Türkiye'de son istatistiklere göre yılda 110 milyon tona yakın atık üretiliyor ve bunların yalnızca üçte biri geri dönüştürülebiliyor. İleri dönüşüm sanatçıları, bu atıkları sanat eserlerine dönüştürerek sıfır atık prensibini benimsiyor ve doğaya saygılı bir topluma geçiş hedefine katkıda bulunuyor. Eserlerinde kullandıkları atık malzemelerle, tüketim toplumunun sürekli yenileme eğilimine farkındalık getiriyorlar.
"İnsanoğlunun tüketimi artıyor"
Türkiye Gazetesi'nden Murat Öztekin'in haberine göre ileri dönüşüm sanatçılarından Deniz Sağdıç atık malzemelerinin giderek çoğaldığını belirterek: “Şu an 30’dan fazla atık nesneyi kullanıyorum. Malzemelerim de giderek çeşitleniyor. Çünkü maalesef insanoğlunun tüketimi artıyor” şeklinde konuştu.
Çöpten sanat yaratıyorlar
İstanbul Müze Gazhane'de kaynakların verimli kullanımı hakkında farkındalık yaratmak amacıyla 4-5 Haziran tarihlerinde Upcycle İstanbul Art and Design Festivali düzenleniyor. Atıkların değerlendirilerek tekrar kullanıma kazandırılabileceğini sanat ve tasarım aracılığıyla göstermeyi amaçlayan festivalin küratörü Erkan Doğanay, şu sözleri kaydetti:"Burada Türkiye’den sanatçıların çevreyle ilgili mesajlar veren eserleri yer alıyor. Bunların bazıları tamamen atıktan yapılmış, ileri dönüşüm işleri. Mesela İrfan Önürmen, sokaktan topladığı kasalarla bir heykel yaptı. Genco Gülan, atık boyaların tüpleriyle bir eser meydana getirdi. Bahadır Yıldız ise bir fabrikanın atık kauçuklarıyla çalışmalar yaptı.”
Doğanay, sanat dünyasında çevre duyarlılığının yeterince gelişmediğini de belirterek, "Günümüzde tüketim toplumunda yaşıyoruz; dünyadaki kaynakları hızlı şekilde tüketiyoruz. Sanatçıların yarısı duyarlılıkla hareket ederken diğer yarısı “sanayi sanatçısı” olabiliyor. Bir kısım sanatçılar çöp üretebilirken, diğerleri çöpten sanat çıkarıyor" şeklinde konuştu.
Hatıraları dönüştürmek
Festivalde eserleri yer alan sanatçılardan Gül Ilgaz, çevre sorunlarına sanatın yaklaşımını ve kişisel deneyimini paylaştı. Ilgaz, "Sanatçı, yaşadığı zamanı teneffüs eden kişidir. Bunu dışarıya bir ürün olarak sunar. Çevre, özellikle son on senede sanatta çok önemli konulardan biri hâline geldi," diyerek çevresel tehditlerin sanat yoluyla ifade edilmesinin önemini vurguladı. Babasından kalan kişisel eşyaları sanat eserine dönüştürdüğünü belirten Ilgaz, "Babamı kaybettikten sonra onun gözlük, fincan ve biblo gibi eşyalarını muhafaza ettim. Sanat çalışmamda bu eşyaları tuvalde kullanarak 'Geriye Kalanlar' adını verdiğim bir eser oluşturdum. Bu, hatıraları ileri dönüştürmek gibi bir anlam taşıyor" dedi.
