Filistin özerk bölgesinde halk 7 yıldan bu yana siyasî hasım konumundaki El Fetih ile Hamas örgütlerinin barışmasını beklemekteydi. Şimdi Gazze Şeridi’nde halk, El Fetih ile Hamas’ın birlikte oluşturdukları geçici hükümetin icraatlarını merak ediyor.
Birlik hükümeti sorunları çözebilecek mi?
Gazze'de El Fetih ve Hamas’ın barış anlaşması imzalamalarının üzerinden beş hafta geçti. Şimdi herkes yeni hükümetin neler yapacağını merak ediyor. Ancak birçokları bu geçici hükümetin Gazze’nin ve barış sürecinin getireceği sorunları çözüp çözemeyeceği konusunda kuşkulu.
Rana El Loh iki çocuk annesi ve 2007 yılına kadar Gazze’deki Sosyal İşler Bakanlığı’nda memur olarak çalışmış. Aynı zamanda psikolog olan Loh, “7 yıldan bu yana evdeyim, bu süre hepimiz için gerçekten zordu” diye konuşuyor. Rana, Filistin özerk dairelerinde görev yaparken Hamas'ın 2007’de Gazze Şeridi’nde iktidara gelmesinden sonra iş ile ilişiği kesilip evlerine gönderilen yaklaşık 50 bin memurdan biri. El Fetih örgütünün hakimiyeti altındaki Ramallah merkezî hükümeti bu önlem ile Filistin özerk dairelerinde çalışan memurların fiilen Hamas hükümetinin yönetimi altına girmesini önlemek istemişti. Rana El Loh, eski işine muhtemelen dönüşünü bir yükümlülük olarak algılıyor ve “İş yerlerine dönme gibi ortak bir vizyon kamuyu da ilgilendiren bir şey olsa gerek. Çünkü bizim bir an önce kamunun ihtiyacını duyduğu hizmetleri yerine getirmemiz gerekiyor” diye konuşuyor.
'İki idarî sistemi biraraya getirmek çok zor'
Barış sürecinde Batı-Şeria ve Gazze Şeridi’nde geçmişte ortaya çıkmış olan birbirinden tamamen farklı iki idarî sistemi birleştirmek görevi ile karşı karşıya bulunuluyor. Gazze'nin El Ezher Üniversitesi'nde görev yapan siyasal bilimci Mkhaimer Ebu Saada, her alanda bu iki idarî sistemi bir araya getirmenin yeni hükümet için çok zor olacağına dikkat çekiyor. Zira Hamas da geçen süre içinde kendi memurlarını bazı iş yerlerine tayin etmişti. Bu da masrafların artmasına yol açmıştı. Şimdi uluslararası toplumdan ve yardım taahhüdünde bulunan Katar gibi Arap ülkelerinden finans desteği bekleniyor.
Gazze ve Batı Şeria’da tek sorumlu yönetim
Tüm bu olumsuz gelişmelere rağmen El Fetih’in Gazze’deki bürosuna iyimserlik havası hâkim. Gazze’de El Fetih örgütünden milletvekili seçilen Faysal Ebu Şehlâ şunları söylüyor: “İki örgütün bölünmüşlüğü üzerinde ulusal birlik hükümetinin inşa edilebileceğini düşünmek yanlış bir izlenim olur. Yeni hükümette iki ayrı bakan, iki ayrı sorumlu kişi olmayacak. Sorunlarla ilgilenecek olan Gazze ve Batı Şeria’da tek bir sorumlu makam, tek bir hükümet ve bakanlık olacak.”
'İnsanlara günlük yaşamlarının düzeleceğini göstereceksiniz'
Ancak siyasî gözlemciler iki örgütün önümüzdeki haftalar ve aylar içinde iktidarlarının ne kadarından feragat edeceklerinin hâlâ bilinmediğini belirtiyorlar. Yeni geçici hükümetin “partiler üstü” bir tarzda çalışması ve zamanı çoktan gelmiş olan parlamento ve başkanlık seçimlerini organize etmesi gerekiyor. Geçici hükümetin aynı zamanda Gazze ve Batı-Şeria’daki halkın sorunlarının üstesinden gelmesi gerekiyor.
Gazze kentindeki Hamas’a bağlı milletvekili Bassem Naim bu konuda şöyle konuşuyor: “Şu nokta önemli: İnsanlara günlük yaşamlarının düzeleceğini nasıl göstereceksiniz! Zira bu olmadan barış süreci hayal kırıklığı yaratacak ve başarısızlığa mahkûm olacaktır. Sonuçta 7 yıllık bir ablukadan, açık olmaktan daha ziyade kapalı olan Refah sınır kapısından, yüzde 45 işsizlik ve yüzde 80 yoksulluktan bahsediyoruz.”
El Fetih ve Hamas'ın ortak sorumluluğu
Bu konuda da Filistin halkı bölünmüş durumda. Bazıları El Fetih’in Gazze Şeridi ile fazlaca ilgilenmediği suçlamasında bulunuyor. Bazıları da 7 yıl boyunca Gazze Şeridi'ni otoriter bir biçimde yöneten Hamas'ın başarısız kaldığını ileri sürüyor.
'Refah sınır kapısı düzenli olarak açık tutulsun'
Gazze'deki halk açısından önemli bir adımın Gazze'nin Mısır'a olan sınır kapısı Refah'ın düzenli bir biçimde açık tutulması. Son aylarda sınır kapısı sürekli kapalı tutulmaktaydı. Seyahat etmeyi seven bir Filistinli bu konudaki şikâyetini şöyle dile getiriyor: “Başkan Abbas'ın burada bir şeyler yapmasını ümit ediyorum. Çünkü bu inanılmaz bir şey! Ben hiçbir yerde sınır kapısının neredeyse sürekli kapalı tutulduğunu görmedim.”
İki Filistin örgütü arasındaki birleşme sürecinin bu noktada da çözüm getirmesi ümit ediliyor.
