İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la görüştüğü Türkiye ziyaretini başlatırken Uluslararası Af Örgütü, Ankara sokaklarına şubat ayında hazırlanan apartheid raporunu hatırlatan“Filistinlilere yönelik apartheid’e son” billboardları astı. Af Örgütü, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a apartheid uygulamalarına ilişkin bir mektup gönderdiklerini de açıkladı.
Uluslararası Af Örgütü Türkiye Direktörü Ece Ünver, İsrail Cumhurbaşkanı’nın ziyaretine ilişkin yaptığı açıklamada İsrail’in Filistinlilere yönelik uygulamalarının “apartheid” (sistemsel ayrımcılık) olduğu vurgulayarak, ikili görüşme öncesi Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a da apartheid uygulamaları ile ilgili bir mektup gönderdiklerini belirtti.
“Apartheid, insanlığa karşı işlenen bir suçtur. İnsanlığa karşı bir suç işlendiğinde, uluslararası toplumun, faillerinden hesap sorma yükümlülüğü vardır. 1968'den bu yana yaşanan gelişmelerde defalarca gördük ki, İsrail’in Filistinlilere yönelik ihlallerini yalnızca uluslararası insancıl hukuk çerçevesinde ele almak bir işe yaramıyor. Bu yaklaşım, çatışmanın temel nedenlerini ele almada başarısız olmuş ve Filistinlilere herhangi bir biçimde adalet sağlayamamıştır” ifadelerini kullanan Uluslararası Af Örgütü Türkiye Direkötörü sözlerini şöyle sürdürdü:
“Dünya liderlerini İsrail ve işgal altındaki Filistin topraklarındaki duruma ilişkin yeni bir bakış açısı geliştirmeye davet ediyoruz. Sayın Herzog’un ziyareti öncesinde, Sayın Erdoğan ile konuya dair görüşlerimizi ve tavsiyelerimizi içeren bir mektup da paylaştık. Bu diplomatik temasta Filistinlilerin yaşadığı hak ihlallerinin gündeme gelmesini umuyoruz.”
Herzog'un Türkiye ziyareti öncesinde Ankara'nın çeşitli yerlerinde billboard'lara Uluslararası Af Örgütü'nün şubat ayında yayımladığı İsrail'in Apartheid Rejimi: Filistinlilere Yönelik Irksal Ayrımcılık ve İnsanlığa Karşı İşlenen Suçlar başlılı raporunun hatırladığı afişler asıldı.
Af Örgütü'nün raporunda, İsrailli yetkililerin Filistinlilere yönelik işlediği suçlar resmen apartheid olarak tanımlanmıştı. Raporda, Filistinlilerin topraklarına ve mülklerine kitlesel boyutta el koyma, zorla yerinden etme, hukuka aykırı öldürmeler, aşırı sert dolaşım kısıtlamaları ve Filistinlileri uyruk ve vatandaşlıktan yoksun bırakmanın, uluslararası hukuk gereğince apartheid kapsamına giren bir sistemin unsurları olduğu belgeleniyor.
Raporda ayrıca Uluslararası Af Örgütü, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM), İşgal Altındaki Filistin Toprakları’nda süregelen soruşturmasında apartheid suçunu değerlendirme çağrısı yapılıyor ve tüm devletler, apartheid suçunun faillerini adalet önüne çıkarmak üzere, evrensel yargı yetkisini kullanmaya çağrılıyor.
Apertheid nedir?
Apartheid sistemi, bir ırksal grubun diğer bir ırksal grup üzerinde kurduğu kurumsallaşmış baskı ve tahakküm rejimidir. Ciddi bir insan hakları ihlalidir ve uluslararası kamu hukuku uyarınca yasaktır. Uluslararası Af Örgütü’nün dış uzmanlara danışarak gerçekleştirdiği kapsamlı araştırma ve hukuki incelemeye göre İsrail; yasalar, politikalar ve pratikler aracılığıyla Filistinlilere karşı böyle bir sistem uyguluyor ve İsrail’in uzun süreli, zalimane ve ayrımcı muamelesi bunlar yoluyla sağlanıyor.
|