İklim konusunda çalışmalar yapan dört kurumun ortak bir araştırması sonucu yayınlanan rapora göre, küresel ısınma konusunda hedeflenen azami sıcaklık artışı sağlansa bile, Dünya yine de sıcaklıkların 4 ya da 5 santigrat derece artabileceği bir sera etkisi ile karşılaşabilir.
Stockholm Dayanıklılık Merkezi, Kopenhag Üniversitesi, Avustralya Ulusal Üniversitesi ve Potsdam İklim Etkisi Araştırmaları Enstitüsü'nden bilim insanlarının araştırması, küresel ısınmanın Sanayi Devrimi öncesi değerlerinden sadece 2 santigrat derece yukarıda sabitlenmesinin yetersiz kalabileceğini ortaya koydu.
Buna göre sıcaklık artışının 2 santigrat derecede sabitlenmesi bile küresel çapta başka süreçleri tetikleyebilir ve bir sürecin diğerine yol açması sonucunda domino etkisi gibi küresel bir felaket yaşanabilir.
Bu süreçler arasında kutup kuşaklarındaki permafrost, yani donmuş toprakların çözülmesi, okyanus tabanındaki metan hidratların yok olması, kara ve okyanuslardaki karbon tutucu rezervuarların zayıflaması ve kutuplardaki buzulların erimesi gibi eşikler bulunuyor.
Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) isimli bilimsel akademik dergide yayınlanan raporun yazarlarından Johan Rockström, "Bu eşik noktaları bir çeşit domino etkisi yaratabilir. Birisi devrildiği zaman Dünya'yı bir diğerinin devrilmesine sürükleyebilir" şeklinde konuştu.
Bilim insanı, "Tüm domino taşlarının devrilmesini durdurmak çok zor ya da imkânsız hale gelebilir" ifadesini kullandı ve sera etkisi ile birlikte Dünya gibi yerlerin yaşanamaz hale gelebileceğini belirtti.
Küresel sıcaklık 1 derece arttı bile
Yapılan araştırmalara göre Dünya'nın ortalama sıcaklığı Sanayi Devrimi öncesine göre hâlihazırda 1 santigrat derece artmış durumda ve küresel ortalama sıcaklık her 10 yılda 0,17 santigrat derece artmaya devam ediyor.
2015 yılında Birleşmiş Milletler'e üye 196 ülkenin imzasıyla onaylanan Paris İklim Anlaşması uyarınca sera gazı salınımlarının azaltılması ve küresel sıcaklık artışının Sanayi Devrimi öncesi döneme göre azami 2 santigrat derecelik bir artışla sabitlenmesi hedefleniyor.
Bu yaz özellikle Avrupa olmak üzere tüm Kuzey Yarımküre'de yaşanan aşırı sıcaklarla birlikte yayınlanan rapor, küresel sıcaklıktaki 4 ya da 5 santigrat derecelik bir artışın, eriyecek buzullarla birlikte okyanus ve deniz seviyelerinde 10 ila 60 metrelik bir yükselmeye neden olacağını ortaya koydu.
Yine rapora göre 3 santigrat derecelik bir artış Amazon Ormanları'nın yüzde 40'ının yok olmasına neden olabilir. Bilim insanları, böylesine bir yok oluşun havaya milyonlarca ton karbon salınımına ve uyarıda bulundukları süreçlerin tetiklenmesini beraberinde getirebileceğine dikkat çekti.
Raporun diğer bir yazarı Potsdam İklim Etkisi Araştırmaları Enstitüsü'nden Hans Joachim Schellnhuber, katlanarak etkisi artan böyle bir sürecin Dünya'da yaşamı farklı bir tarza zorlayabileceğini kaydederken, sıcaklığı 4-5 santigrat derece artmış bir Dünya'nın "taşıma kapasitesinin" bir milyar kişiye kadar düşebileceği uyarısında bulundu.
