31 Mart yerel seçimlerinden umduğunu bulamayan İYİ Parti’yi bir “iç hesaplaşma” süreci bekliyor.
Seçim yenilgisinin ardından “seçimli olağanüstü kurultay” kararını açıklayan Genel Başkan Meral Akşener’i de kapsayan “değişim” seslerinin yükseldiği partide, seçim sonuçlarına ilişkin kapsamlı değerlendirme, bugün milletvekilleri ve Başkanlık Divanı üyelerinin katılımıyla yapılacak.
Yakın çevresine göre bir süre “bekle gör” taktiği izleyecek Akşener, kurultayda aday olup olmayacağına henüz karar vermedi.
Ancak parti, “İYİ Parti, lider partisidir, Akşener giderse parti biter” diyenler ile “İYİ Parti güçlü bir siyasal hareket ve devamlılığı için değişim şart” görüşünü savunanlar olmak üzere şimdiden ikiye bölünmüş durumda.
Yerel seçimlere “hür ve müstakil girme kararı” alan İYİ Parti, bir önceki seçime göre yüzde 6’nın üzerinde oy kaybetti ve resmi olmayan sonuçlara göre 1 il, 27 ilçe belediyesi kazandı.
Seçimlerden önce, başarısız çıkmaları halinde “Ben evime döneceğim, siyasetin s’siyle meşgul olmayacağım” diyen Akşener’in seçim yenilgisinin ardından istifa edip etmeyeceği merak ediliyordu.
Akşener seçimlerden sonra yaptığı ilk açıklamada, olağanüstü seçimli kurultay kararı aldığını açıkladı, ancak adaylık konusunda herhangi bir açıklama yapmadı.
Yakın kurmayları istifa etti
Yakın kurmaylarından ekonomi politikaları başkanı Bilge Yılmaz, seçim gecesi Akşener’i de istifaya çağırarak, görevinden ayrıldı.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Buğra Kavuncu Teşkilat Başkanlığı, Burak Akburak ise Yerel Yönetimler Başkanlığı görevlerinden istifa etti.
Yılmaz, “değişim” talebiyle istifa ederken, parti kulislerinde Kavuncu ve Akburak’ın, seçim yenilgisinin sorumluluğu konusunda Akşener’in elini rahatlatmak için istifa ettiği söyleniyor.
Kurultay tarihi haftaya açıklanabilir
İYİ Parti Lideri Akşener, seçimlerin ardından, dar gruplarla görüşmeler yaparak hem seçim yenilgisinin nedenlerine, hem de partinin geleceğine ilişkin görüş alışverişinde bulunuyor.
Akşener Çarşamba günü de aralarında Koray Aydın, Müsavat Dervişoğlu, Cihan Paçacı, Turhan Çömez, Ayfer Yılmaz gibi partinin deneyimli isimlerinden oluşan “İstişare Kurulu” üyeleri ile bir araya geldi.
Bu görüşmelerde, değişim talebini dile getirenler olduğu gibi, “devam etmesini" isteyenlerin de olduğu belirtiliyor.
Parti kulislerine göre Akşener, eleştiri ve önerileri dinleyip not alıyor, ancak istifa veya aday olup olmayacağına ilişkin tartışma başlığı açmıyor.
Akşener’in kurultay tarihini haftaya açıklaması bekleniyor, ancak, adaylık tutumunun netleşmeyeceği ifade ediliyor.
"Seçime tek girme kararını GİK verdi, sorumluluk sadece Akşener’e yüklenemez”
İYİ Parti’de “değişim” isteyenler ile “Akşener’le devam” diyenler arasındaki tartışmanın ise önümüzdeki günlerde daha da keskinleşmesi ve kurultayın bu iki kesimin yarışına sahne olması bekleniyor.
Akşener’in devam etmesini savunanlar temel gerekçe olarak “İYİ Parti bir lider partisidir ve Akşener’siz parti biter” görüşünü dile getiriyor.
Akşener’in devam etmesi gerektiğin savunan bazı parti yöneticileri “seçimlere hür ve müstakil girme” kararının Genel İdare Kurulu’nda (GİK) alındığına dikkat çekerek, “Genel Başkan baskı altında kalmayalım diye, oylamada dışarı çıktı. Niye tek başına sorumluluğu alsın? Zaten bunun kararını kurultay verecek” diyor.
Seçimlere tek başına girerken, “birinci parti olacağız” iddiasının dile getirilmediğini, arzu edilen sonuç alınamasa da Nevşehir’in kazanıldığını, ilçe ve belde belediye başkanlıklarının sayısını arttığını ve seçim sonuçlarına itiraz edilen Ordu’yu da kazanma olasılıkları bulunduğuna dikkat çeken bir parti yöneticisi, “Akşener’in istifa etmesini gerektiren bir durum yok. Akşener bu partiyi markalaştıran liderdir” görüşünde.
