Fransız Yeşiller Partisi tarafından, bölgesel ve azınlık dillerinin öğretiminin
yoğunlaştırılması ve kamusal alan ve radyo ve televizyonlarda kullanılmalarının teşvik
edilmesi amacıyla sunulan yasa teklifi 13’e karşı 14 oyla genel kurulda reddedildi.
Teklif sol partilerin onayıyla komisyonda kabul görmüştü. Ancak genel kuruldaki
oylamaya iktidardaki Sosyalist Parti mensubu milletvekillerinin çoğunluğu gelmeyince,
teklif büyük ölçüde muhalefetteki sağ partilere mensup parlamenterlerin oylarıyla geri
çevrildi.
Reddedilen yasa teklifinde, Fransızcaya ek olarak, Fransa’da konuşulan bir bölgesel
dilde ulusal müfredata uygun, laik ve ücretsiz eğitim veren özel ilk ve orta öğretim
okullarının kamu fon ve sübvansiyonlardan faydalanmalarının yolu açılıyordu. Teklifte
yol işaretleri ve kamuya ait binalarda Fransızcaya ek olarak yerel dil kullanımının önü
açılıyor; bölgesel
ve azınlık dillerinin radyo ve televizyonlarda kullanımının teşvik
edilmesine yönelik bir madde bulunuyordu.
'Anayasaya aykırı'
Fransız hükümeti, Meclis genel kurul oturumunda, “anayasaya aykırı oldukları”
gerekçesiyle bu maddelere karşı tavır aldı. Fransa'da bölgesel dillerin hâlâ kullanımda
olduğu illerde, kamuya ait bazı ilk öğretim okullarında Fransızcaya ek ve seçmeli
olarak bölgesel bir dilde eğitim görmek mümkün. Ancak, bölgesel dil savunucuları
mevcut uygulamayı yetersiz buluyor ve dernek statüsüyle kurulacak okulların, kamu
fonlarından faydalanarak ve ulusal müfredata bağlı kalarak daha geniş ve doyurucu
biçimde bölgesel dillerde eğitim verebilmesini istiyorlar.
Bölgesel dil savunucuları, bu dillerin kamuya ait radyo ve televizyonlarda daha yoğun
kullanılmasını savunuyor, kamuya ait France-3 kanalının bazı bölgelerde günde
sadece birkaç dakika yerel dilde yayın yapmasının yetersiz olduğunu söylüyorlar.
Fransa, Avrupa’da
bölgesel ve azınlık dillerinin korunması, yaşatılması ve teşvik
edilmesi amacıyla 1992 yılında Avrupa Konseyi bünyesinde hazırlanan “Avrupa
Bölgesel ve Azınlık Dilleri Şartı”nı 1999 yılında imzalamış olmasına rağmen,
onaylamayı reddediyor. Şart’ın onayı için 27 Ekim 2015 tarihinde Fransız
Senatosu’nda bir yasa tasarısı oylamaya sunulmuş, büyük ölçüde sağ partilere
mensup üyelerin karşı oy vermesi nedeniyle tasarı reddedilmişti. Şart’ın onayı, şu
anda Cumhurbaşkanı olan François Hollande’ın seçim vaatlerinden biriydi.
Fransa gibi İtalya ve Rusya da Şart’ı imzalayıp, henüz onaylamamış ülkeler.
Belçika,
Bulgaristan, Yunanistan, İrlanda, Portekiz ve Türkiye ise Şart’ı henüz imzalamış
değiller.
