Kadın Cinayetlerine Karşı Acil Önlem Konferansı ile başlayan Kadın Cinayetleri Önlenebilir Kampanyası kapsamında gazeteleri ve web sitelerini inceleyen araştırma ekibi, kadın cinayetlerini haberleştirmekte sınıfta kalan medya için “Kadın Cinayetleri Haberleştirme Kılavuzu” hazırladı. Kampanyanın başında konuya ilişkin olarak incelenen 10 gazeteye karne verilmiş, gazetelerin hiçbiri 3’ün (Orta) üzerinde not alamamıştı.
Bianet’te yer alan habere göre, gazete haberlerindeki cinayet “bahanelerinin” mahkemelerde kadın katillerince tahrik indiriminden yararlanmak için kullanıldığının altını çizen kampanya ekibi, gazetecilere “Siz o kadın katiline ‘bahane’ üreten gazeteciler olmak istemezdiniz muhakkak! Biz de sizler için genel sorumlulukları ve kadın cinayetlerini haberleştirirken dikkat edilmesi gerekenleri derleyen bir kılavuz hazırladık” diye seslendi.
Kadın Cinayetleri Haberleştirme Kılavuzu’nda gazetecilerin kadın cinayetlerini haberleştirirken dikkat etmesi gerekenler şöyle sıralanıyor:
Adını Koyun: Bir kadın, herhangi bir kişi tarafından “kadın olduğu için” öldürülmüşse bu adli bir olay değil, bir “kadın cinayeti”dir.
“3. Sayfa” Haberi Değil: Kadın cinayetleri politik cinayetler ve yeri 3. sayfa değil; ilk sayfa veya politika, yaşam sayfalarıdır.
Klişelerden, Basmakalıp Yargılardan, Bahanelerden Uzak Durun: Haberi söylentilerle, yakıştırmalarla, “bahaneler”le, yargılarla; psikolog, yargıç, falcı veya hikâye yazarı gibi yazmayın.
Melodramdan, Sansasyon ve Pornografiden Kaçının: Haberde duygusallaştırma, dramlaştırma öğeleri, cinselliğe dair imalar, magazinel yaklaşımlar ve cinayet ayrıntılarına yer vermeyin.
Haberi Adli Raporlara, Failin İfadelerine Dayandırmayın: Gerçek sorumluları bulmaya çalışın, haber kaynaklarınızı çeşitlendirin.
Kadın Cinayeti Haberlerinde 4N1K!: “Neden”in cevabını failin ifadesinde ya da kadının hayatında aramayın, cinayeti kadınların hayatıyla meşrulaştırmayın.
Kadınları, Hayatlarını Değil; Zihniyeti Teşhir Edin: “Cinayeti hak etmiş mi,” diye soran/sorduran detayları, kadınları, özel hayatlarını değil; zihniyeti teşhir edin!
Faili Anlamaya/Aklamaya, Gizlemeye; Cinayeti Failin Hayatıyla Açıklama Çalışmayın: Cinnet, öfke, kıskançlık, iflas, aşk, öfke, işsizlik değil erkek şiddeti!
Yargı Süreçlerini İzleyin ve Sorgulayın: Hukuki süreçlerde rol alan “ideolojik/siyasal/ahlâki yaklaşımlar”, dava sonuçlarının fikri takibi, olumlu, emsal kararları atlamayın.
Cinsiyetçi Dil Kullanmayın: Cinsiyetçi terimler, kadınları aşağılayan atasözleri, dışlayıcı ifadeler ve klişeler kullanmayın.
Kadın Cinayetlerini “Cinayetin Ötesinde” Haberleştirin: Yalnızca “cinayet”i değil, kadın cinayetlerine dair mücadeleyi, kadın dayanışmasıyla elde edilen olumlu sonuçları ve iyi örnekleri de haberleştirin. Kadınların söz ve karar hakkını yok saymayın!
Unutmayın! Kadın cinayetlerini önlemekte medyaya büyük bir sorumluluk düşüyor.
