İngiltere'de bugün çevre örgütleri öncülüğünde on binlerce kişi bir haftada ne kadar plastik tükettiğini saymaya başladı.
Çevre örgütleri Greenpeace ve Everyday Plastic işbirliğiyle bu hafta yapılacak etkinliğine 151 bin kişi katılacak.
96 milletvekili ve farklı okullardan 4 bin 180 sınıfın öğrencileri de sayıma katılıyor.
BBC'ye konuşan Greenpeace plastik aktivisti Chris Thorne, "Bu, İngiltere'de bugüne kadar yapılan en büyük sayım araştırması. Milyonlarca insan geri dönüşüm için üzerine düşeni yapıyor ama plastik atıklarımızın nereye gittiğini gerçekten bilmiyoruz" dedi.
Everyday Plastic'in kurucusu Daniel Webb, 2017 yılı boyunca çöpe attığı plastik atıkları saydı ve 40 çöp poşetini atıkla doldurduğunu tespit etti.
BBC'ye konuşan Webb bununla ilgili olarak, "Bu deneyim, soruna nasıl yaklaştığımı değiştirerek hayatımda bir dönüm noktası oldu. Sonra düşündüm, ya diğer insanlar da bu deneyi yapsaydı?" diye konuştu.
Sayım nasıl yapılıyor?
Sayıma katılanların evlerine kullandıkları plastiklerin nasıl sayılacağını açıklayan ve plastik atıklarını 19 kategoriye ayırmalarını sağlayan bir paket gönderiliyor. Katılımcılar bir hafta boyunca plastik atıklarını çöp kutusuna veya geri dönüşüme atmak yerine ayrı topluyor. Ardından sayım yapılıyor.
Sayım tamamlandıktan sonra veriler Everyday Plastic ve Greenpeace'e geri gönderilecek ve analiz edilecek.
Kampanyacılar, üretilen plastik miktarını azaltmak ve geri dönüşüm oranlarını iyileştirmek için hükümet ve süpermarketlerin radikal eylemlerine ihtiyaç olduğunu söylüyor.
İngiltere hükümeti, plastik atıkları azaltmak için depozito iade sistemi gibi önlemleri uygulamaya koymayı planlıyor.
İngiltere yakın zamanda 2020 yılı için hanelerde geri dönüşüm hedefini tutturamadığını açıkladı. Ülkenin ulusal istatistiklerine göre hanelerin geri dönüşüm oranı 2020'de yüzde 44'e düştü. 2019'da bu oran yüzde 45'ti.
Bununla birlikte geri dönüşüm sisteminde de önemli sorunlar var. Geri dönüşüm için ayrılan atıkların bir bölümü çöp döküm sahalarına gönderiliyor; bir bölümü yakılıyor; diğer bölümüyse yurt dışına gönderiliyor.
2020'de BBC tarafından yapılan bir araştırmada tonlarca plastik atığın İngiltere'den Türkiye'ye gönderildiği tespit edilmişti.
2021'de Türkiye'nin ithal ettiği atıkların yaklaşık yüzde 18'i İngiltere'den geldi. İngiltere Ticaret Bilgi Sistemi verilerine göre 2021'de İngiltere ihraç ettiği tüm plastik atıkların yüzde 23'ünü Türkiye'ye gönderdi. Yani Türkiye, 2021'de İngiltere'den 123 bin 39 ton plastik atık ithal etti.
Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre, Türkiye'nin plastik atık ithalatı 2021'de bir önceki yıla göre yaklaşık 90 bin ton azalarak 685 bin 443 tona indi.
Sayıştay'ın Ocak 2022'de yayımladığı Plastik Atık Yönetimi raporuna göre, plastik atıkların ithalatında son yıllarda yaşanan artış trendi, "lisanslı atık işleme tesislerinin sayısındaki artış ve ucuz hammadde temin etme imkânının ortaya çıkmasından" kaynaklanıyor.
Araştırmalara göre dünya çapında kişi başına düşen plastik kullanımında sadece Amerika Birleşik Devletleri (ABD) İngiltere'den daha yüksek bir orana sahip.
Plastik üretimi için çok büyük miktarlarda enerji ve fosil yakıtlara ihtiyaç duyuluyor. Atıklar doğada çok uzun süre kalıyor. Plastiğin geri dönüştürülmesi de mikroplastik kirliliğini önleyemiyor.