradan aldığımız Konya unu ise şu anda 73 lira" ifadesini kullanan Kolivar, un fiyatlarının çuvalının 63 lira ile 80 lira arasında değiştiğini bildirdi. Kolivar, "Uncular bize bir açıklama yapmıyor. 'Bundan sonra şu fiyat alırsan al' diyor. Gerçekten anlamakta zorlanıyoruz. 2 ay öncesine göre dolar artmadı, akaryakıt fiyatları yükselmedi peki una neden zam geldi?" değerlendirmesinde bulundu.
“Ruhsatsız fırın sayısı arttı”
Kolivar, sendikanın tüm çabalarına rağmen yasalarda bulunan açıklar dolayısıyla İstanbul'da her geçen gün ruhsatsız ve kaçak işletmeler açılarak faaliyete başladığını belirterek, "Geçtiğimiz yıllarda 750 olan ruhsatsız fırın sayısı bu sene 1000'in üzerine çıkmıştır. Tüm denetim taleplerimize yetkililerden cevap alıyoruz. Bu konuda sıkıntı yok. Ancak fiilen bu fırınlar faaliyetlerine yine devam ediyor" ifadelerini kullandı. Bu fırınların tam denetim olmadığı için sağlıksız üretim de yapabildiğini savunan Kolivar, özellikle "ekmek" gibi kutsal ve halkın birincil tüketim maddesinin kaçak üretilmesinin önüne geçilmesi gerektiğini bildirdi. Kolivar, görevlilerin dürüst çalışan namuslu esnafın yanında olması gerektiğini kaydederek, yetkililere, bu fırınlar için İşlem yapmaları çağrısında bulundu.
“Zarar milyonlarca lira”
Normal şartlarda bir fırında en az 8 personel çalışması gerektiğinin altını çizen Kolivar, bu işletmelerde kaçak işçi çalıştırıldığını, bu yüzden devlete milyonlarca lira zarara verildiğini bildirdi. Kolivar, "Bu kayıp, hatta on milyonlarca lirayı buluyor. İşçiler için ödenen prim ve vergiler ödenmiyor. Çünkü fırın kaçak" değerlendirmesinde bulundu. Sendika olarak sektörün her gün gelişim göstermesini, kayıt dışılığın ortadan kalkmasını ve kaliteli ürün piyasaya sunmak istediklerini belirten Kolivar, rekabeti kalitede yapan işletmelerin sektöre devam etmesini arzuladıklarını aktardı. Kolivar, zincir marketlerin ekmek israfını artırdığına da dikkati çekti. Vatandaşlara, mahallelerindeki fırınlardan ekmek almaları çağrısını yapan Kolivar, raf ömrü uzun olan ekmeklerin katkılı olduğunu hatırlattı.