Gökhan Artan / İstanbul, 21 Aralık (DHA) - Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu\'nun (EPDK), elektrikte 2019 yılı için serbest tüketici limitini 2,000\'den 1,600 kilovatsaate düşürmesiyle birlikte, aylık elektrik faturası 67 lira ve üzerinde olanlara serbest tüketici uygulamasından yararlanma olanağı sağlandı.
EPDK\'nın kararıyla birlikte 67 lira fatura üzerindeki aboneler de serbest tüketici olarak, bölgesinde görevli elektrik dağıtım şirketi dışında herhangi bir elektrik şirketinden hizmet alabilecekler. Bu sayede aboneler elektriği daha hesaplı ve avantajlı kullanabilecekler.Aboneler, tüketim miktarlarına göre kendilerine sunulan avantajlı teklifleri inceleyip, kendilerine en uygun fiyat veya tarifeyi tercih edebilicekler. Serbest tüketicilikte 2,000 kilovatsaat sınırı korunmuş olsaydı, serbest tüketici uygulamasından yararlanmak için mevcut fiyatlarla, aylık 83.75 lira ve üzeri elektrik faturası ödüyor olmak gerekecekti.
5 milyon abone daha serbest tüketici oldu
Aylık tüketim sınırının 1,600 kilovatsaate düşürülmesiyle ek olarak 4 milyon 968 bin 344 abone serbest tüketici niteliğine kavuştu. EPDK\'nin verilerine göre, Türkiye genelinde yıllık tüketimi 1,600 kilovatsaatten fazla tüketimi olan abone sayısı ise toplam 19 milyon 501 bin 400 düzeyinde bulunuyor. Serbest tüketici limiti değerine karşılık gelen piyasa açıklığının talep tarafında yüzde 95,4 olarak hesaplandığını duyuran EPDK konuyla ilgili, \"Ülkemiz elektrik piyasası esas itibarıyla ikili anlaşmalara dayalı bir piyasa olup piyasada rekabetin tesis edilmesinin önemli araçlarından biri serbest tüketici uygulamasıdır. Elektrik piyasasına ilişkin ilgili mevzuata çerçevesinde serbest tüketici, tedarikçisini serbestçe belirleyebilmekte ve tedarikçisi ile imzaladığı ikili anlaşma kapsamında elektrik enerjisi satın alabilmektedir\" açıklamasını yaptı.
Mesken abonesi olarak serbest tüketici olmak
Elektrik Piyasası Kanunu ile ülkemizde ilk defa “serbest tüketici” kavramı getirilmiş olup, yıllık tüketimi her yıl Kurulca belirlenen tüketim değerinden fazla olan gerçek veya tüzel kişiler tedarikçilerini seçebilme hakkına sahip serbest tüketicilerdir. İlk yıllar sınırlı sayıda tüketici, serbest tüketici sıfatını kazanırken, yıllar içinde elektrik piyasasında serbestliğin artması ve serbest tüketici limitinin düşmesi nedeniyle, serbest tüketici sayısı hızla artmış olup tüm tüketicilerin serbest tüketici olması ise nihai hedef olarak belirlenmiştir. Serbest tüketici sayısının artmasına bağlı olarak, elektrik ticareti yapmak üzere kurulan ve Kurumumuzdan bu faaliyet için lisans alan tedarik şirketlerinin sayısı da hızla artmıştır. Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı ile 2018 yılı için serbest tüketici limiti yıllık tüketimi 2,000 kWh ve üzeri olarak belirlemişti. Bu rakam her yılın başında EPDK tarafından yeniden değerlendiriliyor ve uygun görüldüğü ölçüde düşürülüyor. Bu sınır, 2019 için ise 1,600 kWh düzeyine düşürüldü.
