İran'da anonim bir grup yazılımcı gençlerin, özellikle de genç kadınların korkulu rüyası ahlak polislerinin yerini bildiren cep telefonu uygulaması (App) geliştirdi.
İran sokaklarında devriye gezen kadın ve erkek polisler, halkın kılık kıyafetini kontrol ediyor ve davranışlarını denetliyor. "Uygun" kıyafetle dışarıya çıkmayanları ya da devletin belirlediği İslami davranışlara aykırı hareket edenler hakkında da yasal işlem başlatılıyor. Buna kadınların başörtüsüz ya da saçlarını tam olarak örtmeden sokağa çıkmaları, aşırı makyaj yapmaları, erkeklerin de Batı tarzı giyinmeleri dahil.
Tekrar edenler yargılanıyor
Ahlak polislerinin yakaladığı "zanlılar" para cezasının yanı sıra devriye araçlarıyla bir merkeze götürülerek kurallar hakkında yeniden bilgilendiriliyorlar. Sürekli kuralları ihlal ettikleri belirlenenler ise mahkemeye sevk ediliyor.
'Gerşad' adı verilen uygulamayı geliştiren uzmanların tespitlerine göre 2013 yılında ahlak polisleri tarafından gözaltına alınan üç milyon kadından 207 bini devlete özür yazısı yazmaya zorlandı, 18 bini hakkında da dava açıldı. Yapılan açıklamada ahlak polisi tarafından darp edilen çok sayıda kadının fotoğrafının da sosyal paylaşım sitelerinde yer aldığı bildirildi.
Derhal yasaklandı
Salı günü piyasaya çıkan uygulama sanal satış platformu Google Play Store'da adeta kapışıldı. Ancak ilginin yoğunluğu resmi makamların dikkatinden kaçmadı ve 24 saat geçmeden yasaklama kararı geldi.
Uygulamayı cep telefonlarına yükleyen kullanıcılar, ahlak polislerinin bulunduğu konumlarla ilgili bilgilendiriliyor. Böylece kullanıcılar eğer durumları müsait değilse bu bölgelerden geçmiyorlar. Uygulama alternatif güzergahları da gösteriyor.
İran dünyada internet sansürünün en katı olarak uygulandığı ülkelerden biri. Bir çok İranlı Proxy-Server uygulaması aracılığıyla Twitter veya Facebook gibi "Yasaklı" sosyal sitelere ulaşabiliyor.
Bu yolla Twitter hesaplarına erişebilen İranlılar uygulama yasağıyla ilgili ilginç tespitlerde de bulunuyorlar.
İşte bazı örnekler...
"Dünya polislere ulaşmaya yarayan uygulamalar üretirken, biz polislerden korunmak için bunları üretiyoruz."
"Kafamız ne kadar karışık olmalı ki sokakta polislerle karşılaşmamak için uygulama geliştirir hale geldik."
"Uygulamanın işleyip işlememesi önemli değil. Her yükleme aynı zamanda bir protesto anlamına geliyor"
"Şu ana kadar Ahlak Polisi bizlere kız arkadaşlarımızı evlerine kadar götürebilmek için gerekçe sunuyordu. Uygulama bunu mahvetti."
"Gerşad uygulamasına ne gerek var? Dışarıda çok polis olduğu için erkekler bizlere zaten kendileriyle evlere gitmemiz gerektiğini söylüyor."
