Gündem

İnsan Hakları İzleme Örgütü ve İfade Özgürlüğü Derneği: Instagram yasağı Türkiye'de ifade özgürlüğünü tehdit ediyor

09 Ağustos 2024 11:50

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) ve İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD), Türkiye'deki Instagram erişim yasağının, milyonlarca kullanıcının ifade özgürlüğü ve bilgi edinme haklarını ihlal ettiğini, bu kararın, keyfi olduğunu ve ayrıca işlerini sosyal medya platformu üzerinden yürüten küçük işletme sahipleri başta olmak üzere birçok kişiyi olumsuz etkilediğini açıkladı.

HRW'nin Teknoloji ve Haklar Direktör Yardımcısı Deborah Brown, "Instagram'ın tümüne erişimin engellenmesi, orantısız bir önlem olup, hükümetin platform üzerindeki belirli içeriklerle ilgili kararlarına tepki olarak uygulanmamalıdır," dedi ve yasağın derhal kaldırılmasını talep etti.

İFÖD kurucu üyesi Yaman Akdeniz ise, Türkiye'de internet düzenleyicisinin kararının detaylarının açıklanmadığını ve engelleme kararının mahkeme kararı olmadan verildiğini belirterek, bu durumun anayasal hakları ihlal ettiğini vurguladı.

Açıklamada ayrıca, Türkiye'de medyaya yönelik geniş çaplı baskılar sonrasında sosyal medyanın bağımsız haber kaynağı olarak önem kazandığı, fakat Türkiye'nin kısıtlayıcı internet yasaları kapsamında Twitter, YouTube, Wikipedia gibi platformlara erişim engelleri getirildiği hatırlatıldı.

İFÖD'nin EngelliWeb raporune göre, Türkiye'de Mart ayı itibarıyla bir milyondan fazla web sitesi erişime engellenmiş durumda. Uluslararası hukuk çerçevesinde, her türlü çevrim içi bilgi kısıtlamasının, belirli bir tehdide orantılı ve kamu yararına uygun bir şekilde yasal olarak düzenlenmesi gerektiği ifade ediliyor.

Instagram'a erişim engeli

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un Hamas Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye'nin ölümü ile ilgili taziye mesajlarının Instagram tarafından engellediğini söyleyerek tepki göstermesinin üzerinden 2 gün geçtikten sonra, 2 Ağustos Cuma günü Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, sosyal medya mecrasına erişim engeli getirdi.

TIKLAYIN - Instagram'a erişim engeli getirildi

Bakan Uraloğlu: Katalog suçlar nedeniyle

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Instagram'a erişim engeline ilişkin yaptığı açıklamada, "Atatürk'e hakaret", “kumara ve uyuşturucuya yönlendirme”, “çocuğa yönelik cinsel istismar” gibi katalog suçlara işaret ederek, "Ülkemizin koyduğu kurallar var. Ülkemizin değerleri, hassasiyetleri var. Uyarılarımıza rağmen katalog suçlarını dikkate almadılar. Erişim engeli getirdik. Kanunlarımıza uyduklarında erişim yasağı kalkar"  ifadelerini kullandı. 

TIKLAYIN - Ulaştırma Bakanı Uraloğlu'ndan "Instagram" açıklaması: Katalog suçlarını dikkate almadılar; ülkemizin kuralları, değerleri var

META yetkilileriyle toplantı

Instagram'a erişim engeli devam ederken, Pazartesi günü Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bürokratlarıyla META yetkilileri arasında kritik bir toplantı gerçekleştirildi. Saat 13.00’te başlayan toplantı 19.00'da sona erdi. Toplantıya, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun yanı sıra Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) yetkilileri de katıldı.

META'dan "algoritma" savunması

Görüşmede, Türkiye'nin katalog suçlar ve toplumun hassasiyetlerine aykırı içeriklere yönelik talepleri bir kez daha dile getirildi. Özellikle, Hamas Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye için yayımlanan taziye mesajlarının algoritmalar tarafından engellendiği gerekçesiyle META’ya eleştiriler yöneltildi. META ise, ABD’nin Hamas’ı terör örgütü olarak kabul ettiğini ve bu çerçevede algoritmaların devreye girdiğini savundu.

Hassas içerik listesi sunuldu

Görüşmede, Uraloğlu başkanlığındaki heyet, Türkiye’nin terör örgütü listesinde yer alan PKK, PYD ve FETÖ’ye yönelik destek mesajlarının da algoritmalarla engellenmesi gerektiğini söyledi. Bu taleplerin ardından, META’nın PKK konusunda yeşil ışık yaktığı belirtilirken, Türkiye’nin platformdan kaldırılmasını istediği içerik listesi de şirkete sunuldu. Ancak, terör tanımı konusunda taraflar arasında görüş ayrılığı yaşandığı bildirildi.

TIKLAYIN - Instagram toplantısında neler konuşuldu: META'dan "Hamas, terör örgütü kabul ediliyor" savunması

Bakan Uraloğlu: Bir ilerleme yok

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, "Instagram'ın açılması konusunda yapılan görüşmelerde tam istediğimiz sonucu alamadık. Bu işi bugün bitirebileceğimizi düşündüm ama olmadı. Instagram konusunda bir ilerleme yok" dedi.

TIKLAYIN - Bakan Uraloğlu'ndan Instagram'la toplantı sonrası açıklama: Açılması için tam istediğimiz sonucu alamadık

TIKLAYIN - Erdoğan'dan Instagram'a getirilen erişim engeline yorum: Dijital faşizm ile karşı karşıyayız

TIKLAYIN - Bakan Bolat'tan "Erişim engeli ticareti vuracak" iddialarına: Instagram'da yapılan satışlar, e-ticaret kapsamına girmiyor