Çevre

İyi Partili Subaşı'ndan Bakan Kurum'a 11 sit alanından geçecek devlet yolu sorusu

"11 Arkeolojik Sit Alanı içinden geçecek olan 4 şeritli ‘Finike-Demre- Kaş-Kalkan Devlet Yolu’ yapılmak istenmektedir

06 Temmuz 2021 16:41

İyi Parti Antalya Milletvekili Hasan Subaşı, arkeolojik, doğal 11 Sit alanından geçeceğini belirttiği Finike-Demre- Kaş-Kalkan Devlet Yolu için, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a “Arkeolojik ve doğal 11 Sit alanından geçecek olan bir projenin yaratacağı tahribat ve yıkım hangi gerekçeyle yapılmak istenmektedir?” sorusunu yöneltti.

İyi Parti Antalya Milletvekili Hasan Subaşı, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapımı planlanan Finike-Demre Kaş-Kalkan Devlet Yolu’na ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle soru önergesi hazırladı.

Subaşı, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapımı planlanan dünyaca ünlü Finike Portakalının yetiştirildiği verimli ovadan ve 11 Arkeolojik Sit Alanı içinden geçecek olan 4 şeritli Finike-Demre- Kaş-Kalkan Devlet Yolu’nun gerçekleşmesi halinde doğa katliamı gerçekleşeceğini, UNESCO’nun koruması altındaki SİT alanlarının tahrip edileceğini belirtti.

“Yandaşa para kazandırmak için yapılacak 4 şeritli otoyol kime hizmet edecek?” sorusunu yönelten Subaşı, 4-5 milyar liraya mal olacak projeden derhal vazgeçilmesini istedi. Subaşı, önergesinin gerekçesinde şu değerlendirmeyi yaptı:

“Bakanlığınız ve Karayolları Genel Müdürlüğü plan ve projelerine göre, dünyaca ünlü Finike Portakalının yetiştirildiği verimli ovadan ve 11 Arkeolojik Sit Alanı içinden geçecek olan 4 şeritli ‘Finike-Demre- Kaş-Kalkan Devlet Yolu’ yapılmak istenmektedir. Projeyle ilgili olarak 29 Mart 2019’da başlatılan ÇED süreci, 4 Haziran 2020 tarihinde sonlandırılmıştı. Bu kararın ardından Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü, Finike-Demre bölünmüş yol projesini, ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı Haziran 2019’da mahkemece iptal edilen Kaş-Kalkan bölünmüş yol projesi ile birleştirerek yeni bir ÇED süreci başlattı.”

"Proje orta Likya coğrafyası olarak anılan hat boyunca ilerliyor"

Subaşı, Finike kamuoyunun yapılacak yolun binlerce dönüm portakal bahçesini yok edeceğini belirleterek, şunları kaydetti:

“Bunun üzerine Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü 21 Haziran 2021 tarihinde ‘Finike ilçesi sınırlarındaki bölünmüş yol projesi, yöre halkının gösterdiği tepki ve talepleri üzerine bölünmüş yol projesi kapsamı dışına çıkarılmıştır. Daha önce belirlenen güzergâhın Finike ilçesi sınırlarında kalan kesiminde herhangi bir proje çalışması yapılmayacak, mevcut yol olduğu gibi kullanılacaktır. Ayrıca bu kesim devam eden Finike-Demre-Kaş Yolu ‘ÇED sürecinin de dışında tutulacaktır’ şeklindeki yazıyı Valilik ve ilgili kurumlara gönderdi.

Finike güzergâhının çıkarılmasıyla mevcut projeye göre Demre’nin Beymelek sahilinden başlayacak olan bölünmüş yol projesi, Köşkerler, Gürses, Kapaklı ve Yavu mahallelerinden geçerek Kaş sınırlarına giriyor. Kaş’ta ise Sarılar, Ağullu, Pınarbaşı, Çukurbağ, Yeniköy, Gökçeören ve Sarıbelen mahallelerinden geçerek Kalkan’da son buluyor. Demre-Kaş arası 36,3 kilometre, Kaş-Kalkan arası ise 28,7 kilometre (toplam 88 km.) olarak projelendirilen bölünmüş yol projesi, orta Likya coğrafyası olarak anılan ve doğal peyzaj ile kültürel mirasın iç içe geçtiği hat boyunca ilerliyor”

"Birinci sınıf tarım arazilerini maki çalı gösterildi"

Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan raporlarda maki ve çalı olarak gösterilen bölgenin aslında 1. Sınıf tarım arazileri ya da dünyada sadece bu bölgede yaşayan ‘yok olma tehlikesi altında olan endemikler bitkiler’ kategorisinde bulunan Sürmeliçiğdemi, Likya orkidesi ve Kaputaş andızotunun yaşadığı bölge olduğunun altını çizen Subaşı, şunları dedi:

“Yangından mal kaçırır gibi, önce ihale edilen, sonra araştırma bile yapılamadan hayata geçirilmek istenen otoyola, diğer kamu kurumları da karşı çıkmış, Orman ve Su İşleri Bakanlığı 6. Bölge Müdürlüğü'nün yol projesiyle ilgili 27.4.2016 tarihli ilk görüşünün de dikkate alınmadığı görülmektedir.

Yazıda, ‘…belirlenen güzergahta bölgenin en önemli turizm değeri olan peyzaj bütünlüğüne ve alanda yaşayan yaban keçisi gibi nesli tehlike altında olan türlerin habitat bütünlüğüne zarar vereceği, bu güzergahın, alanın kuzeyinde hali hazırda yöre halkı tarafından kullanılan hatta kaydırarak projenin yeniden modellenmesi gerektiği…’ şeklinde önemli sakıncalar dile getirilmiştir”

"Yöre halkı da istemiyor"

Geçen hafta Kaş ve Demre’de gerçekleştirilen Çevresel Etki Değerlendirme Toplantılarında başta turizm ve arkeoloji konulu meslek birlikleri ve temsilcileri olmak üzere, yöre halkı, turizm işletmecileri, kent konseyi, belediyeler, çiftçiler, vb. tüm paydaşlar bu projeye karşı olduklarını açıkça ifade ettiklerini de dile getiren Subaşı, “sadece bölge değil, Antalya halkı adına projenin vereceği zararlar nedeniyle iptal edilmesini istediklerini” belirtti.

Subaşı, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a şu soruları yöneltti:

“-Her ne kadar Finike-Demre güzergahı projeden çıkarılmış olsa da, yolun geri kalanı tamamlandığında, bu yol nereye bağlanacaktır?

-Karayolları 13. Bölge Müdürlüğü’nün 21 Haziran 2021 tarihli yazısında Finike-Demre güzergahının ÇED süreci dışında tutulacağı ifade edilmiştir. Dünyaca ünlü Finike Portakalının yetiştiği verimli arazi üzerine 4 şeritli otoban inşa edilmesi planlanırken hangi hukuki ve idari gerekçeyle ÇED gerekli değildir kararı alınmıştır?

-Dünyanın en verimli tarım alanları, arkeolojik ve doğal 11 Sit Alanından ve nesli tehdit altındaki Kaş-Likya Orkidesinin yayılış alanından geçecek olan bir projenin yaratacağı tahribat ve yıkım hangi gerekçeyle yapılmak istenmektedir?

-Bu proje, yap-işlet-devret modeliyle mi inşa edilecektir? Hangi firmalar bu proje için teklif vermiştir?

-Aldığımız bilgilere göre, pek çok defa çökme sorunu yaşanan, uzun yıllar tek şeritli ve kontrollü olarak kullanıma açılan, Kemer-Kumluca yolunda proje yapan Makyol şirketinin bu yeni projeyi üstlendiği iddia edilmektedir. Şantiyesi halen bölgede iken bu yol çalışmaları bu firmaya mı verilecektir?”

-Kamu Kurumları projelerini kamunun yararı ve taleplerini gözeterek yapmakla yükümlü ve görevlidir. Başta turizm ve arkeoloji konulu meslek birlikleri ve temsilcileri olmak üzere, yöre halkı, turizm işletmecileri, kent konseyi, belediyeler, çiftçiler, vb. tüm paydaşların karşı çıktı ve katiyen istemediği bir projenin inşası için neden ve hangi kamusal yarar için ısrar edilmektedir?

-Bölgenin en önemli su havzası olan Karagöl’de ve Avlan’da su tutmak için gereken projeyi, uzun yıllardır yarım kalan Demre limanı projesini, Korkuteli-Elmalı yolunu tamamlamak için gerekli olan bütçe bulunamazken, hiçbir şekilde faydası olmayacak bir otoban projesi için bütçe ve kaynak nasıl bulunabilmektedir?"