İspanya Kralı 6. Felipe, 23 Temmuz'da yapılan erken genel seçimler sonrasında hükümet kurma girişimlerinin ikinci aşamasında bu kez Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) lideri ve mevcut Başbakan Pedro Sanchez'i görevlendirdi.
Seçimlerden birinci parti çıkan ancak yeterli çoğunluğu olmayan sağ görüşlü Halk Partisi'nin (PP) lideri Alberto Nunez Feijoo'nun azınlık hükümeti kurmak için 27 ve 29 Eylül tarihlerinde mecliste yapılan güven oylamalarında başarısız olmasının ardından hükümet kurmayı deneme sırası Sanchez'e geçti.
İspanya'da 2 Temmuz 2018'den bu yana iki dönemdir başbakan olan Pedro Sanchez, son olarak Ocak 2020'de aşırı sol görüşlü Unidas Podemos ittifakı ile kurduğu ülke demokrasi tarihindeki ilk koalisyon hükümetini, yeni yasama döneminde Sumar adlı sol partilerin ittifakından oluşan yeni partiyle devam ettirmek istiyor.
Meclis aritmetiğine göre PSOE-Sumar azınlık hükümeti kurulabilmesi için Bask ve Katalonya'daki ayrılıkçı siyasi partilerin dışarıdan desteğine ihtiyacı olan Sanchez, diğer siyasi partilerin liderleriyle yarın başlayacağı müzakerelerin "kolay olmayacağını bildiğini ancak hükümeti kurabilecek desteği alacağını" savundu.
Sanchez, basına yaptığı açıklamada, müzakerelerin ne kadar süreceği ve mecliste güven oylamalarının ne zaman yapılacağı ile ilgili bir tarih vermezken, "Bunun mümkün olan en kısa sürede gerçekleşmesini isterim. Yoğun bir şekilde çalışacağımıza inanıyorum. Müzakereler kolay değil, zor olacak." dedi.
Sanchez, Katalanların referandum talebine karşı çıkarken, af için açık kapı bıraktı
Sanchez'in önündeki en büyük engel, Katalonya'daki ayrılıkçı iki siyasi partinin (ERC ve Junts), olası bir sol azınlık hükümetine destek için, 1 Ekim 2017'de yapılan yasa dışı bağımsızlık referandumu sürecinde hüküm giyen veya haklarında yargılamanın devam ettiği tüm Katalan siyasetçiler için af çıkartılması ve yeni yasama döneminin sona ereceği 2027'ye kadar İspanya devleti ile anlaşmalı Katalonya'da bağımsızlık referandumu yapılmasının önünü açacak değişikliklerin yapılması şartları olarak gözüküyor.
PSOE lideri, Katalan siyasi partilerin bu şartlarıyla ilgili bir soruya cevap verirken, Katalan siyasetçilerce "kendi geleceğine karar verme hakkı" olarak ifade edilen referandum talebine "sadece İspanya'ya bağlılık ve anayasal gerekçelerle değil siyasi inançları gereği de karşı olduklarını" vurgularken, af talebi için açık kapı bırakmaya devam etti.
Af ifadesini kullanmaktan kaçınan Sanchez, "Katalonya'daki siyasi sorunu çözmek için cömert olmaları gerektiğini" savundu.
Ülkedeki siyasi takvime göre, 27 Kasım'a kadar bir hükümetin kurulamaması halinde Meclis'in feshedilerek Ocak 2024'te bir kez daha seçime gidilmesi gerekiyor.
Hükümetin Meclisten güvenoyu alabilmesi için 350 olan milletvekili sayısında mutlak çoğunluğu (176) ya da basit çoğunluğu (evet oyların, hayır ve çekimser oylardan daha fazla olması) elde etmesi gerekiyor.
Mevcut durumda, PSOE'nin 121, Sumar'ın 31 milletvekili bulunurken, sol azınlık hükümeti kurulması için 7'şer milletvekili olan Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) ve Katalonya için Birlik ile 6 milletvekili olan EH Bildu ve 5 milletvekiline sahip Bask Milliyetçi Partisi'nin (PNV) desteğini almaları zorunluluğu bulunuyor.