Buse ÖZEL / İSTANBUL, (DHA) ALTINBAŞ Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Sınar, yaklaşık 10 yıl önce hayatımıza giren sosyal medya ile suçların işlenme şeklinin de değiştiğini belirtti ve sosyal medya suçlarına dikkat çekti. Doç. Dr. Sınar sosyal medyada işlenen hakaret, tehdit, cinsel taciz gibi suçlarda salt para cezası olmadığını, basit hakaret suçunun 2 yıla kadar, özel hayatın gizliliğinin ihlalinin 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabildiğini söyledi.
\"BİR ANDA KENDİNİZİ CEZA SORUŞTURMASINA MUHATAP BULABİLİRSİNİZ\"
İnsanların sosyal medyada normalden daha fütursuz davrandığını, hiç tanımadığı insanlara karşı dahi çok ağır ve acımasız yorumlarda bulunabildiğini belirten Doç. Dr. Sınar, sözlerine şöyle devam etti: \"Günlük hayatta karşısına çıkan bir resmin, bir görüntünün altına asla o yorumu yapmayacak insanlar, iş sosyal medya mecralarına geldiğinde her türlü hakaret, aşağılama içeren gaddarca paylaşımlarda bulunabiliyor. Bunu da sosyal medyanın getirdiği sözde \'özgürlük\' ortamından istifade ederek yapıyorlar. Halbuki orada özgürlük ortamı yok, insanın toplumsal denetim normlarından sıyrıldığı anda hissettiği olağanüstü serbestlik duygusu var. Bu da onu fevkalade yanlış noktalara götürebiliyor. Sizin orada kullandığınız ifadeler karşınızdakini aşağılar ya da incitir nitelikteyse bunun hukuk sisteminde karşılığı var. İnsanların sosyal medya ortamında yapmış oldukları paylaşımlara son derece dikkat etmeleri gerekiyor. Hiç beklemediğiniz bir anda ceza soruşturmasına muhatap olmuş olarak karakolda ya da savcı odasında savunma yaparken kendinizi bulabilirsiniz.\"
\"ERGENLER İSTİSMARA ÇOK AÇIK, AİLELER UYANIK OLMALI\"
Sosyal medyada tek işlenen suçun hakaret olmadığını söyleyen Doç. Dr. Sınar, özellikle ergenlik çağındaki gençlerin istismara çok açık olduğunu ve ailelerin bu konuda uyanık olması gerektiğinin de altını çizerek şunları açıkladı: \"Hem aileler hem çevre çok dikkatli olmalı, özellikle dijital oyunlar konusunda çok dikkatli olmalı. Bu oyunların özelliği şu; belli bir merkezden yönetilmiyorlar. Oyunlar artık sosyal medya üzerinden birebir iletişimle gençlere ulaşıyor. Sosyal medyanın en önemli özelliği, görülen resme, videoya anında karşılık verebiliyorsunuz, interaktif bir ortam. Bu birebir gizli mesaj şeklinde de olabiliyor. 14 yaşında bir çocuk fotoğraf paylaşıyor 28 yaşındaki birisi onu görüp iletişime geçmeye çalışıyor. Bu Mavi Balina oyunu gibi onu suistimal etmek şeklinde olacağı gibi çocukların cinsel istismarı sonucuna da olayı götürebilir. Sosyal medyanın özellikle henüz 18 yaşını doldurmamış gençler ve ergenlik çağına adım atan çocuklar tarafından kullanılması durumunda hem ailelere hem de okuldaki rehberlik hocalarına ciddi sorumluluk düşüyor. Çocuğun faaliyetlerinin engellenmesi değil ama belirli ölçüde denetim altına alınması zorunluluktur. Eğer bu gerçekleşirse sosyal medyada 18 yaşından küçüklere yönelik suistimallerin ciddi anlamda önüne geçilebileceğini düşünüyorum. \"
\"BASİT HAKARET SUÇU 2 YILA KADAR HAPİS CEZASI İLE CEZALANDIRILABİLİYOR\"
Sosyal medyada işlenen suçların ceza kapsamına da değinen Doç. Dr. Sınar sözlerini şöyle noktaladı: \"Bireysel nitelikteki hakaret, aşağılama, alay içeren davranışlar Ceza Kanunu\'nun 125\'inci maddesinde düzenlenen hakaret suçuna sebebiyet verebilir. Bunun dışında kişinin çıplak fotoğrafının, görüntüsünün elde edilmesi durumunda Ceza Kanunu\'nun 134\'üncü maddesinde özel hayatın gizliliğini ihlaldir. Bu verinin üçüncü kişilerle paylaşılmasıysa Ceza Kanunu\'nun 136\'ncı maddesi anlamında kişisel verilerin hukuka aykırı olarak yayılmasıdır. Daha vahim olanı sözgelimi 15 yaşındaki kız çocuğuyla sosyal medya üzerinden doğrudan mesajlaşma aracılığıyla iletişim kurdunuz, samimiyet ilerledi, güven kazandınız ve mahrem fotoğraflarını göndermesini sağladınız söylediğim suçlar oluşuyor. Onu bu fotoğrafları kullanarak tehdit etmek suretiyle ondan cinsel anlamda faydalanırsanız bu da Ceza Kanunu\'nun 103\'üncü maddesindeki çocuğun cinsel istismarı suçudur, cezası da fevkalade ağırdır. Bu ağır cezaların uygulanabilmesi hukuk sistemimiz içerisinde mümkündür. Sosyal medya üzerinden birilerinin mağduriyetine maruz kalan kişilerin susmaması hakkını araması gerekiyor. Bu suçlarda para cezası yok, hapis cezası var. Basit hakaret suçu 2 yıla kadar, özel hayatın gizliliğini ihlalse 4 yıldır, kişisel verilerin hukuka aykırı yayılmasında 5 yıla kadar, bunlar birlikte işlendiğinde suçlar eklenir. Çocuğu cinsel anlamda suistimal olursa da 20 yılın üzerine bu cezalar gelir. En son bir vakada 15 yaşından küçük bir çocuğu bu şekildeki suistimalden dolayı, bir failin 42 yıl ceza aldığını gördük. Bu da hakkaniyetli ve adil bir sonuçtur.\"