Serbest tüketici olarak temel haklar nelerdir
Bir önceki takvim yılında veya içinde bulunulan yılda, serbest tüketici limitini aşan miktarda elektrik tüketen mesken aboneleri serbest tüketici olma hakkını kullanabilirler. Serbest tüketiciler ikili anlaşmalarının herhangi bir şekilde sona ermesi veya talep etmeleri halinde, bölgelerindeki görevli tedarik şirketinden (ilgili dağıtım bölgesinde bulunan serbest tüketici olmayan/hakkını kullanmayan tüketicilere Kurul tarafından onaylanan tarifeler üzerinden elektrik enerjisi satışı yapan şirket) son kaynak tedariği kapsamında elektrik enerjisi ve/veya kapasite satın alabilir. Serbest tüketici kapsamında yer alan tüketicilerin tedarikçisini seçme hakkını kullanmaları halinde; Kurum tarafından yayımlanan düzenlemelere uygun çok zaman dilimli ölçüm yapabilen elektronik sayaçlar tesis edilmesi zorunludur.Tüketiciler için uygun olmayan sayaçlar dağıtım şirketi tarafından ilgili ay içerisinde değiştirilir ve sayacın uygun olmaması, tedarikçi seçme hakkının kullanılmasına engel teşkil etmez.
Aboneler serbest tüketici olduğunu nasıl anlar
Tüketiciler, serbest tüketici olup/olmadıklarını görevli tedarik şirketi tarafından gönderilen/bırakılan ödeme bildirimi veya faturalarda görebilirler. Ödeme bildirimi veya faturalarda; aboneliğe ait cari yıl ile bir önceki takvim yılı tüketim miktarları yer alır. Bu miktar o yıl için Kurul tarafından belirlen serbest tüketici limitini geçiyorsa serbest tüketici olma hakkına sahipsiniz demektir.
Serbest tüketici hakkı kullanmak istendiğinde ne yapmalı
Serbest tüketici olma hakkına sahip ve bu hakkını kullanmak isteyen mesken tüketicisinin Kurumumuzdan lisans almış tedarik şirketlerindenherhangi birisiyle ikili anlaşma imzalaması gerekir.İkili anlaşma, gerçek veya tüzel kişiler arasında özel hukuk hükümlerine tabi olarak, elektrik enerjisi ve/veya kapasitenin alınıp satılmasına dair yapılan ve Kurul onayına tabi olmayan ticari anlaşmalardır.Lisanslı tedarik şirketleri belirtilen listede yer almakta. Bu şirketler, herhangi bir bölge sınırlama olmaksızın serbest tüketicilere toptan veya perakende satış faaliyetlerinde bulunmakta. Serbest tüketici hakkını kullanmak isteyen tüketici öncelikle elektrik satmak isteyen şirketin lisanslı şirket olup olmadığına bakmalı.Mesken abonelerine Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (TKHK) uyarınca yürürlükte olan Abonelik Sözleşmeleri Yönetmeliği kapsamında asgari koşulları sağlayan sözleşme teklif edilmeli.Bu sözleşmede düzenlenmeyen hususların olması halinde Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği kapsamındaki düzenlemeler uygulanır.
Yeni tedarikçi ile hangi anlaşma imzalanması gerekir
Mesken abonesi tedarikçileri ile dayanağı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (TKHK) olan Abonelik Sözleşmeleri Yönetmeliğinde (ASY) belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Abonelik Sözleşmesi imzalar.Abonelik Sözleşmesi/Anlaşması imzalanırken, Enerji Alım-Satım Bildirim Formu / Bilgilendirme Formu ve varsa Taahhütname tüketiciye imzalamak üzere sunulması gerekir.
Mevcut abonelik nasıl sonlandırılır
Mevcut perakende satış sözleşmesi, tüketici tarafından doldurulan EPDK\'da yer alan formun tüketicinin yeni tedarikçisi tarafından görevli tedarik şirketine sunulması kaydıyla sona erdirilebilir. Tedarikçi değişikliği ve mevcut sözleşmenin sona erdirilmesinden dolayı tüketicinin elektriği kesilmez.
Abonelik sözleşmesi ne zaman yürürlüğe girer
Sözleşme ve ekleri cari ayın 1 inci ve 5 inci günleri arası imzalanmışsa (aksi belirtilmediyse) sonraki ayın başında yürürlüğe girer. Sözleşme ve ekleri, cari ayın 6 ıncı ve 30 uncu günleri arası imzalanmışsa (aksi belirtilmediyse) bir sonraki ayın başında yürürlüğe girer.Tüketici, imzaladığı belirsiz süreli veya süresi bir yıl ve daha uzun olan belirli süreli abonelik sözleşmesini herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin istediği zaman feshetme hakkına sahiptir.