Fener Rum Patrikhanesi'nin Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin bağımsızlık talebini kabul etmesini değerlendiren Patrikhane Bursa Metropoliti Lambriniadis "Putin iki kez Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Ukrayna Kilisesi konusunda müdahale etmesini istedi. Erdoğan, patrikhanemize müdahale etmeyi reddetti. 'Türkiye’de laik bir devlette yaşıyoruz, Patrikhanenin işleri din işleridir. Devlet din işlerine karışmaz, patrikhane bağımsız bir patrikhanedir' tarzında bir tepkide bulundu" dedi.
Fener Rum Patrikhanesi’nin Bursa Metropoliti Prof. Dr. Elpidophoros Lambriniadis, Cumhuriyet'ten Mine Esen'e konuştu. Lambriniadis'in açıklamalarından bir kısım şöyle:
Bağımsızlığın tanınması kararı aslında Batı-Rusya arasındaki tarihi çekişmenin din üzerinden yaşanan perdesi yorumları için görüşünüz nedir?
Aslında bu kararı engelemek isteyen tarafların argümanları tamemen siyasi ve jeopolitiktir. Bizim patrikhanemizin kriterleri kilise ile ilgili olan, tüm yerel kiliselere bağımsızlık statüsü için uyulması gereken kriterlerdir. Mesela Rusya Kilisesi bizden bağımsızlık istediğinde, Bulgaristan, Sırbistan, Yunanistan, Gürcistan da istediğinde aynı kriterleri kullandık. Diğer taraf ise aksine... Rusya Devlet Başkanı Putin birçok kez müdahale etti, patrikhanemizi ağır eleştirdi, bizi “ABD’lilerle işbirliği yapan patrikhane” olarak suçladı ki, bu gerçek değil. Çünkü eğer biz siyasi kriterler kullanmak isteseydik, bunu 1990’larda yapardık.
Önümüzde yine din ve siyaset birbirine karışmış bir tablo var, ne dersiniz?..
Elbette bu ikisi birbirinden etkileniyor. Mesela bir örnek verelim, bizim patrikhanelerimizden biri de Şam patrikhanesi. Düşünün Rusya’nın ordusu orada. Oradaki Patrik nasıl Rus kilisesine karşı çıkabilir, o konuda biz de anlayış gösteriyoruz... Sırbistan için de benzer. Rusya ile araları çok iyi.
Erdoğan laiklik vurgusu yapmış
Moskova ile de yakın ilişkilerdeki Ankara’nın bu gelişmelere yönelik tutumu nasıl?
Rusya’nın etkilediği ülkelerin aksine Türkiye’nin tutumu farklı. Putin iki kez Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Ukrayna Kilisesi konusunda müdahale etmesini istedi. Biri 2008, diğeri 2018’de. Her iki zamanda Erdoğan, patrikhanemize müdahale etmeyi reddetti. “Türkiye’de laik bir devlette yaşıyoruz, Patrikhanenin işleri din işleridir. Devlet din işlerine karışmaz, patrikhane bağımsız bir patrikhanedir” tarzında bir tepkide bulundu. Biz bunu çok takdir ediyoruz. Ankara’nın aksine Moskova tüm siyasi gücünü kullanmaya girişti.
