İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, 22 yaşındaki Mahsa Amini'nin başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesinin ardından başlayan protestoları 'ihanet' olarak nitelendirdi. Hamaney, "İsyan hareketinde dış düşmanların parmağı var. Bazıları, bize 'olaylar sizin suçunuz' diyor. Bu doğru değil" dedi. Hamaney, ülkede ekonomik sorunlar olduğunu da kabul ederek, "Elbette ülkede ekonomik ve geçim sorunu olduğuna şüphe yok ama bu sorun çöp tenekeleri yakarak, sokaklarda isyan çıkararak çözülür mü? Kuşkusuz bu eylemler ihanettir ve sorumlu kurumlar ihanetle ciddi ve adil bir şekilde ilgilenir" dedi.
İran resmi haber ajansı IRNA'ya göre; Hamaney, başkent Tahran'da "19 Dey (9 Ocak) Ayaklanması Günü" münasebetiyle düzenlenen törende yaptığı konuşmada, yaklaşık 4 aydır aralıklarla devam eden Mahsa Amini gösterilerine ilişkin değerlendirmede bulundu. Gösterilerin dış güçler tarafından desteklendiğini söyleyen Hamaney; İran düşmanlarının gösterilerle hedeflerine ulaşamadığını, rejimin ülke içinde ve bölgede gücünü koruduğunu ifade etti. Hamaney, "İsyan hareketinde dış düşmanların parmağı var. Bazıları, bize 'olaylar sizin suçunuz' diyor. Bu doğru değil" dedi.
"İsyancıların amacı ülkenin güçlü yönlerini yok etmek"
ABD ve bazı Avrupa ülkelerinin göstericileri desteklemelerine yönelik açıklamalara dikkat çeken Hamaney, "İsyan hareketinde düşmanın en önemli aracı Batılı, Arapça, İbranice medya ve sosyal platformlar üzerinden yaptığı propaganda olmuştur. Elbette ülkede ekonomik ve geçim sorunu olduğuna şüphe yok ama bu sorun çöp tenekeleri yakarak, sokaklarda isyan çıkararak çözülür mü? Kuşkusuz bu eylemler ihanettir ve sorumlu kurumlar ihanetle ciddi ve adil bir şekilde ilgilenir." diye konuştu.
Hamaney, "Bazıları, isyancıların ülkenin idari zafiyeti ve ekonomik yetersizliklerine karşı olduklarını iddia ediyordu. Aksine onların amacı zayıflıkları gidermek değil, ülkenin güvenlik gibi güçlü yönlerini yok etmektir" dedi.
İran lideri Hamaney ülkenin ekonomi, kültür, güvenlik ve bilim gibi çeşitli alanlarda büyük ve dönüştürücü çalışmalara ihtiyacı olduğunu kaydetti.
İran'da Şah Muhammed Rıza Pehlevi yönetimine karşı 9 Ocak 1978'de Kum kentinde başlatılan halk ayaklanması her yıl farklı etkinliklerle anılıyor.
Ne olmuştu?
İran'ın başkenti Tahran'da 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra fenalaşarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini 16 Eylül'de yaşamını yitirdi. Emini’nin ölümü üzerine memleketi Sakkız’da 17 Eylül’de başlayan gösteri ülke geneline yayılarak yönetim karşıtı protestolara dönüştü.
Protestolarda yüzlerce gösterici hayatını kaybetti, on binden fazla gösterici ise gözaltına alındı.
Gösteriler sonrası onlarca kişi "yeryüzünde bozgunculuk çıkarmak", "devlete karşı savaş açmak" gibi suçlamalarla idamla yargılanırken şu ana kadar haklarında ölüm cezası verilen 4 kişinin cezası infaz edildi.