İHD ve THİV tarafından açıklanan işkence ve kötü muamele raporunda, 16 Ağustos 2015 ile 20 Nisan 2016 tarihleri arasında Kürt illerinde ilan edilen sokağa çıkma yasaklarında en az 338 sivilin yaşamını yitirdiği belirtildi.
İnsan Hakları Derneği (İHD) ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın (THİV), 26 Haziran İşkenceye Karşı Mücadele ve İşkence Görenlerle Dayanışma Günü dolayısıyla 2015 yılı ve 2016 yılının ilk yarısında işkence ve kötü muamele uygulamalarını içeren raporunu İHD İstanbul Şubesi’nde düzenlediği basın toplantısı ile açıkladı.
Toplantıda konuşan THİV İstanbul Temsilcisi Ümit Efe, işkencenin uluslararası belgeler, bildirgeler, anlaşmalar ve iç hukuktaki yasalarla mutlak bir şekilde yasak olduğunu, fakat bu yasağın başta Türkiye olmak üzere birçok ülkede ihlal edildiğini söyledi.
Türkiye’de, 2015 yılı ve 2016’nın ilk yarısında insan hak ve özgürlükler açısında ciddi bir geriye gidişin yaşandığını söyleyen Efe, çıkarılan yasaların bu hak ihlalleri ve işkenceleri artırır nitelikte olduğunu vurguladı.
Efe, Türk Ceza Kanunu (TMK) ve Ceza Muhakemeleri Kanunu’nda (CMK) yapılan değişikliklerle, hak ve özgürlüklerde kısıtlamaya gidilmesinin yaşanacak hak ihlalleri ve işkencelerin artmasına zemin hazırladığını söyledi.
Bunun yanında askere ve polise geniş yetkiler veren kanunlarla beraber gözaltı işlemlerinde keyfi uygulamaların da arttığına dikkat çeken Efe, “Çıkarılan yasalar ve yapılan düzenlemelerden güç bulan devlet yetkilileri her gün yeni bir hak ihlaline daha imza atıyor” dedi.
Efe ardından İHD ve TİHV’in ortak raporunu açıkladı. Rapordan öne çıkan kısımlar şöyle:
- 2015 yılında işkenceye uğrayıp THİV’e başvuranların sayısı 597 iken, 2016’nın ilk yarısında bu sayı 210 oldu.
- İHD’ye 2015 yılında işkenceye uğradığını belirtip başvuru yapanların sayısı 5 bin 671 kişi iken, 2016’nın ilk yarısında bu sayı 496 oldu.
- Cezaevlerinde işkence ve tecrit uygulamaları devam ediyor; 2016 yılının ilk yarısı itibariyle 605 hasta tutuklu cezaevlerinde bulunuyor.
- Kadınlara yönelik cinsel işkence sürüyor.
- Çatışmalı süreç başta yaşam hakkı olmak üzere hak ve özgürlükler açısından ağır bir tablo ortaya çıkarttı; 2015 yılı Temmuz ayından sonra başlayan çatışmalı süreçte 2015 yılı içerisinde 200 güvenlik gücü, 414 militan ve 222 sivil 834 kişi hayatını kaybetti.
- 16 Ağustos 2015 ile 20 Nisan 2016 tarihleri arasında en az 338 sivil “sokağa çıkma yasağı” ilan edilen bölgelerde yaşamlarını yitirdi.
- Yasak sürecinde yaşam hakkı ve işkence yasağı başta olmak üzere güvenlik hakkı, özel hayata ve aile hayatına saygı, seyahat özgürlüğü, sağlık ve eğitim haklarının sürekli ihlal edildi.