Diyarbakır'ın Silvan ilçesindeki tarihi Hasuni Mağaraları'nın yanındaki kaya mezarlarında, 'Monoha' adlı papazın gömülü olduğu ve dua istenilen Süryanice yazılı 2 kitabe bulundu. Dicle Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Yıldız, bu kitabelerin 'mezartaşı' kitabesi olduğunu söyledi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın onayı ile Diyarbakır ve ilçelerinde Ortaçağ ve sonrasına ait kültür varlıklarının tespiti için Silvan ilçesinde yürütülen yüzey araştırmaları sırasında, Bahçeköy'de bulunan kaya mezarlarının içinde Süryanice iki kitabe tespit edildi.
Bölgede Kaymakamlık desteğiyle 10 yıldır çalışma yürüten Dicle Üniversitesi (DÜ) Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Yıldız, Türkiye'de kaya mezarları içinde ilk defa kitabelerin tespit edildiğini söyledi. Kitabelerin fotoğrafını Mardin Kırklar Kilisesi Başpapazı Gabriel Akyüz'ün de incelediğini ifade eden Yıldız, bunların Süryanilere ait 'mezartaşı' kitabesi olduğu sonucuna vardıklarını aktardı.
Kitabenin tercümesi yapıldı
Bu kitabede buranın bir papaz mezarı olduğunu anlatan Yıldız, "Monoha adlı papazın burada gömülü olduğu ve bu kitabeyi okuyan herkesin bu papaz için dua etmesi yazılıyor. Bölgede yaptığımız araştırmada, ilk kez içinde Süryanice kitabe bulunan bir mezara denk geldik. Bu Türkiye için de bir ilk olabilir. Şimdiye kadar yaptığımız literatür çalışmalarında, içerisinde Süryanice kitabe olan bir kaya mezarına rastlamadık. Bu kaya mezarı Süryaniler tarafından mı yapıldı, yoksa daha önce yapılmıştı da bu Süryaniler tarafından mı kullanıldı? Bu, ileriki çalışmalarımızda netlik kazanacak. Bu mekan daha sonraki dönemlerde Şapel olarak da kullanılmıştır. Bunu doğu uçtaki apsis nişinden anlıyoruz. Bu kaya mezarının ne zaman inşa edildiğini, yapıldığını net olarak bilmiyoruz. Ama çok eski olduğu, hem kalıntılardan, hem de kitabelerden anlaşılıyor" dedi.