'Teşkilatı dinlemezsen, seçmen de seni dinlemez'
Ancak partide seçim yenilgisinin ardından değişim olması gerektiğini savunan geniş bir kesim var.
CHP’yle ittifak kapılarının tamamen kapatılması, seçim kampanyası sürecinde, Akşener’in iktidar yerine CHP’yi ve özellikle Ekrem İmamoğlu ile Mansur Yavaş’ı hedef alması temel hatalar olarak görülüyor.
Seçimin kaybedilmesinde bu etkenlerin yanısıra, İYİ Parti’nin muhalif tabanının AKP karşısında kazanma olasılığı en yüksek gördüğü CHP’ye yönelmesinin, özellikle büyük kentlerde parti oylarında dramatik düşüşlere yol açtığına dikkat çekiliyor.
81 il teşkilatından en az 60’ının, CHP ile yerel düzeyde işbirliğini savunduğunu, ancak parti yönetiminin buna yanaşmadığını savunan bazı parti kurmayları, “Biz tabanı dinlememiş olduk. Tabanı dinlemezsen, taban da seni dinlemez” görüşünü dile getiriyorlar.
'Değişim olmazsa, partinin geleceği tehlikeye girer'
Parti içinde değişimi savunan bazı isimlere göre, “Akşener aday olsa bile bu yenilginin ardından yeniden genel başkanlık koltuğunu koruması zor.”
Partinin deneyimli bir ismi, bunun nedenini şöyle açıklıyor:
“2023 seçimlerindeki yenilginin baş aktörleri CHP ve İYİ Parti’ydi. CHP’de Kemal Kılıçdaroğlu’nun bir anlamda büyüttüğü Özgür Özel çıktı, genel başkanlığı aldı, içindeki sancıyı bertaraf etti. Seçimlerden başarıyla çıkarak, eski tartışmaları kapattı. Ama İYİ Parti şimdi ikinci bir yenilgi aldı. Eğer bu yenilginin ardından da bir değişim olmazsa, partinin geleceği tehlikeye girer. O nedenle Akşener’in karşısına kim çıkarsa, kurultayı alma ihtimali yüksektir.”
CHP’nin seçimlerdeki başarısında aday tercihlerin yanı sıra iktidar partisine duyulan tepkinin büyük etkisi olduğunu savunan bazı partililer ise Akşener’in kullandığın kampanya dilinin ise seçmeni partiden uzaklaştırdığı görüşünde:
“Akşener’in kullandığı dili millet hazmedemedi. Daha dün kucaklayıp, yerlere göklere sığdıramadığınız İmamoğlu’na, Mansur Yavaş’a karşı ağır ithamlarda bulunuyorsunuz. Siyaset bu kadar zikzak kaldırmaz, bu büyük prestij kaybına yol açtı, ciddi güvensizlik yarattı.”
Akşener kararında aceleci olmayacak
Yakın çevresine göre Akşener, istifa ya da kurultayda aday olup olmama konusunda kararını açıklamada aceleci olmayacak ve kapsamlı seçim analizlerini ve tüm parti kademelerinin görüşünü aldıktan sonra karar verecek.
Parti içindeki bir grup, bunun nedenini, “partinin başsız kalması halinde iç kavganın daha büyümesinden" duyulan endişeye bağlıyor. Ancak ağırlıklı görüş, Akşener’in, “bekle gör” politikası izleyip, hem olası rakiplerini hem de kendisine verilecek desteği görmek istediği, sonrasında da adaylığını açıklayabileceği yönünde.
Gerek partinin yol haritasının netleşmesi, gerekse Akşener’in aday olup olmayacağı konusunda ise bugün milletvekilleri ve Başkanlık Divanı üyeleri ile yapılacak toplantıdan çıkan havanın etkili olacağı belirtiliyor. Partide değişim umudu görmeyen bazı milletvekillerinin ise istifa edebileceği kulislerde konuşuluyor.
Kimler rakip olabilir?
Akşener’in adaylık kararı alması halinde, muhtemel rakipleri konusunda da İYİ Parti kulisleri hareketli.
İYİ Parti Grup Başkanı Koray Aydın, Balıkesir Milletvekili Turan Çömez, Genel Başkan Yardımcısı Tolga Akalın ve Grup Başkanvekili Erhan Usta parti kulislerinde konuşulan isimler.
Akşener’in aday olmaması halinde, Buğra Kavuncu’nun da adaylık yarışına girmesi, Koray Aydın’ın ise kendisi aday olmaması halinde karşı aday çıkarması da olasılıklar arasında görülüyor.