Cep telefonuna konsantre olmuş genç bir yaya trafikte birdenbire bir otobüsün önüne çıkıyor. Hiç kimse bu duruma müdahale edemiyor. Ama otobüsün freni herşeye rağmen çekiliyor ve araç tam zamanında duruyor. Zira araç içine yerleştirilmiş bir robot sürücü, ışık sensörleri ve kameralar sayesinde dikkatsiz yayayı hemen fark ediyor.
Sürücüsüz araçların testine başlandı
Bu tür elektro otobüslerden ikisi her gün İşviçre‘nin Wallis Kantonu‘na bağlı Sitten (Sion) kentinde trafiğe çıkıyor. Şimdiye kadar sadece uzmanların binebildiği Google’ın test araçlarından farklı olarak Sitten’deki otobüslere herkes binebiliyor; hem de ücretsiz!
İsviçre Posta Taşıma Araçları Anonim Şirketi dünya çapında yakın mesafe kamu taşımacılığında sürücüsüz otobüsleri test eden ilk firma konumunda. Yaklaşık beş metre uzunluğundaki robot otobüsler trafikte çocuk arabalarınının geçmesine izin veriyor, geçiş haklarına riayet ediyor ve dar yollarda milimetrik bir mükemmellikte seyredebiliyor.
2017 yılının ekim ayına kadar devam etmesi planlanan test sürecinde sürücüsüz otobüslere herhangi bir tehlike anında müdahale edecek bir personel de bulunuyor. Araçta direksiyon ya da pedallar bulunmadığı için bu kişi bir kontrol cihazı kullanıyor.
ABD'de robot taksi hizmetleri de başlıyor
İsviçre Sitten’deki test seferleri ile geleceğin mobilite teknolojilerinde önder olma amacında. Zira dünya çapında çok sayıda otomobil üreticisi robot taksi hizmetlerine yatırım yapıyor. Örneğin taksi hizmeti veren Uber adlı şirket önümüzdeki haftalarda ABD’deki Pittsburgh’de sürücüsüz Volvo araçlarını –Sitten’de olduğu gibi yardımcı pilot gözetiminde- müşterilerine göndermeye başlayacak. Volkswagen ve General Motors da Uber'in rakipleriyle benzer projeler üzerinde çalışıyor.
Uygulama üzerinden araç siparişi
İsviçre’de sürücüsüz otobüsleri test eden Posta Şirketi’nin proje müdürü Jürg Michel, "Biz de zamanı geldiğinde kısa mesafeler için müşterilerin bir akıllı telefon uygulaması (App) üzerinden sürücüsüz bir otobüsü doğrudan sipariş etme imkanı üzerinde kafa yoruyoruz" diyor. Bu uygulamanın müşterilerin farklı seyahat isteklerini koordine edip, ona göre araçları yola çıkartması öngörülüyor. Buna benzer bir test Finlandiya başkenti Helsinki’de başlatıldı. Sürücüsüz araçların mevcut toplu taşıma araçlarının yerine geçmeyeceğinin, sadece onu tamamlayacağının altı da çiziliyor.
Seri üretime geçiş daha on yıllar alabilir
Sitten’de test edilen sürücüsüz otobüsler toplam 1,5 kilometrelik "sanal raylarda" en fazla 20 kilometre hızla kent trafiğinde ve araçlara kapalı yaya yollarının bulunduğu bölgelerde seyrediyor. Lozan Teknik Yüksek Okulu bünyesindeki Sevkiyat Merkezi’nin Müdür Yardımcısı Simone Amorosi, sürücüsüz araçların kentlerin merkezinde test edilmesinin, neler olabileceği daha öngörülebilir olan otoyollardan daha zor olduğuna da dikkat çekiyor.
Ancak İsviçre’deki sarı renkli robot otobüsler, sensörlerinin algıladığı her şeyi doğru yorumlayamıyor. Örneğin caddeye doğru sarkmış bir ağaç dalını tehlikeli bir engel gibi değerlendirip anında frene basıyorlar. Ya da yanlış park etmiş bir otomobilin yanından geçip gitmek yerine yine duruyorlar. Bu zorunlu duruşların önüne araçtaki personel geçiyor. Michel, “Bu otobüsler çok dikkatli, o nedenle şimdiye kadar birçok kazanın önüne geçebilirdi” diye konuşuyor.
Michel, bu testlerin müşterilerin bu araçları benimseyip benimsemediklerini de ortaya koyduğunu ve çoğunlukla olumlu tepkiler aldığını anlatıyor. Ancak uzmanlar trafikte her durumda kendi kendini yönetebilecek durumdaki araçların seri üretiminin daha on yıllar alabileceğine işaret ediyorlar. Ayrıca kendi güvenliklerini bilgisayarlara emanet eden robot araçları ve yolcuları sigortalayacak herhangi bir kuruluş da henüz mevcut değil.
