Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 23 Nisan gündemiyle dün gerçekleştirilen özel oturuma, AKP ve CHP arasındaki gerilimin yanı sıra TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın ‘parmak’ çelişkisi damga vurdu. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nu kürsü konuşmasında Genel Kurul’a hitap etmesi konusunda, “Parmakla işaret etmeyiniz” sözleriyle uyaran Meclis Başkanı Kahraman, daha sonra çıkan ‘Kürt illeri’ tartışmasında ceza sopasını gösterdiği HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş’la konuşması boyunca parmak salladı.
TIKLAYIN - TBMM'de ‘Kürt illeri' gerginliği: Neresi o yer, yok öyle bir şey!
Meclis Başkanı Kahraman’ın Kılıçdaroğlu’nu uyardığı konuşması, Meclis tutanaklarına şöyle yansıdı:
BAŞKAN - Sayın Kılıçdaroğlu, lütfen, Genel Kurula hitap ediniz, şahsi olarak olmasın.
CUMHURİYET HALK PARTİSİ GENEL BAŞKANI VE MECLİS GRUBU BAŞKANI KEMAL KILIÇDAROĞLU (Devamla) - Sayın Başkan, ben Genel Kurula hitap ediyorum zaten. (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
BAŞKAN - Ama efendim, parmağınızla, kişiyi de göstererek konuştunuz. Rica edeyim, lütfen…
Kılıçdaroğlu'na yönelik uyarısının ardından, gündemin ilerleyen dakikalarında HDP Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş'ın konuşmasında, "Kürt illeri" ifadesini kullanmasına tepki gösteren Kahraman, Beştaş'ın beyanlarının Anayasa ve TBMM İçtüzüğü‘ne aykırı olduğunu belirterek, "Sayın Genel Kurul, bu 'Kürt illeri' hususunda beyan edeni oturumdan çıkarmak isterim. Ya açıklık getirin, geri alın, meramınızın böyle olmadığını söyleyin yoksa sizin oturumdan çıkarılmanızı teklif edeceğim" dedi.
Beştaş, geri alacağı bir cümle sarf etmediğini söylerken, “Kürt illeri derken Marmara, Trakya'da diyebilirsiniz. Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı iller. Diyarbakır'ın yüzde 80'i Kürt ise oraya Kürt ili demenin ne mahsuru var? Burada bizim kesinlikle bunu geri almamız söz konusu değildir. Kürt olduğu gibi Kürt illeri de bir realitedir bunu reddetmek kesinlikle kabul edilemez" cevabını verdi. Beştaş’ı uyarırken sürekli olarak parmağını sallayan Kahraman’la genel kurulda yaşanan tartışma şöyle:
BAŞKAN - Böyle şey yok. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) "Kürt illeri" Neresi bu? Yok böyle bir yer. Türkiye'de, Türkiye coğrafyasında yalnız Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti var. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
GARO PAYLAN (İstanbul) - Sayın Başkan, yorum yapamazsınız.
BAŞKAN - Böyle bir şey olamaz. Anayasa'da, İç Tüzük'e de aykırıdır beyanlarınız.
FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (İstanbul) - Fezleke getirin, fezleke.
BAŞKAN - Bak, tekrar ediyorum, Sayın Genel Kurul bu "Kürt illeri" sözü hususunda beyan edeni ben oturumdan çıkarmak isterim. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
LEZGİN BOTAN (Van) - "Kürdistan" diyen Cumhurbaşkanı burada oturuyor.
BAŞKAN - Evet, efendim. Çünkü bunu dışarda kullanabilme hakkını almak lazım Meclis olarak. Ya açıklık getirin, geri alın, meramınızın bölünme olmadığını söyleyin…
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Asla geri almayız.
BAŞKAN - …yoksa sizin oturumdan çıkarılmanızı teklif edeceğim.
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Asla geri almayız.
BAŞKAN - Evet, efendim.
PERVİN BULDAN (İstanbul) - Sayın Başkan, alışacaksınız "Kürt illeri."
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - "Kürt illeri" vardır. Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı iller "Kürt illeri"dir.
BAŞKAN - Yoğun başka "Kürk illeri" başka hanımefendi.
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Siz yarın öbür gün "Kürtler de yoktur." diyeceksiniz. Yok mu olacak?
BAŞKAN - Böldürmeyiz.
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Siz bölüyorsunuz, siz.
BAŞKAN - Bayrağı değiştirtmeyiz. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Şu anda bölücüğü yapan sizsiniz.
BAŞKAN - Başka bir millet dedirtmeyiz.
