Hak İnisiyatifi, Türkiye cezaevlerinde bebekleriyle beraber tutuklu olan kadınların yaşadığı hak ihlallerine dikkat çekerek, mevzuatta yer alan infaz erteleme hükümlerinin uygulamasının önündeki keyfiliğin son bulmasını istedi.
Mezopotamya Ajansı'nın
haberine göre, Hak İnisiyatifi, Türkiye cezaevlerinde bebekleriyle beraber tutuklu olan kadınların yaşadığı hak ihlallerine ilişkin 'Çocukların yeri evleridir, cezaevi değildir' başlıklı bir açıklama yayımladı. Açıklamada, 2019 yılı Kasım ayı itibarıyla resmi olmayan rakamlara göre cezaevlerindeki çocuk sayısının 780’e ulaştığı yer aldı.
0-6 yaş arasında anneleriyle tutulan çocuklar için bulundukları ortamın yeterli olmadığını ve koşulların da uluslararası standartlara uygun olmadığı belirtilerek, '5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'da yer alan “Hapis cezasının infazı, gebe olan veya doğurduğu tarihten itibaren 6 ay geçmemiş bulunan kadınlar hakkında geri bırakılır” ifadesi hatırlatıldı. Yasaların istisnasız herkese uygulanmasının hukukun en temel ilkelerinden biri olduğu ifade edilen açıklamada, “Ancak bu prensibin cezaevlerindeki bazı anneler ve bebekleri için keyfi bir şekilde uygulanmadığı görülmektedir. Aynı şekilde uluslararası hukukun gereklilikleri de, bu uygulama ile ihlal edilmiş olmaktadır” ifadesi yer aldı.
Cezaevlerinin koşullarına dair rapor
Açıklamada, 'Mağdurlar İçin Adalet Topluluğu'nun 21 Ocak tarihinde cezaevlerindeki duruma ilişkin tutuklularla yaptıkları çalışma sonucunda hazırladığı rapordan bazı başlıklar yer aldı. Konuyla ilişkili başlıklar şöyle:
- Koğuşlara kapasitesinin 3 katı vatandaş konulmaktadır. Katılımcıların yüzde 86’sı bunu doğrulamaktadır.
- Kasıtlı psikolojik baskı aracı olarak çok sık ve düzensiz koğuş aramaları yapılmaktadır. Katılımcıların yüzde 63’ü bu düzensiz ve sık koğuş aramalarını doğrulamaktadır.
- Katılımcıların yüzde 46’sı kışın ısınma problemi olduğunu, yüzde 83’ü ise yazın serinleme problemi olduğunu belirtmiştir.
- Yüzde 55’i düzenli ve yüzde 52’si ise temiz su sağlanmadığını söylemektedir.
- Yüzde 65’i sıcak su temininde sorunlar olduğunu belirtmiştir.
- Yüzde 54’ü ortak alanlara yeterince çıkarılmadıklarını söylemektedir.
- Yüzde 92’si vakit geçirecek hobi faaliyetleri için imkan sağlanmadığını söylemektedir.
- Yüzde 57,5’u sağlığa erişim haklarının düzenli olarak sağlanmadığını belirtmiş, yüzde 73’ü revirlerde yeterli hekim olmadığını ifade etmiştir.
- Yüzde 80,4’ü doktor muayenelerinde kelepçe takılı bir şekilde muayene edilmek zorunda bırakıldıklarını belirtmiştir.
- Yüzde 68’i acil durumlara zamanında müdahale edilmediğini ifade etmiştir.
- Katılımcıların yüzde 84’ü hapishanelerin fiziki koşullarını insan yaşamına uygun bulmadıklarını, yüzde 67,8’i ise hapishane personelinin tutuklulara insani muamele yapmadığını düşündüğünü söylemiştir.
İnfazların ertelenmesini savunuyoruz
Açıklamada, öncelikle mevzuatta yer alan infaz erteleme hükümlerinin uygulamasının önündeki, geniş taktir yetkisinden kaynaklanan keyfiliğin acilen son bulması talep edilerek, “Kalıcı çözüm önerisi olarak da, çocukların yararı gereği öncelikle 0-6 yaş arası çocuğu bulunan anneler ile birlikte hamile durumda olanların infazlarının ertelenmesinin ivedilikle yasallaştırılmasını savunuyoruz. Kalıcı bir çözüm sağlanana kadar da, sürekli kamuoyu bilincini artırmak adına kampanyalar düzenleyeceğimizi, ilgililer ve paydaşlara yönelik girişimlerde bulunacağımızı, etkinlikler organize etmeye çalışacağımızı kamuoyuna duyururuz” denildi.
