T24 Dış Haberler
Derleme: Gonca Tokyol
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın ülkesini sürpriz ziyareti sırasında Instagram’dan yayınladığı gizemli mesajla istifa eden İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in görevdeyken verdiği son demeç bugün yayınlandı. Zarif, Jomhuri İslami gazetesinde yayınlanan söyleşisinde İran’daki siyasi partiler ve fraksiyonlar arasındaki çatışmanın dış siyasetin belirlenmesinde ‘öldürücü bir zehir’ olduğunu söyledi.
Reuters’ın konuya dair haberinde, Zarif’in sözlerinin İran'ın 2015'te dünyanın önde gelen altı gücüyle imzaladığı nükleer anlaşmadaki önemli rolüne yönelik ülkedeki aşırılıkçı unsurların baskısı sonrasında istifa ettiği anlamına gelebileceği yorumunda bulunuldu.
Zarif, söyleşide ilk olarak yapılması gereken şeyin ‘dış politikayı belirlerken parti ve fraksiyon kavgalarından uzak durmak’ olduğuna dikkat çekerken; “Dış politika için öldürücü zehir, bir siyasi parti ya da fraksiyon kavgasına dönmesidir” dedi.
Esad görüşmelerinde Zarif yoktu, Kasım Süleymani vardı
Suriye Devlet Başkanı Esad, dün İran’ın başkenti Tahran’a giderek ülkenin dini lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile bir araya geldi. Zarif, bu görüşmelerde yer almazken, ‘İran’ın Ortadoğu’daki kılıcı’ olarak da anılan Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ise her iki toplantıda da hazır bulundu. Zarif, akşam saatlerinde de Instagram’dan yaptığı bir paylaşımla istifasını duyurdu.
İlk olarak Hazreti Fatma’nın doğum gününü simgeleyen Kadın Günü/Anne Günü’nü kutlayan Zarif’in mesajında, şu ifadeler yer alıyordu:
"Son 67 ayda, İran'ın sevgili halkı ve cesur otoritelerinin cömertliği için çok teşekkür ederim. Artık hizmet edememem ve hizmet ettiğim dönemdeki eksikliklerim için samimiyetle özür dilerim. Mutlu ve esen kalın."
Cumhurbaşkanı Ruhani’nin Zarif’in istifasının resmi olarak kabul edip etmediği ise belirsizliğini koruyor. Reuters haber ajansı, son olarak TSİ 10:30’da güncellediği haberinde Ruhani’nin henüz istifayı kabul etmediğini aktarırken; AA ise 290 kişilik seçilmiş İran Meclisi’ndeki 150 milletvekilinin Zarif’in istifasını kabul etmemesi talebiyle Ruhani’ye sunulması için mektup imzaladığını kaydetti.
Zarif, İran ile Batılı ülkeler arasında imzalanan ve ABD Başkanı Donald Trump göreve gelene kadar yatırımların kademeli olarak kalkmasıyla sonuçlanan nükleer anlaşmada önemli rol oynamıştı.
Ancak Zarif, ABD'nin geçen Mayıs'ta anlaşmadan çekilmesi ve yeniden ambargo uygulamaya başlamasının ardından, Tahran'daki sertlik yanlılarından sert eleştiriler almıştı.
Cevap Zarif kimdir?
1960'ta doğan Zarif, 17 yaşından beri ABD'nin San Fransisco ve Denver kentlerinde öğrenci olarak yaşamış ve 2002-2007 yıllarında İran'ın BM Büyükelçiliğini yapmıştı.
Zarif, Ruhani'nin 2013'te İran'ı dünyaya açma vaadiyle büyük farkla kazandığı cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından dışişleri bakanı olmuştu.
İran'ın dünyanın başlıca güçleriyle yaptığı görüşmeleri açıklaması için birkaç kez sertlik yanlısı milletvekilleri tarafından parlamentoya çağrılmıştı. Zarif, 2014'te Yahudi soykırımını açıkça kınadığı için de milletvekillerinden eleştiri almış ve parlamentoya çağırılmıştı.
