T24
Rusya uzmanı ve T24 yazarı Hakan Aksay, Türkiye’nin yaşadığı S-400 krizinin ‘Doğu cephesini’ değerlendirdi. Rusya'nın Türkiye'yi 'Suriye özelinde işine yarayan bir partner' olarak gördüğünü ancak S-400 konusunda bazı çekinceleri bulunduğunu kaydeden Aksay, Moskova'nın pazarlığa açık olduğunu savundu.
"Putin Rusyası, Erdoğan Türkiyesi’ni çok da yanında istemiyor aslında" diyen T24 yazarı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Kremlin için önemli olanın Türkiye'yi tamamen yanına çekmek olmadığını söyledi ve ekledi:
"Çünkü Türkiye’nin Rusya açısından önemi, ona çok yakın bir partner olması değil, Türkiye’nin Batı blogunda kalarak onun içinde kalması. Rusya, ‘O birlikteliği parçalaması gereken bir ülke olarak’ görüyor Türkiye’yi.”
***
Rusya’nın savunma endüstrisinin son 20 yılda çok hızlı geliştiğini kaydeden Aksay, Moskova’nın bu konuda yer yer Washington’ı zorlayan ve ileri çıkan bir noktaya geldiği yorumunda bulundu. S-400’lerin, ABD’nin askeri sanayii anlamında ABD’yi geçtiği noktalardan biri olduğunu kaydeden Aksay, “Birkaç ABD’li general bu konuda kaygılarını getirdi, bizi 15 dakikada vurabilecek silahları var dediler” diye konuştu.
"Rusların S-400 ticareti konusunda muğlak bir tavırları var"
Rusya’nın silah ticareti konusunda atakta olduğunu ancak kayıtsız şartsız üstünlüğün ABD’de bulunduğunu ifade eden Aksay, “S-400’ler Amerikan Patriot füzeleriyle karşılaştırılıyor ama bütün muadillerine kalite, menzil, isabet açısından fark atıyor ve üstüne üstlük daha ucuz” dedi.
“Türkiye’nin yapısı, savunma sanayisi, ilişkileri, içinde bulunduğu blok; her şey Batı, her şey NATO ama bir Rus silahı, savunma sistemi gelecek. Bu, diğer sisteme monte olamayacak, bir sistem krizi çıkacak. Bu Batı’yı çok korkutuyor, ABD’nin tepkisine yol açıyor ama Rusya’nın da tepkisine yol açıyor” diyen Aksay, şöyle devam etti:
“Türkiye’nin sistemi tanıyalım, biz de üretim gibi talepleri var. O zaman ne olacak, Rusya’nın verdiği gelişkin silahları, füzeleri Türkiye inceleyecek. Türklerin yanında Amerikalılar da inceleyecek, bu işin sırrını inceleyecek, böyle bir şey olmaz diyorlar.
“Ruslar bir açıdan bu ticareti hararetle desteklerken ve Türkiye’ye vermek için ciddi adımlar atarken, diğer taraftan da sırlarının ABD’ye verilmesini istemeyiz diyorlar. Bu konuda muğlak bir tavırları, sıkıntıları var.”
“Putin Rusyası, Erdoğan Türkiyesi’ni çok da yanında istemiyor"
Yunanistan örneğini de hatırlatan Aksay, Türkiye’nin de böyle bir uygulamaya gidip gidemeyeceği, Rusya’nın tepkisinin ne olacağı konusunda da şunları söyledi:
“Putin Rusyası, Erdoğan Türkiyesi’ni çok da yanında istemiyor aslında. Rus basınına bakarsanız, bir tanesinde mutlaka şunu görürsünüz. Türkiye ile bugün iş birliği sürüyor. Altını çizdiğimiz kelime şu: Bugün. Bugün sürüyor ama Türkiyenin ileride farklı tutumları olabilir. Neden? Çünkü geçmişte farklı tutumları oldu. Çok da uzak bir geçmişten bahsetmiyoruz, Türkiye kısa süre önce Rus uçağını düşürdü. Git gelleri olan bir ülke ama Türkiye şu anda Suriye özelinde Rusya’nın çok işine yarayan bir partneri olarak görülüyor. Ama Rusya’nın bir Belarus, Kazakistan, Çin gibi önem verdiği bir ülke olduğunu sanmıyorum.”
"Türkiye’nin Rusya açısından önemi, çok yakın bir partner olması değil Batı blogunda kalması"
“S-400’ler temmuzda verilecek diyorlar, bir köşede durmak üzere böyle bir şey olabilir mi, başka bir ülkeye gönderilebilir mi” sorularının kesin cevapları olmadığını ifade eden Aksay, anlaşmanın toptan iptal edilip rafa kaldırılmasının da mümkün olabileceğini kaydetti ve şöyle devam etti:
“2.5 milyar dolar ne kimseyi büyük zengin eder ne kimseyi batırır ama başka formüller de bulunur. Putin’i de kırmadan buna bir yöntem bulunabileceğini düşünüyorum. Çünkü Putin, bir yerden bir adım geri atarken iki adım ileri atmayı düşünen birisi. Dolayısıyla Türkiye’den ya da başkalarından uygun tavizleri alırsa S-400’ler Türkiye’ye verilmeyebilir. Ya da daha basit bir modifikasyonu verilir ya da kullanılmayabilir. Hiçbir şeye oldu bitti gözüyle bakmamak lazım. Önümüzdeki aylar bu S-400 konusunda çok farklı tablolar çıkarabilir ama Rusya’nın bu konuda esnek olduğunu, her türlü pazarlığa açık olduğunu bir kez daha vurgulayayım. Kremlin için önemli olan ‘Bundan vazgeçerim ama karşılığında ne alırım’. Çünkü Türkiye’nin Rusya açısından önemi, ona çok yakın bir partner olması değil, Türkiye’nin Batı blogunda kalarak onun içinde kalması. Rusya, ‘O birlikteliği parçalaması gereken bir ülke olarak’ görüyor Türkiye’yi.”
