Doç. Dr. Özgür Uğurlu
Erkek cinsel sağlığı problemleri içinde sık görülen erken boşalmanın tıp dilinde karşılığı ‘prematür ejakülasyon’dur. Erken boşalma; cinsel ilişki esnasında boşalmanın geciktirilememesidir ve aşağıdaki durumlarla karakterizedir;
1) Boşalma her zaman ya da neredeyse her zaman cinsel birleşmeden önce, cinsel birleşme anında ya da 1 dakika içinde olur.
2) Tüm ya da neredeyse tüm cinsel birleşmelerde boşalmayı geciktirme kabiliyeti yoktur.
3) Stres, moral bozukluğu, sıkıntı ve cinsel ilişkiden kaçınma gibi negatif kişisel sonuçları vardır.
Erken boşalmanın 2 ayrı tipi vardır: Hayat boyu var olan ve sonradan ortaya çıkan.
Erken boşalma sıklığı
Erken boşalma sık görülen bir erkek cinsel fonksiyon bozukluğudur. Ancak özelikle ülkemizde hastaların çoğu zaman bu durumu dile getirmekten çekinmeleri ve doktora başvurmamaları nedeniyle hastalığın gerçek sıklığı ortaya konamamaktadır. Böylece bir kısım hasta hiç tedavi olmadan hayatını devam ettirmektedir. Amerika Birleşik Devletleri’nde de yapılan çalışmalarda erken boşalma %20-30 oranında görülmekle birlikte tedavi için başvuran hasta sayısı göreceli olarak daha azdır.
Risk faktörleri
Erken boşalmanın sebebi tam olarak bilinmemektedir. Biyolojik ve psikolojik sebepler üzerinde durulmaktadır. Anksiyete, penisin aşırı duyarlılığı ve bazı hormonların işleyiş bozukluğu ile ilgili hipotezler vardır. Erken boşalma sıklığının yaş, evlilik durumu ve gelir düzeyi ile ilgisi yoktur. Erken boşalmanın daha sık görüldüğü durumlar; siyah ırk, düşük eğitim seviyesi, genetik yatkınlık, genel sağlık problemleri, obezite, prostat iltihapları, tiroid bezi hastalıkları, duygusal problemler ve stres, olumsuz cinsel deneyimlerdir.
Erken Boşalmanın Etkileri:
Erken boşalma erkeklerde cinsel tatmini azaltır. Bu durum ilişki sıklığının azalmasına yol açabilir. Ayrıca özgüvende azalma, partneriyle olan ilişkilerinde bozulma, stres, utanma duygusu ve depresyon gibi olumsuz etkileri de olabilir. Erken boşalma sorunu devam ettikçe cinsel ilişki ile partnerin tatmini de azalır. Bu olumsuz sonuçlara rağmen erken boşalma olan erkeklerin küçük bir kısmı tedavi arayışına girer. Bunun da sebebi; utanma duygusu ve tedavisinin olmadığı düşüncesidir.
Erken boşalma tanısı
Tanı; hekimin hastası ile yaptığı görüşme sonucunda konur. Bu görüşme sırasında erken boşalmanın hayat boyu var olan ya da sonradan ortaya çıkan tipi sorgulanır. Erken boşalmanın derecesini saptamayı amaçlayan çeşitli anket formları vardır. Fizik muayene ile erken boşalmaya yol açabilecek hastalıklar ve anatomik bozukluklar araştırılır.
Erken boşalma tedavi öntemleri
Sonradan ortaya çıkan erken boşalmada sebep genellikle prostat iltihabı, tiroid hormon bozukluğu, psikolojik ve sinirsel hastalıklar olduğu için bu hastalıklara yönelik tedavi ile erken boşalmada düzelme görülür. Ancak hastaların büyük çoğunluğunu oluşturan hayat boyu olan erken boşalmanın tedavisi daha karmaşık ve zordur.
İlaç Tedavisi: Hayat boyu olan erken boşalmada ilk tedavi seçeneğidir. Bu amaçla depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçlar her gün ağızdan bir tablet alınması şeklinde uygulanır. Düzelme, tedaviye başlandıktan 5-10 gün sonra gerçekleşir ve ilaç kullanıldığı sürece devam eder. Bu tedavinin dezavantajları; her gün ilaç kullanma gerekliliği ve yorgunluk, bulantı, terleme, esneme gibi yan etkilerdir. Son zamanlarda geliştirilen, depresyon ilaçlarının yeni bir formu olan “Dapoksetin”, ilişkiden 1-3 saat önce kullanılır. Her gün kullanım zorunluluğu olmaması, yan etkilerinin daha az olması hasta memnuniyetini ve tedavi başarısını arttırmaktadır. Ancak bu ilaç ülkemizde SGK geri ödemesi kapsamında değildir. Bazı durumlarda tedaviye bir PDE5 inhibitörü de eklenebilir. PDE5 inhibitörleri sertleşmeyi kolaylaştırır, boşalma sonrası tekrar sertleşme için gereken zamanı kısaltır. Böylece performans endişesi azalır.
Lokal Anestezik Kremler: İlişki öncesi penise uygulanan krem, jel ya da spreyler peniste duyu kaybı oluşturarak boşalmayı geciktirir.
Psikolojik Tedavi: Hastanın eşiyle olan cinsel sorunları veya ilişkideki geçimsizlikleri psikolojik problemlere ve bu da erken boşalmaya yol açmaktadır. Bu problemlerin tedavisi hastalığın gerilemesini sağlayabilir.
Davranışsal Tedavi: Hastaların cinsel ilişki sırasında erken boşalmayı önleyecek bazı manevralar yapmasıdır. Bunlar; “dur-başla” ve “sıkma” teknikleridir. Sonradan ortaya çıkan erken boşalmada daha etkili tedavi seçeneğidir. İlaç tedavisi ile birlikte uygulanıldığında başarı artar.
