Bazen bir internet sitesine girdiğinizde sizden, güvenlik adımı olarak rastgele seçilmiş ve okuması zor bir formatta yazılmış bir ya da iki kelimeyi alttaki kutucuğa yazmanız isteniyor.
Web sitelerini ziyaret eden yüzbinlerce kullanıcıyı kızdıran bu güvenlik testine Google, alternatif bir yöntem geliştirdi.
Ama önce, Captcha olarak adlandırılan bu uygulama ne anlama geliyor? Captcha kelimesi İngilizce'de "Completely Automated Public Turing test to Tell Computers and Humans Apart" ifadesindeki kelimelerin baş harflerinden oluşturulmuş. Türkçe'deki anlamı "İnsanlar ve bilgisayarların farklı olduğunu anlayabilmek için tamamen otomatik kamusal Turing testi."
Bu test, web sitelerinin otomatik olarak spam kabul edilmesine engel olmak için tasarlanmış.
BBC Türkçe'de yer alan habere göre, Google'ın kullandığı ReCaptcha testinde gazetelerden, kitaplardan ve haritalar gibi eski malzemelerden seçilen ve okunması zor metinler seçiliyordu. Kullanıcının karşısına çıkan iki kelimeden biri bilgisayarlar tarafından tanınabilirken, diğeri ise sadece insanlar tarafından tanınabiliyordu. Bilgisayarın tanımayadığı bu ikinci kelime, bir metinden taranarak elde ediliyor ancak okunamaz hale getirilmiş oluyordu.
Bu test vasıtası ile eski metinler de dijital olarak arşivlenebiliyordu. 2012'de yapılan bir araştırmada insanların Captcha testlerinin yüzde 90'ını zor bulduğu ortaya çıkmış. Google'a göre bilgisayarlar bu konuda giderek daha başarılı hale gelmiş ve kelimelerin yüzde 99.8'ini çözebilir olmuşlar.
Bu nedenle testi değiştiren Google, No Captcha ReCapctha isimli yeni testi Perşembe gününden bu yana kullanıcalara sunmuş durumda. Bu yeni testte bilgisayar kullanıcılarıdan sadece "Ben robot değilim (I am not a robot)" yazan minik bir kutucuğu tıklamaları isteniyor.
Önemli olan tık'ın kendisi değil, tıklama eylemi sırasındaki insan davranışı. Tıklama öncesinde ya da sonrasında farenin önceden kestirilemeyen hareketleri ve süre gibi. Bilgisayarlar bu hareketleri taklit etmekte zorlanıyor.
Teknoloji danışmanlık firması Book of the Future'dan Tom Cheesewright, "İnsan kolu ve elinin müthiş karmaşık yapısı ve fareyi yönetiş biçimi tahmin edilebilirliği imkansız kılıyor" diyor.
Mobil cihazlar ve tabletler için tıklamak, fare olmadığı için işe yaramıyor. Bu durumda kullanıcılara bir resim sunulacak ve bunun dokuz farklı resimden hangisine en yakın olduğunun işaretlenmesi istenecek.
Google' a göre bu yeni güvenlik testleri web sitelerini otomatik sızmalara karşı geçmişte olduğundan daha güvenli hale getiriyor.
