Cumhuriyet yazarı Çiğdem Toker, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan'ın himayesindeki Togem-Der'e ABD'de 20 ayı aşkın süre önce tutuklanan ve yargılandığı davada ilerleyen süreçte tanık statüsüne geçen İran ve Türkiye vatandaşı Reza Zarrab'ın 18 milyon lira bağış yaptığını iddia etti.
Toker'in "Togem-Der, Sarraf’tan 18 milyon TL aldı mı?" başlığıyla (4 Aralık 2017) yayımlanan yazısı şöyle:
New York’ta tanık sıfatıyla ifadesi süren, ülkemizde de casusluk suçlamasıyla hakkında soruşturma başlatılarak mal varlığına el koyulan istisnai Türk vatandaşı Rıza Sarraf’ın, dağıttığı rüşvetleri ve yaptığı bağışları ne kadar titiz yöntemlerle kayıt altına aldığını artık biliyoruz. Sadece 17-25 Aralık belgelerinde değil, ABD’de tutuklandıktan sonra hayırsever bir işadamı olduğunu göstermek için avukatlarının yaptığı kefalet başvurusu ve nihayet ikinci haftasına giren yargılamadaki ifade ve şemalar üzerinden de.
Bir önceki yazıda yönelttiğim soruyu, güncelleyip açarak tekrarlayacağım.
***
Sarraf’ın 18 Mayıs 2016 tarihli kefalet başvurusunda, Emine Erdoğan himayesinde faaliyet gösterdiği pek çok kaynakta yer alan Togem-Der adlı derneğe milyonlarca dolar tutarında bağış yapıldığı listelenmiş biçimde yer alıyordu.
Önceki yazıda aktardığım 2.3 milyon dolarlık bağış tutarının eksik olduğu, bu rakamın yalnızca 2016 yılına ilişkin olduğu, kefalet dilekçesinde Togem-Der’e Sarraf’tan 2013’te 850 bin, 2014 yılında da 1.5 milyon dolarlık daha bağışın yapıldığı bilgisi hatırlatıldı.
Böylelikle Rıza Sarraf’ın Togem-Der’e yaptığı toplam bağış tutarı 4 milyon 650 bin dolara ulaşıyor. (Zaten, o dönem, yani Mayıs/Haziran 2016’da bu bağışlar, TBMM’de birden fazla soru önergesine konu edilmiş.)
Sarraf’ın, ABD yargısına verdiği bir dilekçede yanıltıcı veya yalan bilgi verme ihtimali var mıdır sizce? Düşük bir olasılık olsa da kesin bilmiyoruz. Yine de, Togem- Der’e yapılan bağış tutarının bugünün döviz kuruyla yaklaşık 18 milyon TL olduğunu biliyoruz.
Sorulara geçelim:
- Açık adı “Toplumsal Gelişim Merkezi Eğitim ve Sosyal Dayanışma Derneği” olan Togem-Der, Rıza Sarraf’tan 4 milyon 650 bin dolar bağış aldı mı?
- Bugünün kuruyla 18 milyon TL olan bu bağış tutarı nerelerde ve hangi amaçlarla harcandı?
- Harcamalar denetlendi mi?
- İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturma kapsamına Sarraf’ın yaptığı yüklü bağışlar da dahil edilecek mi?
İstisnai vatandaş
Önceki yazımda İzmir milletvekili Zeynep Altıok’un Sarraf’ın istisnai vatandaşlığıyla ilgili sorularına da yer verdim.
Oysa bu soruların birçoğunun cevabı, -Hürriyet’teki görevine bu yılın başında son verilen- meslektaşımız Tolga Tanış’ın yazısında duruyormuş meğerse. 4 Haziran 2016 tarihli “Zarrab’ı kim TC vatandaşı yaptı?” başlıklı yazıda Tanış, eski İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu’yla konuştuğunu ve “Zarrab’ın savunma avukatlarından, kendisinin ne zaman ve nasıl TC vatandaşı olduğunun belgesini edindiğini” aktarıyor. Sarraf, Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 6. maddesi uyarınca, Bakanlar Kurulu’nun 1 Haziran 2007 tarihli toplantısındaki 2007/12274 sayılı kararıyla vatandaşlığa alınmış.
Tolga Tanış’ın yazısından konuya dair bölüm:
“Daha ilginci, Zarrab’ın vatandaşlığa alınmasından sonra çıkan Resmi Gazete’leri taradım. Kararı online arşivde de bulamadım. Bu tür vatandaşlık işlerini bilen bazı istihbaratçılarla konuştuğumda ise, devletin zaman zaman faydalı gördüğü kişileri istisna kabul edip Bakanlar Kurulu kararıyla vatandaş yapabildiğini ama Resmi Gazete’de yayımlamayarak kanunları ihlal edemeyeceklerini öğrendim.”
Tanış’ın Sarraf’a istisnai vatandaşlık verildiğini yazdığı 1 Haziran 2007, genel seçimlerden kısa bir süre öncesi. Bu tarih aynı zamanda, yasa gereği İçişleri Bakanı’nın da görevi bıraktığı döneme de rastlıyor. Sarraf’ın, genel seçim öncesi ve tarafsızlık gözetilmesi gereken bir dönemde istisnai vatandaşlığa alınması, Resmi Gazete’de yayımlanmayışını da izah ediyor olabilir.
