Yaprak KOÇER/SAMSUN, (DHA)- SAMSUN Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Hastanesi Çocuk Kemik İliği Nakli Ünitesi Koordinatörü Prof. Dr. Canan Albayrak, Türkiye Kök Hücre Koordinasyon Merkezi\'ne (TÜRKÖK) gönüllü bağışçı olup, bir hastaya kemik iliği uyum sağladığı halde bağışta bulunmayan vericilerin bir hayattan vazgeçmiş olduklarını söyledi. Prof. Dr. Albayrak, \"Bu son derece kötü bir durum. Uçurumun kenarında düşmek üzere olan bir hastayı tutmamış oluyorsunuz. Halbuki onu tutup hayata bağlayabilirsiniz\" dedi.
OMÜ Tıp Fakültesi Çocuk Hastanesi Çocuk Kemik İliği Nakli Ünitesi Koordinatörü Prof.Dr. Canan Albayrak, TÜRKÖK\'ün Türkiye\'de bir devrim yarattığını söyleyerek hastalara bu sistem üzerinden ilik bulabildiklerini belirtti. Türkiye\'de çok sayıda ilik vericisi bağışçı olduğunu dile getiren Prof. Dr. Albayrak, \"Biraz daha bilgilendirirsek birçok vatandaşımız bağışçı olma yolunda gidebilir. Benzer nüfusa sahip Almanya\'da 8 milyon ilik bağışçısı var. Türkiye\'de henüz bu rakamlara ulaşamadık 80 milyonluk bir ülke olarak. Bizim de 8-10 milyonluk bir verici havuzumuz olabilir zaman içerisinde. Şu anda daha gerilerdeyiz ama hızla kapatmak üzereyiz. Biz de artık ilik arayan bütün hastalarımıza ilik bulabilelim istiyoruz. Son günlerde haberlerde duyuyoruz bazı bağışçılar vazgeçti diye. Hastalarımız ilik nakli olamıyorlar. Vatandaşlarımızın bu konuda biraz daha duyarlı olmaları lazım. Bu durumdaki hasta, onların kendi çocukları ya da kendileri de olabilir. İlik bekliyorsunuz bulundu diye bir haber geliyor, sonra da \'bağışçınız vazgeçti\' deniyor. Bu son derece kötü bir durum. Uçurumun kenarında düşmek üzere olan bir hastayı tutmamış oluyorsunuz. Halbuki onu tutup hayata bağlayabilirsiniz\" diye konuştu.
\'HASTALARIN BAŞKA ŞANSLARI YOK\'
Kemik iliği alma işleminin de çok kolay olduğunu belirten Prof. Dr. Albayrak, \"Bu işlemin çoğu periferik yani ilik damardan kandan toplanıyor. Bir kısmı ise kemik iliğinden de toplanması gerekebilir. Her ne şekilde olursa olsun verilecek kemik iliği bir insanın hayatını kurtaracaktır. Bağışlanan bir çeşit kan ürünüdür ve vücudumuz onu fazlasıyla yerine koyar. Lösemi, talasemi majör, immün yetmezliği gibi hastalıkları olan hastalarımızın ilik naklinden başka şansları olmuyor. Bizler de sağlıklı bireyler olarak onlara ilik vermek için birbirimizle yarışmamız lazım. Bağışçı iliğini vermeyerek bir hayattan vazgeçmiş oluyorlar. \'Ben yokum\' bu yardım işinde diyorlar. Bence biraz daha düşünürlerse vicdani olarak bu işlemi yapmaya karar vereceklerdir\" dedi.
\'VAZGEÇME ORANLARI TÜRKİYE\'DE YÜKSEK\'
Bu işlemin bağışçıya hiçbir zararı olmadığını dile getiren Prof. Dr. Canan Albayrak, \"Türkiye\'de bağıştan vazgeçme oranlarının diğer Amerika ve Avrupa ülkelerine göre daha yüksek olduğunu biliyoruz. Çünkü bağışlarını başlangıçta yaparken bilinçsiz olarak yapıyorlar sonra bir şeyler anlatıldığı zaman \'vazgeçeceğim, bunu yapamayacağım\' diyor. Ya da yetişkin olmalarına rağmen \'annem, babam istemiyor, eşim istemiyor\' gibi bahanelerin arkasına sığınıyorlar. Halbuki 18 yaşından sonra biz yetişkiniz, bağışı kendimiz yapabiliriz. Bunun için annemizin babamızın iznine ihtiyacımız yok\" diye konuştu.
TÜRKÖK NEDİR?
TÜRKÖK, Sağlık Bakanlığı’nın kemik iliği nakli bekleyen hastalar ve çok sayıda gönüllü vericiye ait doku grubu antijeni bilgilerinin depolandığı Kemik İliği Bankası\'nın (KİB) kurulması ve kemik iliği nakli ile ilgili merkezler arasında koordinasyonun sağlanması için oluşturduğu Türkiye Kök Hücre Koordinasyon Merkezi\'nin kısa adıdır.
Bu merkeze, gönüllü kemik iliği veya periferik kök hücre bağışçılarının kazanılması Türk Kızılayı tarafından sağlanmaktadır. Kök hücre bağışçısı kazanımı çalışmaları \'Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi\' çerçevesinde gerçekleşmektedir.
Türk Kızılayı, \'kök hücre bağışçısı kazanımı\' görevine, bünyesindeki bölge kan merkezlerinde kurduğu 12 gönüllü verici merkezi ile hazırlık çalışmalarını tamamlamasının ardından, 13 Ağustos 2014 tarihinde aktif olarak başlamıştır.
