Andy-Ar araştırma şirketi, HDP'lilerin tutuklanmasına ilişkin Türkiye genelini ve bölgeyi kapsayan bir anket yaptı. Ankete göre, halkın yüzde 71'i HDP milletvekillerinin tutuklanmasını doğru bulduğunu söylüyor. Katılımcıların yüzde 80'i HDP'nin PKK ile ilişkisi olduğunu savunurken, yüzde 78'i de tutuklamaların mağduriyet yaratmayacağı görüşünde. Ankete göre, yüzde 55'lik bir kesim "HDP kapatılsın" diyor.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde yapılan ankette ise sonuçlar Türkiye geneline göre farklı. Katılımcıların yüzde 53'ü HDP milletvekillerinin tutuklanmasını demokrasi için kayıp olarak yorumlarken, yüzde 78'i "HDP milletvekillerinin çağrıldıkları halde ifade vermeye gitmemesini nasıl buluyorsunuz?" sorusuna "Doğru" cevabını veriyor.
Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi'nin köşesine taşıdığı anket sonuçlarıyla ilgili "HDP'lilerin tutuklanmasından sonraki ilk araştırma" başlığıyla yayımlanan (21 Kasım 2016) yazısı şöyle:
HDP'lilerin tutuklanması ülke genelinde nasıl karşılandı, bölgedeki etkisi ne oldu, HDP lehine mağduriyet algısı oluşturdu mu?
Bunlar ülkemizin geleceği açısından hayati sorular.
Değerli araştırmacı Faruk Acar’ın sahibi olduğu Andy-Ar araştırma şirketi bu soruların cevabını araştırdı. HDP’lilerin tutuklanmasından sonra yapılan ilk araştırma olması açısından önemli olduğu kanaatindeyim. Andy-Ar, 8-13 Kasım tarihleri arasında Türkiye geneli ve HDP’nin güçlü olduğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 16 ili kapsayan bir araştırma yaptı. 5024 denekle ve yüz yüze görüşme yöntemiyle yapılan araştırmada çarpıcı sonuçlara ulaşıldı. Deneklerin sorulara ‘Cevap yok’ ya da ‘Fikrim yok’ şeklindeki yanıtları ‘Diğer’ olarak değerlendiriliyor. Burada sadece ‘Evet-Hayır’ ya da ‘Doğru-Yanlış’ şıklarını paylaşacağım.
Türkiye geneli:
1- HDP milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılmasını nasıl buluyorsunuz? (Doğru:77/ Doğru değil:19)
2- HDP’lilerin tutuklanmasını doğru buluyor musunuz? (Evet:71/ Hayır:22)
3- HDP milletvekillerinin teröre destek verdiğini ve PKK ile ilişkisi olduğunu düşünüyor musunuz? (Evet: 80/ Hayır:10)
4- HDP’lilerin tutuklanması mağduriyete yol açar mı? (Hayır: 78/ Evet: 17)
Bu oran bölgede biraz farklı olsa da bir mağduriyet algısı yok.
5- HDP milletvekillerinin çekilmesi Meclis çalışmalarını etkiler mi? (Evet:65/ Hayır:27)
6- HDP milletvekillerinin üyelikleri düşürülmeli mi? (Kesinlikle düşürülmeli % 34/ Düşürülmeli % 30/ Üyelikleri devam etmeli % 17.5/ Kesinlikle devam etmeli % 6.5)
Her şeye rağmen halk HDP’lilerin Meclis’te kalmasını istiyor.
7- HDP kapatılsın mı? (Evet kapatılmalı: 55/ Hayır: 42)
8- Batının HDP’lilerin tutuklanmasına yönelik tavrını nasıl buluyorsunuz?
Haksız buluyorum:36/Kesinlikle haksız buluyorum: 35/ Haklı: 12/ Kesinlikle haklı: 4)
Şimdi gelelim bölgenin sonuçlarına:
1- HDP milletvekillerinin tutuklanması bir mağduriyet oluşmasına ve dolayısıyla HDP’nin oylarının artmasına neden olur mu? (Hayır artmaz: 62/ Evet oylar artar: 30)
2- HDP’lilerin dokunulmazlıklarının kaldırılması... (Doğru: 58/ Yanlış: 5)
3- HDP’lilerin milletvekilliklerinin düşürülmesi... (Devam etmeli:33/ Düşürülmeli: 20/ Kesinlikle düşürülmeli: 19/ Kesinlikle devam etmeli: 17)
4- HDP’lilerin PKK ile ilişkisi olduğunu ve teröre destek verdiğini düşünüyor musunuz? (Evet: 60/ Hayır: 25)
5- HDP kapatılsın mı? (Evet:25/ Hayır: 65)
6- HDP milletvekillerinin çağrıldıkları halde ifade vermeye gitmemesini nasıl buluyorsunuz? (Yanlış: 78/ Doğru: % 15)
7- HDP milletvekillerinin tutuklanmasını nasıl buluyorsunuz? (Doğru: 50/ Doğru değil: 42)
8- HDP milletvekillerinin Meclis çalışmalarına katılmamasını nasıl buluyorsunuz? (Yanlış:63/ Doğru: 25)
9- HDP milletvekillerinin tutuklanması demokrasi için kayıp mı? (Kayıp değil: 53/ Kayıp: 41)
10- HDP’lilerin tutuklanması konusunda batının tavrını nasıl buluyorsunuz? (Haksız: % 30/ Kesinlikle haksız: % 29/ Haklı: % 17/ Kesinlikle haklı: % 8)
İçinden geçtiğimiz OHAL süreci nedeniyle fikrini bildirmek istemeyen bir denek grubu var mı? Faruk Acar, “Var” dedi ve ekledi: “Ancak sonuçlar uç uca değil, arada büyük farklar var. O nedenle dip dalga ihtimalini dikkate alıyoruz ama sonuçları etkiyecek bir çapta görünmüyor.”
Bölgede AK Parti ve HDP oylarında bir değişiklik var mı? Acar’a göre, iki partinin bölgedeki oylarında bir değişiklik yok ama HDP’ye yönelik algı değişiyor.
“Bölgede HDP milletvekillerinin tutuklanmasından dolayı bir mağduriyet algısı yok. Bu veriler; bölge halkının HDP’lilerin tutuklanmasından rahatsız olduğu değerlendirmelerini desteklemiyor. Ama sürecin iyi yönetilmesi gerekiyor.”
HDP’lilerin tutuklanmasının 90’lı yıllarda DEP’lilerin tutuklanmasına benzer bir etki yapmadığı anlaşılıyor. Bunun çeşitli nedenleri olabilir. O ayrı. Ama bunun her zaman böyle devam edeceğini beklemek doğru değil. Temel esas, seçimle gelenin seçimle gitmesi olmalı. Kayyum ataması belki bir süre terörle mücadele yöntemi olabilir ama Kürt sorununun çözümünü, HDP’lilerin tutuklanmasına ve kayyum yönetimine indirgememeliyiz. Barışı isteyen HDP, Türkiye genelinden 6 milyon oy alıyor, teröre teslim olan HDP ise bölgede kırmızı kart görüyor. Andy-Ar’ın araştırmasından HDP’lilerin de çıkaracağı önemli dersler var.
