Gündem
BBC Türkçe

Kâğıt kesiği neden çok acıtır?

Kâğıtla az çok haşır neşir olan herkes bilir kâğıt kesiğinin çok acıttığını. Dermatologlar bunun tamamen insan anatomisiyle ilgili olduğunu söylüyor.

05 Eylül 2016 21:38

Kâğıtla az çok haşır neşir olan herkes bilir kâğıt kesiğinin çok acıttığını. Dermatologlar bunun tamamen insan anatomisiyle ilgili olduğunu söylüyor.

Dermatolog Dr. Hayley Goldbach'a göre sorunun kaynağı sinir uçlarıdır. Acıyı algılayan sinir uçlarının en çok bulunduğu yerlerden biri parmak uçlarıdır. Yüz ve genital bölgesi de acıya karşı hassastır. Vücudun başka yerlerindeki herhangi bir kesik de can sıkıcı olmakla birlikte, acının şiddeti bu hassas bölgelerdeki kadar yoğun değildir.

Bunu kanıtlayacak basit bir deney yapılabilir. Kağıt tutturmak için kullanılan ataşlardan birini açıp U şeklinde katladıktan sonra yanağınıza, ellerinize ve sırtınıza batırmaya çalışın.

El ve yüz gibi hassas bölgelerde iki uç birden hissedilir; ancak uçlar arasında belli bir aralık yok ise sırta batırıldığında tek noktada acı hissedilir. Bunun nedeni bu bölgede sinir uçlarının fazla yoğun olmamasıdır.

Goldbach'a göre bunun mantıklı bir evrimsel nedeni var. "Dünyayı keşfetmede, ince işleri yapmada parmak uçlarımızı kullanırız. Bu nedenle burada çok sayıda sinir ucu olması mantıklı. Bir tür güvenlik mekanizması gibi."

Vücudun dış dünya ile etkileşim aracı olan ve dış tehditleri algılayan ellere beynin çok sayıda sinirle yatırım yapmış olması şaşırtıcı değildir. Örneğin aşırı sıcak ya da keskin bir şeyi keşfetmek için önce eller kullanılır. Eli acıtan herhangi bir şey ondan uzak durmak gerektiği anlamına gelir.

Kâğıt fazla gözenekli olduğundan çok sayıda bakteri barındırır. Kâğıt kesiği ile oluşan yarayı istila etme riski büyüktür. Fakat bu durum kâğıt kesiğinin acı verme nedenini açıklamaz. Çünkü bakteri istilası hemen olmaz, ama acı anında hissedilir.

Bu, kâğıt kenarının göze düzgün görünse de bıçaktan çok testere kenarına benzemesinden kaynaklanır. Yani elinizi kâğıt kestiğinde oluşan yara jilet kesiği gibi ince bir çizgi halinde değil, tırtıklıdır. Bu yara daha çok acı verdiği gibi, daha geç iyileşir.

Ayrıca kâğıt kesiği fazla derin olmaz; ama derinin üst tabakasını kesip içeriye girecek derinliktedir. Bu kesiklerin bu kadar can acıtmasının bir nedeni de budur. Derin kesik kanamaya yol açacak ve oluşan pıhtı yaranın kabuk bağlayarak dış mikroplardan uzak bir halde iyileşmesini sağlayacaktır.

Ancak yüzeysel kâğıt kesiği bu olanağı sunmaz. Üzeri antibiyotik krem ve sargı ile örtülmediği zaman kâğıdın kesmesi ile açığa çıkan sinirler dış dünyaya açık olmaya ve can acıtmaya devam edecektir. Sinirler acı yoluyla beyne uyarı sinyalleri göndermek için vardır ne de olsa.

Bu kanıtlanmış bir şey değil, ama Goldbach mantıklı bir hipotez olduğu kanısında.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir