Adalet Bakanlığının uzun süredir hazırlığını sürdürdüğü 2019 Yargı Reformu Strateji Belgesi bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanacak. Belgede, yargı alanında birçok yeni uygulama yer alıyor. Özellikle, hâkim ve savcıların ihtisaslaşması, atandıkları yerde ne kadar kalacaklarına yönelik coğrafi teminat verilmesi, yeni uzlaşma modelleri, hükümlü veya tutukluların aileleri ile görüntülü görüşebilmesi ve ağır hasta hükümlülerin infaz süreçlerine ilişkin yeni adımlar atılıyor.
Türkiye’nin yargı alanındaki yeni yol haritası anlamına gelen belge, dokuz ana başlıktan oluşuyor ve önümüzdeki sürece ilişkin yargı alanında yaklaşık 70 hedef sıralanıyor.
Türkiye Gazetesi'nden Yücel Kayaoğlu ve Hürriyet’ten Nuray Babacan’ın haberine göre, yargı reformu paketinde yer alan adımlar şöyle:
- Hâkim ve savcılara ihtisaslaşma gelecek. Savcılar ve hâkimler ihtisaslaştıkları alanın dışında görev yapamayacak. Örneğin ticaret hâkimi ağır ceza mahkemesinde üye olmayacak. İhtisas hâkimliği ve ihtisas savcılığı söz konusu olacak.
- Hâkim ve savcıların atama veya tayinlerinde coğrafik teminat verilecek. Yani bir hâkim veya savcı, atandığı yerde ne kadar kalacağını bilecek.
- Hukuk eğitimi ve hukuk mesleğine girişte yeni modeller belirlenecek.
- Adli kollukta da (Polis-jandarma) hukuk fakültesi mezunlarının istihdamı sağlanacak.
- Noterlerin görev alanı, yargının iş yükünü azaltacak şekilde, yeniden tanımlanacak.
- Kamunun taraf olduğu uyuşmazlıklarda sulh yöntemi yaygınlaştırılacak. İdarenin vatandaşla yıllar süren uyuşmazlıklarını çözecek adımlar atılacak. Yeni uzlaşma modelleri kapsamında, bazı ağır suçlar hariç, 15 yaşından küçük çocukların ilk defa işledikleri fiiller, ceza yargılamasına konu edilmeyecek; suça sürüklenen çocuklara özgü uzlaştırma ve kamu davasının açılmasının ertelenmesi gündeme gelecek. Bazı suçlara yönelik soruşturmalar, failin suçu kabul etmesine bağlı olarak, fail ile savcı arasında anlaşmayla sonlandırılabilecek.
- Adli para cezası gerektiren suçların kapsamı genişletilecek. Ancak bazı suçlarda ‘cezasızlık’ algısının ortadan kaldırılması ve suçla etkin mücadele için cezalar yeniden belirlenecek. Mesela hırsızlık yapan, bir gün bile olsa hapiste yatacak.
- Yargı alanında teknolojiden daha fazla yararlanılacak. Hükümlü ve tutukluların; yakınları ile görüntülü görüşmesi ve elektronik dilekçe gibi yenilikler uygulamaya girecek. Denetimli serbestlik hizmetlerindeki elektronik izleme kapasitesinin artırılması ve yükümlülüklerin takibinde biometrik imza gibi yeni yöntemler gündeme gelecek.
- Ağır hasta hükümlü ve tutuklulara ilişkin infaz süreçleri de mağduriyetleri giderecek şekilde yeniden belirlenecek.
- Avukatlara getirilen sınırlamalar kaldırılacak. 15 Temmuz darbe girişiminin ardından getirilen birçok sınırlamanın da bu kapsamda kaldırılması bekleniyor.
- Gözaltı süreleri, avukat sayısına getirilen sınırlandırmalar, avukatların sanıklarla ilgili belgelere savcının izni olmadan ulaşamaması, görüşmelerin kamera kaydına alınması gibi birçok uygulamada, 15 Temmuz öncesine dönülecek.
