İnşaat malzemesi sektörünün çatı kuruluşu Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği'nin (Türkiye İMSAD) aylık sektörel raporuna göre, plansız enerji kesintileri nedeniyle inşaat malzemeleri sanayiinde üretimin durduğu ya da yavaşladığı dönemlerde ciddi kayıplar yaşadı.
Türkiye İMSAD, aylık sektör raporunu yayınladı. Raporda, plansız enerji kesintileri ve kısıtlamaların inşaat malzemeleri sanayiini olumsuz etkilediğine dikkat çekilerek, sektörün kaybının sadece kesinti yapılan günlerle sınırlı kalmadığı vurgulandı. Kısıtlama ve kesintilerin devam etmesi durumunda, 2021 yılında inşaat malzemeleri sanayiinde yakalanan üretim artışının sürdürülebilirliğine olumsuz etkilerinin olabileceğine, dolayısıyla bu kesintilerin mutlaka bir plan dahilinde olmasına ve önceden bir takvim açıklanmasının önemine dikkat çekildi.
Türkiye İMSAD’ın ‘Ocak 2022 Sektör Raporu’nda şu tespitler yer aldı:
"Kısıtlamalar inşaat malzemeleri sanayiinde yüksek kayıplar oluşturdu"
“Ocak ayı içinde yapılan plansız enerji kesintileri ve kısıtlamalar, diğer sektörlerde olduğu gibi inşaat malzemeleri sanayiini de olumsuz etkiledi. Sanayi elektriği ile doğal gazda uygulanan kesinti ve kısıtlamaların önümüzdeki günlerde de sürmesi bekleniyor. İnşaat malzemeleri sanayiinin birçok alt sektörü enerji yoğun çalıştığından, kesinti ve kısıtlamalar göreceli olarak diğer sanayi sektörlerine göre inşaat malzemeleri sanayiinde daha yüksek kayıplar oluşturdu. Çünkü inşaat malzemeleri sanayiinde birçok sektör, elektrik ve doğal gaz ile çalışan yüksek ateş fırınları kullanıyor. Üretimin kesilmesi halinde yaşanan soğuma sonrasında fırınların yeniden devreye alınması ise haftalar alabiliyor. Bu nedenle kayıplar, enerjinin kesildiği veya kısıtlandığı günlerle sınırlı kalmayıp, 'domino etkisiyle' artıyor. Özellikle yılsonunda yaşanan yüksek enerji zamları ve ocak ayındaki kesintiler sonrası, inşaat malzemeleri sanayiinin en önemli risklerinin enerji ve emtia tedariki olduğu görülüyor. Bu risklerin yönetilebilmesi, enerji ve emtia tedarikinin kesintisiz ve öngörülebilir bir maliyetle olmasını gerektiriyor.
"Haftalık üretim kaybı ortalama 6,4 milyon ton"
2020 yılında 282,5 milyon ton üretim yapan inşaat malzemeleri sanayii, 2021 yılında üretimini yüzde 18 artırarak 334 milyon tona yükseltti. 2021 yılında haftada ortalama 6,4 milyon ton üretim yapıldığı değerlendirildiğinde, plansız enerji kesintilerinin oluşturduğu haftalık üretim kaybı daha net ortaya çıktı. Fırınlarda yaşanan kayıpların yanı sıra, tedarik zincirindeki kopmalar ve üretimdeki kaymalar da ilave kayıplar olarak değerlendirildi.
"Enerji kesintileri nedeniyle üretimin durduğu ya da yavaşladığı dönemlerde ciddi kayıplar yaşandı"
Plansız enerji kesintileri ve kısıtlamalar, ihracat tarafında da önemli kayıplara neden oldu. İnşaat malzemeleri sanayii 2021 yılında, haftalık ortalama 1,25 milyon ton ile 64,79 milyon ton ihracat rakamına ulaşmıştı. Haftalık ihracat gelirinin yaklaşık 600 milyon dolar olduğundan yola çıkılarak, enerji kesintileri nedeniyle üretimin durduğu ya da yavaşladığı dönemlerde ciddi kayıplar yaşandı. Bunlara ek olarak ihracatta gecikmelerin yarattığı reklamasyon maliyetleri ve müşteriler nezdindeki tedirginlik de yaşanan diğer olumsuz gelişmeler oldu.
"Takvim açıklanması önemli"
Küresel alanda yaşanan enerji sıkıntıları da dikkate alındığında; kısıtlama ve kesintilerin önümüzdeki günlerde de uygulanması durumunda, bunun mutlaka bir plan dahilinde olması ve önceden bir takvim açıklanması kayıpların minimum seviyede kalmasını, firmaların da tedarik, üretim, işgücü ve ihracat planlarını buna göre yaparak kayıplarını en aza indirmesini, dolayısıyla 2021 yılında inşaat malzemeleri sanayiinde yakalanan üretim artışının sürdürülebilir olmasını sağlayabilir.” (ANKA)
