İngiltere'de ana muhalefetteki İşçi Partisi, geçen hafta yapılan yerel seçimler ve kritik bir bölgedeki ara seçim ile İskoçya Parlamentosu seçimlerinde ağır bir yenilgi aldı. Partinin lideri Keir Starmer ilk açıklamasında sorumluluğu tamamen üstlendiğini söylemişti ama seçimler sonrası ilk icraatı partisinin sözcülerinden oluşan gölge kabinesinde değişiklikler yapmak oldu.

2019'daki genel seçimlerde bazı geleneksel işçi bölgelerini ilk kez Muhafazakar Parti'ye kaptıran İşçi Partisi'nin yenilgisinden, sol kanadı temsil eden lider Jeremy Corbyn sorumlu tutulmuş ve yapılan liderlik yarışını kazanan Keir Starmer öncelikle bir vaatte bulunmuştu: Partiyi birleştirmek ve partisinin geleneksel tabanını geri kazanmak.

Ancak 6 Mayıs Perşembe günü yapılan seçimlerde İşçi Partisi, birinci parti ve iktidar konumunu koruduğu Galler Parlamentosu dışında bütün bölgelerde geriledi, yenilgiye uğradı.

İşçi Partisi, ara seçim yapılan kuzeydoğudaki Hartlepool bölgesinin milletvekilliğini ilk kez, üstelik açık farkla Muhafazakar Parti'ye kaptırdı.

Yerel seçimlerde 143 belediye meclisinin üyeleri belirlendi. İşçi Partisi 350 belediye meclisi üyeliği kaybetti, 8 belediye meclisinde de çoğunluğu yitirdi. Parti İskoçya'da, İskoç Ulusal Partisi ve Muhafazakar Parti'nin ardından üçüncü parti olabildi.

• İngiltere'de Muhafazakar Parti solun kalelerinden Hartlepool'da ilk kez milletvekili çıkardı
• İskoçya'da parlamento seçimlerini bağımsızlık yanlısı İskoç Ulusal Partisi kazandı

Yenilgi partinin Starmer'ı eleştiren sol kanadında "Demek ki sorumlu Corbyn değilmiş" yorumlarına, sağ kanadında ise "Corbyn'in verdiği hasar hala sürüyor" yorumlarına yol açtı.

Hızla partisinin ön kademelerini değiştirmeye yönelen Starmer'ın, bunda da kararlı bir çizgi gösterememesi ve yenilgiye verdiği yanıtların "muğlaklığı" gerekçesiyle de yeni eleştirilerin hedefi oldu.

Reuters Angela Rayner ve Keir Starmer

Beceriksiz hamle Starmer'ın otoritesini sarstı

Laura Kuenssberg, BBC Siyaset Editörü

Liderler, örgütlerinin yapılanmasındaki değişimleri, otoritelerini pekiştirmek, kontrolün kendilerinde olduğunu göstermek için yaparlar.

En tutkulu siyasi gözlemciler bile muhtemelen, muhalefet partisi içindeki yönetim değişikliklerinin kamuoyu tarafından pek izlenmediğini bilir.

Ama bu değişiklikler partinin iç dinamikleri ve parlamento atmosferi bakımından önem taşır.

Ve bir partinin zaman içinde seçmeni ikna edebilmek için halkın karşısına güvenilir ve popüler yüzler çıkarması, iktidara hazır bir parti, yönetime hakim olabilecek bir ekip izlenimi verebilmesi gerekir.

Ne var ki Keir Starmer'ın ilk yönetim değişikliği karman çorman bir hamleye dönüştü.

Önce genel başkan yardımcısı Angela Rayner'ı iki önemli görevi olan kampanya sorumluluğundan ve parti sekreterliği görevlerinden aldığı açıklandı.

Lider yardımcılığına parti kongresinde seçimle gelmiş olan Rayner'ın görevde kalıp kalmayacağının sorgulanması bile büyük tepki yaratmıştı.

Fakat Pazar günü boyunca devam eden parti içi kanatların çekişmeleri ardından Rayner üstünlük sağladı.

Oysa değişim hamlesi güya Starmer'ın liderliğini pekiştirmek için yapılmıştı.

Bir gün süren bu çekişmenin yarattığı dev siyasi boşluk, Starmer'ı çizgisini değiştirmeye çağıran partinin sol kanadı tarafından dolduruldu.

Tereddütler, gecikmeler ve karmaşa Starmer'ı destekleyenleri bile, liderin çevresindeki danışmanların becerisi konusunda endişeye düşürdü.

24 saat süren tartışmalar ve gecikmelerden sonra, nihayet bir liste oluştu.

İşçi Partisi'nin politik sözcülerinden oluşan "gölge kabinesinde" bazı kayda değer değişiklikler var ancak ekibin önemli ölçüde yerinde durduğu görülüyor.

Parti sekreterliği görevinden alınan genel başkan yardımcısı Angela Rayner, daha yetkili bir yere -gölge kabine sekreterliğine- getirilmiş oldu ve destekçilerine bakılırsa konumu güçlendi ve Rayner bu mücadelenin galibi oldu.

Rayner'ı destekleyen bir politikacı "Keir Starmer Cuma günü İşçi Partisi'nin geleneksel tabanını hangi vizyonla geri kazanacağı sorusuna cevap verememişti. Angela Rayner'ın bu soruya yanıtı var ve bu bölgeleri kazanmak için verilecek mücadeleye öncülük edecek en doğru isim o" diye konuştu.

Sonunda bir tür anlaşma sağlanmış görünse de Starmer ve Rayner arasında barış sağlanmış görünmüyor.

Ancak böylesi sarsıcı bir seçim sonucundan sonra çok önemli görünen bazı şeyler bir kaç ay sonra ortam yatıştığında farklı görünebilir.

Yine de son birkaç gün içinde yaşananlar İşçi Partisi açısından önemli bir siyasi sınav oldu.

Seçim sonuçlarının İşçi Partisi için çok parlak olması beklenmiyordu ama seçim sonrası parti yapılanmasındaki değişim sırasında yaşanan karmaşadan kaçınmak mümkündü.

Bu süreçte Starmer otoritesini güçlendirmek isterken otoritesini sarsan bir hamle yapmış oldu.