Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA) - ANTALYA\'da iki yıl önce bahçeden 30-60 kuruş, geçen yıl 80 kuruş- 1,2 TL arasında satılan narın kilo fiyatı, bu yıl 1,6 TL\'ye kadar yükseldi. Türkiye\'nin en kırmızı \'Hicaz narları\' yaklaşık 50 ülkeye ihraç ediliyor ve ihracat rakamı 15,8 milyon dolara yükseldi. İki yıldır ithalat yasağı uygulayan Rusya ise yasağın kalkmasıyla bu yıl 3,5 milyon dolarla ilk sıraya yükseldi.
Türkiye\'nin en büyük nar üretim merkezi Antalya\'da en güzel Hicaz narlarının yetiştiği Döşemealtı ilçesi başta olmak üzere Gazipaşa\'dan Finike- Demre bölgesine kadar bütün üretim merkezlerinde eylül ayının 20\'sinden itibaren hasat başladı. Ekim ayı sonuna kadar devam edecek hasat sürecinde toplanan narlar, hem iç piyasaya veriliyor, hem de birçok ülkeye ihraç ediliyor.
FİYAT ARTIŞI ÜRETİCİYİ SEVİNDİRDİ
Hem yerli hem de Suriyeli işçilerin topladığı narlar, bahçelerden tüccar ve ihracatçı tarafından alınıp hem Türkiye\'ye dağıtılıyor hem de birçok ülkeye ihraç ediliyor. Son iki yıldır Rusya\'nın birçok ürünle birlikte nara getirdiği ithalat yasağı ise kaldırıldı. Geçen yıllarda Rusya yasağı ve talebin de azlığından dolayı dibi gören ve ağaçta bırakılan narın fiyatı, bu yıl üreticinin yüzünü güldürecek düzeyde. Narın kilogram fiyatı 1,6 TL\'ye kadar yükseldi.
Antalya\'da hem üretim hem de ihracat yapan Kumluca Ticaret Borsası Meclis Başkanı Mehmet Özçetinkaya, Gazipaşa\'dan Finike\'ye kadar birçok üretim merkezinden satın aldığı ve kendilerine ait bahçelerde ürettikleri narı, Avrupa\'dan BDT\'ye birçok ülkeye ihraç ediyor. Narco firması genel müdürü Mehmet Özçetinkaya, Antalya\'nın en büyük üretim merkezlerinden Döşemealtı\'nda yaklaşık 20 bin ton nar üretimi gerçekleştiğini belirterek, yüzde 60\'ının ise ihraç edildiğini kaydetti.
Bu yılki üretimde kalite oranının yüksek olduğunu dile getiren Özçetinkaya, “Verim olarak da geçen yıla göre yüzde 30 daha yüksek. İhracatta ağırlıklı olarak Rusya, Almanya, Polonya, Ukrayna gibi ülkelere nar gönderiyoruz. Üretici fiyatları geçen yıl 80 kuruş- 1,2 TL arasındayken bu sene 1,4- 1,6 TL\'ye yükseldi. Fiyatlar arttı ama döviz kurlarına bağlı girdi maliyetleri de yükseldi. Önümüzdeki yıl için üreticinin bu fiyatın da üstünde olması gerekiyor\" dedi.
RUSLARA BÜYÜK, ALMANLARA KÜÇÜK NAR
Döşemealtı\'nın konumu ve bahçelerin küçük olması nedeniyle en kırmızı Hicaz narının üretildiğini anlatan Özçetinkaya, “Bahçeler küçük olduğu için çiftçimiz daha iyi bakım yapıyor ve daha çok ilgileniyor. Adeta çocukları gibi bakıyorlar. Bu yüzden bir nevi butik üretim de diyebiliriz. İhracata giden narlar üçe ayrılıyor. İhracat yapılan ülkelerin tüketim alışkanlıklarına göre bahçelerden toplanan narlar büyük boy, orta boy ve küçük boy olarak paketleniyor. Rusya ve diğer BDT ülkelerindeki tüketiciler büyük boy, Almanya ve Avrupa ülkeleri küçük boy, Macaristan, Polonya gibi Doğu Avrupa ülkeleri de orta boy nar tercih ediyor\" diye konuştu.
İHRACAT 15 MİLYON DOLARA YÜKSELDİ
Bu yılbaşından 8 Ekim tarihine kadarki süreçte Antalya\'dan toplam 15 milyon 836 bin dolarlık nar ihracatı yapıldı. Geçen yılın aynı döneminde 12,3 milyon dolar olan nar ihracatı, bu yıl yüzde 28,2 oranında arttı. Son bir aydaki ihracat ise 3 milyon doları aştı. Yaklaşık 50 ülkeye nar ihracatı yapılan Antalya\'dan, geçen yıl ithalat yasağı nedeniyle hiç ihracat yapılamayan Rusya, bu yıl yasağın kaldırılmasıyla birlikte yeniden nar ihraç edilen en önemli ülke oldu. 15,8 milyon dolarlık toplam ihracatın 3 milyon 553 bin dolarlık kısmı Rusya\'ya yapıldı. İkinci sırada 3 milyon 151 bin dolarla Almanya, üçüncü sırada 1 milyon 371 bin dolarla Fransa geliyor. Irak\'a 979 bin dolar, Hollanda\'ya 903 bin dolar, İngiltere\'ye 681 bin dolar, Ukrayna\'ya 552 bin dolar, Danimarka\'ya 528 bin dolarlık nar ihracatı yapıldı.