Lafınızı açıklayacak mısınız?
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Hayır.
BAŞKAN - Yoksa ısrar ediyor musunuz?
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Sayın Başkan, açın mikrofonumu.
BAŞKAN - Efendim?
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Açın mikrofonumu.
BAŞKAN - Açıyorum mikrofonunuzu, açıldı.
ZİYA PİR (Diyarbakır) - "Kürdistan" diyen orada oturuyorum, "kürdistan" diyen.
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Öncelikle ben geri alacağım hiçbir cümle sarf etmedim. Şu anda biz burada konuşurken -eş genel başkanımız da dâhil- Türkiye'deki realiteleri olduğu gibi ifade ediyoruz, hakikat dışında tek bir sözümüz yoktur.
ZEHRA TAŞKESENLİOĞLU (Erzurum) - "Kürt ili" diye bir şey yok ya!
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Hakikat de bizim Türkiye'yi bölmek değil, Türkiye'de herkesin, 80 milyonun bir arada demokratik bir ülkede yaşamasıdır, bizim mücadelemiz budur. "Kürt illeri" derken "Marmara" "Trakya" da diyebilirsiniz, Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı iller. Şimdi, Diyarbakır'ın yüzde 80'i Kürt ise oraya "Kürt ili" demenin ne mahzuru var?
MÜCAHİT DURMUŞOĞLU (Osmaniye) - Hayır, asla olamaz.
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Yani burada bizim kesinlikle bunu geri almamız söz konusu değildir. Kürtlerin olduğu gibi, ben Kürt olduğum gibi, Kürt illeri de bir realitedir, bunu reddetmek kesinlikle kabul edilemez.
BAŞKAN - Meral Hanım, Sayın Grup Başkan Vekili, bu beyanlarınızla maksadınızın Türkiye'nin vilayetlerinin herhangi birini "kürdistan" diye ifade etmediğinizi, nüfus kesafeti bakımından söylediğinizi ifade ettiniz, nüfus yoğunluğu olarak ifade ettiğinizi beyan ettiniz.
ENGİN ALTAY (İstanbul) - Biz de öyle anladık zaten.
BAŞKAN - "Kürt illeri" diye bir hadise mevzubahis değil.
Bir diğeri, Sayın Buldan, sizinle mesai arkadaşlığı yaptık, birbirimizi gayet yakinen tanıyoruz. Türkiye Cumhuriyeti, öteden beri, bir tez müdafaa etmektedir ve tarihe uygundur. Türkiye herhangi bir Ermeni katliamı yapmamıştır, bir soykırım katliamı mevzubahis değildir.
FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (İstanbul) - Niye bütün konuşmalara ayar vermek zorunda hissediyorsunuz kendinizi
BAŞKAN - Dünyadaki bazı parlamentolarda soykırım kabulü gibi bir mesele ortaya kondu, onu "Türkiye Parlamentosunda da getirildi ve kabul edildi." gibi... Uluslararası arenada bu mevzu hâline gelebilir. Ölen kişiler dolayısıyla üzüntü beyanı başkadır, "soykırım" "katliam" lafı başkadır. Lütfen bunu tavzih ediniz.
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) - Efendim, Sayın Başkanım, karşılıklı polemik olmaması gerekir, gündemimize devam edelim.
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Sayın Başkan, izin verirseniz, bunu yapmaktan çok hoşnut değilim, Meclis başkan vekilimiz olarak ilk başta...
Bir açabilir misiniz lütfen?
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Doğrusu, Meclis Başkanı olarak İç Tüzük'e en çok riayet etmesi gereken şahsiyet olduğunuzu takdir edersiniz.
BAŞKAN - Amenna.
MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Adana) - Ancak İç Tüzük'e uymak, takdiri ve keyfî değildir, hepimiz için emredici hükümler içerir. Meclis Başkanı da olsanız, milletvekili de olsanız, bakan da olsanız bu İç Tüzük Meclisin Anayasası'dır.
İç Tüzük 64'e göre, "Genel Kurula başkanlık eden Başkan veya Başkanvekili, asıl konu görüşülürken ve oylanırken hiçbir surette görüşünü açıklayamaz."
Siz burada Meclis Başkanı olarak hatiplerin konuşmasına ve bizlerin konuşmasına cevap verme, yorum yapma yetkisine sahip değilsiniz. Grup başkan vekilleri verebilir ancak siz Meclis Başkanı olarak tarafsız bir şekilde bu oturumu yönetmek durumundasınız, bunu ifade etmek istiyorum.
