Galatarasay ve Fenerbahçe’nin kadın futbol takımları dün tarihte ilk kez karşı karşıya geldi. Maç, kadına şiddete dikkat çekmek için düzenlendi."Beyler, toplu oynayın beyler!"
Ali Sami Yen Spor Kompleksi Nef Stadı, tarihi bir maça tanıklık ediyor. Ancak taraftarın dil alışkanlığının aksine sahada bu kez "beyler" yok. Galatasaray ve Fenerbahçe'nin bu yıl kurulan kadın futbol takımları ilk kez karşı karşıya. Hem de yeşil sahada eşitlik talep etmek ve "Kadına şiddete son" demek için…
Tribünlere giden yolda İçişleri Bakanlığı tarafından, şiddete maruz kalan kadınlara destek için geliştirilen Kadın Destek Uygulaması (KADES) standı göze çarpıyor. Stantlarda uygulamayı anlatan broşürler ve duvarlarda KADES afişleri var. Stada giriş yapan taraftarları ise "Kadına Şiddete Kırmızı Kart", "Kadına Şiddete Hayır", "Şiddet ve Ayrımcılığa Karşı Tüm Kadınların Yanındayız" pankartları karşılıyor.
Şükriye Arslan ve Raziye Yücel, İstanbul Gönüllüleri'nin davetiyle maça gelmiş iki arkadaş. Galatasaraylı Şükriye Hanım hayatında ilk defa stada geldiğini anlatıyor. "Kadınlar birbirine destek olmalı, o nedenle geldik" diyor. Fenerbahçeli Raziye Hanım'ın maça ilk gelişi değil ama o da heyecanlı: "İnşallah dostluk kazanır. Kadınlar cinayetlere kurban gitmemeli. O nedenle bu maç önemli."
"Hakem keşke Lale Orta olsaydı!"
Spor gazetecisi olmak isteyen iletişim öğrencisi Sema Karagöl, fanatik bir taraftar. Kadınların futbolda da ön planda olmasını desteklediği için maçı önemli buluyor; cinsiyetçi küfürlere ise engel olunamayacağını düşünüyor. Sema'nın bugünkü maç özelinde içine dert olan bir konu da var:
"Bu tarihi maçta hakem keşke Lale Orta olsaydı! Çok anlamlı olurdu."
Sema, Türkiye'nin ilk kadın hakemi olarak tanınan Lale Orta'nın sahadaki yokluğuna üzülüyor ama derbi nedeniyle mutlu. Onun gibi iletişim fakültesinde okuyan Yusuf Emre Yıldız da maçı anlamlı bulan erkek taraftarlardan.
"Bu derbi, kadının çim sahada da var olabileceğini göstermek amacıyla önemli. Her ne kadar öyle olması istense de ataerkil bir toplumda yaşamıyoruz. O nedenle bugünü Türkiye futbolu ve kadınlar açısından önemli buluyorum."
Maç başlıyor. İstiklal Marşı'nın hemen ardından tribünlerden, "Kadına uzanan eller kırılsın" sloganı yükseliyor. Zeynep Hatipoğlu, 7 yaşından bu yana maçlara gidiyor. Bugün stada annesini de getirmiş. "Özellikle getirdim annemi, kadına şiddet temasından dolayı. 'Gitmemiz gerekiyor' dedim ve geldik" diyor. Bu özel maçı duyunca stada koşarak gelen anne-kız, erkek ağırlıklı bir spor dalında kadına şiddet konusunun ele alınmasından dolayı oldukça mutlu.
"Kadın futbol takımı gençliğimizde kurulsaydı belki futbolcu olurduk"
Fenerbahçe'nin 5-0 önde olduğu dakikalarda, "Şikeci i*neler, s*ktirin gidin" sözleri işitiliyor. Görülen o ki, maçın teması her ne kadar kadına şiddetle mücadele de olsa, dildeki cinsiyetçiliği dizginlemek kolay değil. Gülsün Kara, cinsiyetçi küfürlerin çok üzücü olduğunu ancak bu durumun değişeceği konusunda pek de umutlu olmayan taraftarlardan. Gülsün Hanım derbiye, yıllar önce eski Ali Sami Yen Stadı'nda maç sırasında tanıştığı arkadaşı Çiğdem Tepe ile gelmiş. Gülsün Hanım, antrenmanlar dahil hiçbir maçı kaçırmıyor:
"13 yaşından beri maçlara geliyorum. Hayat programımı ona göre çiziyor, her şeyimi Galatasaray maçlarına göre ayarlıyorum. Kadın futbol takımı keşke bizim gençliğimizde kurulsaydı, belki biz de futbolcu olurduk!"
Gülsün Hanım'ın 68 yaşındaki maç arkadaşı Çiğdem Tepe, 1970'li yıllardan beri tribünde: "Ben her zaman geliyorum maça. Kadınların maça gelmedikleri günlerden beri geliyorum". Şiddet karşıtı Çiğdem Hanım, futbol maçlarının geçmiş günlerine duyduğu özlemi şöyle ifade ediyor:
"Eskiden derbi olduğunda yarı yarıya otururduk. Çok güzeldi. Şimdi onlar yok. Futbol bozuldu benim gözümde. Bugünkü maç önemli. Güzel bir maç olsun istiyorum. Kadına şiddeti zaten reddediyorum, spordaki şiddeti de reddediyorum!"
Fenerbahçe'nin 7-0 kazandığı maç sonrası Galatasaray taraftarları buruk. Maç dönüşü metroda karşımda oturan genç adamın, "İstanbul Sözleşmesi Yaşatır" yazılı mor bir maske taktığını görüyorum. Metro hareket ettiğinde ise sağ yanımdan bir kadın taraftarın yenilgi nedeniyle sitemkâr ve biraz da sinirli sesi yükseliyor:
"Kadından futbol takımı olmaz, onu gördük."
Bu sözlere yanında oturan hemcinsi, sakin ama buyurgan bir tavırla karşılık veriyor:
"Oynadılar işte, kadından her şey olur!"
Burcu Karakaş
© Deutsche Welle / İstanbul
