İsrail’de dün yapılan genel seçimlerinde Başbakan Netanyahu zaferini ilan etti. Sandık sonuçlarına göre hiçbir parti tek başına iktidara gelecek oy oranını elde edemediği için ülkeyi bir koalisyon hükümeti bekliyor.
İsrail’de dün yaklaşık 6 milyon seçmenin yüzde 67.38’i genel seçimler için sandık başına gitti. 10 bin 372 sandikta 07.00’de başlayan oy verme işlemleri 22.00’de bitti. İsrail Merkez Seçim Komitesi'nin yayımladığı verilere göre, oyların 4 milyon 16 bin 739'u geçerli sayıldı. Ülkedeki yaklaşık 6 milyon kayıtlı seçmenin yüzde 71,8'i sandık başına gitti.
Buna göre, oyların yüzde 23,27'sini alan Başbakan Binyamin Netanyahu'nun lideri olduğu Likud partisi seçimleri önde tamamladı. Böylece Likud, Knesset'te (Meclis) 29 koltuk kazanmış oldu.
İzak Herzog ve Tzipi Livni liderliğindeki "Siyonist Birlik"in oy oranı ise yüzde 18,73'te kaldı. Bu sonuca göre, "Siyonist Birlik" Knesset'te 24 koltuk elde etti.
Araplar üçüncü güç
Diğer partilerin oy oranları ise şu şekilde gerçekleşti:
"Birleşik Arap Listesi: yüzde 10,98, Yeş Atid: yüzde 8,78 , Kulanu: yüzde 7,41, HaBayit HaYehudi: yüzde 6,41 , Şas: yüzde 5,80, Yisrael Beitenu: yüzde 5,17, Birleşik Tora Yahudiliği: yüzde 5,16, Meretz: yüzde 3,89."
Barajı aşan partilerin koltuk dağılımı da şöyle:
"Likud: 29, Siyonist Birlik: 24, Birleşik Arap Listesi: 14, Yeş Atid: 11, Kulanu: 10, HaBayit HaYehudi: 8, Şas: 7, Birleşik Tora Yahudiliği: 7, Yisrael Beitenu: 6, Meretz: 4"
Birleşik Arap Listesi lideri Eymen Avde de oy verme işleminin tamamlanmasının ardından yaptığı açıklamada, "Bu seçimler, Arap vatandaşların hayatını ciddi biçimde etkileyecek" demişti.
Avde, Twitter sayfasında oy kullanmadan önce yayımladığı mesajda, "Şiddete, fitneciliğe, zorbalığa ve tehditlere cevap ancak sandıkta verilebilir. Biz Araplar, bugün dışlandık, yarın da aykırı görüşlere sahip olanlar dışlanacak" ifadelerine yer vermişti.
Zafer ilanı
Sandık çıkış anketlerinin yayımlanmasının ardından dördüncü kez Başbakan olmayı hedefleyen Netanyahu zaferini ilan etti. Netanyahu, Facebook hesabından yayımladığı mesajda “Tüm tuhaflıklara rağmen, Likud için büyük bir zafer” dedi.
İsrail basınında yer alan haberlere göre, Netanyahu, koalisyon hükümeti için diğer aşırı sağcı partilerle temasa geçti. CNN’e sonuçları değerlendiren Elise Labott, Netanyahu’nun son günlerde dozajını giderek artırdığı ırkçı çıkışların Herzog’la kafa kafaya kalmasında payı var. Netanyahu’nun ırkçı yorumları için Labott “Öyle görünüyor ki işe yaradı” dedi. İsrail Başbakanı, seçilmesi durumunda Filistin diye bir ülkenin olmayacağını belirtirken, dün de “Sağ hükümet tehlikede. Araplar gruplar halinde seçime gidiyor. Sol örgütler onları sandığa taşıyor” sözleriyle tepki çekti.
Filistin: Baskıyı arttıracağız
Seçim sonuçlarını Fransız AFP ajansına değerlendiren Filistin Başmüzakerecisi Saib Erekat, “Netanyahu’nun bir sonraki hükümeti kuracağı açıklık kazandı. Yani biz de Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne gideceğimizi, tüm diplomatik çabalarımızı yoğunlaştıracağımızı” söyleyebiliriz yorumunu yaptı.
Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest günlük basın toplantısında bir gazetecinin “Obama’nın, seçimlerin ardından başbakan olarak kalmaya devam etmesi halinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ilişkisini onarabileceğin inanıp inanmadığı” sorusuna “Başkan’ın (Obama), ABD ve İsrail arasındaki güçlü bağların bu seçimlerin çok ötesine uzanacağından kuşkusu yok. Bu nesiller boyunca böyle oldu. Tarihsel olarak bakıldığında ABD-İsrail ilişkileri, partizanlığa ve partizan nitelikteki yoğun siyasi tartışmalara konu olmadı” yanıtını verdi.
Koalisyon çıkacak
İsrail'de tek başına iktidara gelebilmek için Knesset'te 61 koltuğa sahip olmak gerekiyor. Ancak, sandık sonuçlarına göre, hiçbir parti tek başına iktidara gelecek oy oranını elde edemediği için, ülkeyi bir koalisyon hükümeti bekliyor.
İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, en çok oyu alan partinin liderine hükümeti kurma görevi verecek. Hükümet kurmakla görevlendirilen parti başkanının 42 gün içinde koalisyon arayışını neticelendirmesi gerekiyor. Hükümet kurma görevinde başarısız olunması durumunda ise Cumhurbaşkanı Rivlin, aynı görevi başka bir parti liderine verebilir. Bu adayın ise koalisyonu kurabilmek için 28 günü olacak.
İkinci aday da koalisyon hükümetini kuramazsa Knesset'teki 120 milletvekilinin 61'i bir araya gelerek, cumhurbaşkanından görevi üçüncü bir kişiye vermesini isteyebilir. Hükümet kurmakla görevlendirilen üçüncü parti liderinin çabaları da 14 gün içinde sonuçsuz kalırsa, meclis feshedilerek 90 günde yeniden seçimlere gidilmesi öngörülüyor.
Seçimin başlıca figürleri
Benyamin Netanyahu (65): Üç yıl önce ‘Kral Bibi’ başlığıyla Time dergisine kapak olan Netanyahu’nun dördüncü kez Başbakan olup olmayacağı merak konusu. Sol ittifakın oylarının sağcı partilerden düşük olması halinde Netanyahu koltuğunu koruyabilir.
İzhak Herzog (54): Lakabı İbranice ‘Benim bebeğim’ anlamına gelen Buşi. İsrail’in köklü bir hanedanından gelen Herzog, Netanyahu gibi karizmatik bulunmuyor. Ancak Netanyahu’dan bıkan seçmenin de yeni adresi oldu.
