Hürriyet yazarı Noyan Doğan, devletin teşvik verdiği çeyiz hesabına ilişkin olarak ayrıntıları paylaştı.
Çeyiz hesabına devletin sağladığı yüzde 20’lik katkı payının yüzde 25’e çıkarıldığını yazan Doğan, “Başlarda 100 binlerce genç çalışanın çeyiz hesabı açtıracağı tahmin edilirken, maalesef beklenen olmadı ve iki yılda toplam 35 bin kişi hesap açtırdı, toplam birikim tutarı da 25 milyon lirayı aştı. Hal böyle olunca da uygulamayı cazip hale getirip, tasarrufları artırmak için çeyiz hesabında devlet katkısı oranı artırıldı” ifadesini kullandı.
Doğan'ın "Bekâr çalışana 7 bin 500 lira destek" başlığıyla (28 Mart 2018) yayımlanan yazısının ilgili bölümü şöyle:
Çalışma hayatına yeni başlayıp da evli olmayanların tasarruf etmeleri amacıyla uygulanan çeyiz hesabından devlet teşviki yüzde 25’e çıkarıldı. En yüksek devlet katkısı miktarı da 7 bin 500 liraya yükseltildi.
Çeyiz hesabında devlet katkısı yüzde 25 artırıldı. Çeyiz hesabı, çalışma hayatına yeni başlayıp da evli olmayanların maaşlarından aylık küçük paralar yatırarak tasarruf etmeleri amacıyla 2016 yılında uygulanmaya başlandı. Bu çerçevede de birikim tutarının yüzde 20 kadar ve en fazla 5 bin lira devlet katkısı sağlandı. Başlarda 100 binlerce genç çalışanın çeyiz hesabı açtıracağı tahmin edilirken, maalesef beklenen olmadı ve iki yılda toplam 35 bin kişi hesap açtırdı, toplam birikim tutarı da 25 milyon lirayı aştı. Hal böyle olunca da uygulamayı cazip hale getirip, tasarrufları artırmak için çeyiz hesabında devlet katkısı oranı artırıldı. Geçtiğimiz hafta yasalaşan Torba Kanun tasarısı ile devlet katkısı oranı yüzde 20’den yüzde 25’e; en yüksek katkı miktarı da 5 bin liradan 7 bin 500 liraya çıkarıldı.
DEVLET KATKISI YÜZDE 25
Peki, çeyiz hesabından kimler, nasıl yararlanabilir? Çeyiz hesabından yararlanmak için –daha doğrusu devlet desteğinden yararlanmak için- 24 yaşını doldurmamış ve evlenmemiş olmak gerekiyor. Mevduat ve katılım bankalarından TL cinsinden çeyiz hesabı açtırılıyor ve hesaba aylık en az 125, en fazla da 1.250 lira yatırılıyor. Çeyiz hesabı açtıran, başta, bir kereliğine toplu para da yatırabilir. Bugün için de bu rakam, 18 bin lira. Bu ne sağlar? Devlet desteğinden daha fazla yararlanma imkanı sunar. Hesap açıldıktan sonra 3 yıl düzenli olarak aylık katkı tutarlarının yatırılması gerekiyor. Bu 3 yıl içinde de kişinin aylık yatırdığı paralar bankalar tarafından değerlendiriliyor, böylece birikim artıyor.
Gelelim, çeyiz hesabında biriken paranın nasıl ve hangi şartlarda kullanılacağına. Kişinin kendi yatırdıklarında bir sorun yok, istendiği zaman birikimi ile birlikte çekilebilir. Ancak devlet katkısından yararlanmanın belli şartları var. Öncelikle 3 yıl sistemde kalınması şart. 36-47 ay arası para yatıranlar devlet katkısının yüzde 10’una hak kazanıyor. 48 ila 59 ay para yatıranlar devlet katkısının yüzde 15’ini; 60 ay ve üzeri para yatıranlar yüzde 20’sine hak kazanıyor. Devlet desteğinin tamamından yararlanmak için de ödemelerin düzenli olması ve 27 yaşından önce evlenilmesi gerekiyor. Evlilik tarihinden itibaren 6 ay içinde bankaya başvurulduğunda banka, çeyiz hesabındaki hem birikiminizi hem de devlet katkısını ödüyor. 27 yaşını kaçırdınız mı, devlet desteğinden yararlanamıyorsunuz.
YANLIŞ HESAP YAPMAYIN
Okuyuculardan gelen sorulardan; çeyiz hesabında devlet katkısının, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile karıştırıldığı anlaşılıyor. BES’teki yüzde 25’lik devlet katkısı aylık işliyor, çeyiz hesabında ise toplam birikim üzerinden devlet katkısı veriliyor. Örnekle anlatayım: 22 yaşındasınız, bekarsınız, çalışma hayatına yeni başladınız. Çeyiz hesabı açtırıyorsunuz ve her ay 200 lira hesaba katkı yapıyorsunuz. Aylık ödediğiniz parayı artırmadığınızı ve 5 yıl boyunca aylık 200 lira yatırdığınızı varsayarsak; 5 yılda, hesabınızda 12 bin lira birikiyor. 27 yaşına geldiniz ve evleneceksiniz, çeyiz hesabınızdaki parayı almak istiyorsunuz. 12 bin liranın üzerine, devletin yüzde 25 katkısı olan 3 bin lirayı (12 bin liranın yüzde 25’i) eklediğinizde, çeyiz hesabındaki toplam birikim tutarı 15 bin lira oluyor ve bu parayı alabiliyorsunuz.
Çeyiz hesabı açtıracaklaraöneriler
Devlet katkısının en üst limiti olan 7 bin 500 liradan yararlanmak için çeyiz hesabına toplam 30 bin lira yatırmanız gerekiyor. Bunu 3 yılda da yatırabilirsiniz, 5 yılda da ya da daha uzun sürede. Ama şu kadarını söyleyeyim, 22 yaşında çeyiz hesabı açtırırsanız, aylık 500 lira düzenli yatırırsanız; 27 yaşına geldiğinizde hesabınızda 30 bin lira birikiminiz olur ve devlet de size 7 bin 500 lira katkı yapar. Böylece 37 bin 500 liralık bir birikime ulaşmış olursunuz. İkincisi, evlenecek olan kişiler ayrı ayrı hesap açtırabilirler. Deminki örnekten yola çıkarak, evlenecek olanlar ayrı ayrı hesap açtırıp, 5 yıl boyunca katkı yaparlar ve her ay da 500’e lira yatırırlarsa; 27 yaşına geldiklerinde kendi birikimleri ve devlet katkısı ile birlikte 75 bin lira para alabilirler.
Kimler, nasıl yararlanacak?
- Çeyiz hesabı açtırmak için 24 yaşını doldurmamış olmak gerekiyor.
- Devlet desteğinden yararlanmak için en az 3 yıl hesaba para yatırılmalı.
- 27 yaşını doldurmadan evlenmek şart.
- 27 yaşını dolduranlar devlet desteğinden yararlanamıyor.
- Çeyiz hesabına aylık en az 125, en çok 1.250 lira yatırılması gerekiyor.
- Ayrı hesap açılabiliyor.
- Şartları yerine getirenler devlet katkısının tamamını alabiliyor.
- Evlilik sonrası, 6 ayda, hesaptaki birikim ve devlet katkısı kişiye ödeniyor.
