Dünya

Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü liderler zirvesinde Paşinyan krizi

24 Kasım 2022 07:26

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan aleyhine karar koyduramadığı Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nün (KGAÖ) zirvesine yönelik bildiriyi imzalamadı.

Paşinyan, Ermenistan’ın başkenti Erivan’da KGAÖ’nün Kolektif Güvenlik Konseyi toplantısında konuştu.

Azerbaycan’ın, Mayıs 2021’den bu yana Ermenistan topraklarından 140 kilometrekareyi işgal ettiğini iddia eden Paşinyan, “KGAÖ’den bu konuda ne bekliyoruz? Bu gerçeğin, açıkça formüle edilmiş bir siyasi değerlendirme olarak ifade edilmesi. Ermenistan ile Azerbaycan arasında sınır yoktur diyerek böyle bir değerlendirmeden kaçınmak, KGAÖ’nün sorumluluk bölgesinin olmadığını, sorumluluk bölgesi yoksa örgütün de olmadığını öne sürmektir.” ifadelerini kullandı.

Azerbaycan ordusunun, Mayıs 2021’den önceki konumuna dönmesi gerektiğini savunan Paşinyan, “Ermenistan, KGAÖ Kolektif Güvenlik Konseyi’nin bu geri çekilmeyi sağlayacak gerekli siyasi ve diplomatik çalışmaları Azerbaycan ile hızlandırmasını teklif ediyor.” diye konuştu.

KGAÖ’nün sonuç bildirisinde Ermenistan’ın hassasiyetlerini tam olarak göz önünde bulundurmadığına işaret eden Paşinyan, “Bu nedenle, KGAÖ Kolektif Güvenlik Konseyi Bildirisi ve Ermenistan’a yardım konulu ortak eyleme yönelik belgenin yeterince sonuçlandırılmış olduğuna inanmıyorum ve bu belgeleri imzalamaya hazır değilim.” dedi.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Paşinyan’ın KGAÖ bildirisini imzalamayı reddetmesine ilişkin gazetecilere yaptığı açıklamada, Ermenistan’ın KGAÖ’nün bir üyesi olarak kalmaya devam edeceğini söyledi.

Durumun “karmaşık” olduğunu anlatan Peskov, “Her konuda uzlaşma sağlanamadı ve bu olay da bir kez daha bu formatın önemini ortaya koymuştur.” dedi.

Putin, Paşinyan'la görüştü

Öte yandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Putin ile Paşinyan, Ermenistan'ın başkenti Erivan'da gerçekleşen KGAÖ zirvesinin ardından bir araya geldi.

Paşinyan, görüşmenin basına açık kısmında yaptığı konuşmada, KGAÖ zirvesindeki bazı konular üzerinde uzlaşamadıklarını belirterek, "Kararların birçoğu, yani 17'den 15'i alındı." dedi.

Bölgede güvenlik alanındaki duruma değinen Paşinyan, "Birçok sorun var. KGAÖ toplantısı esnasında bunlardan bahsetmiştim. Bunlar, desteğinizle ve himayeniz altında Azerbaycan Cumhurbaşkanı (İlham Aliyev) ile imzaladığımız üçlü anlaşmanın uygulanması ile ilgili sorunlar. Bunlar çok önemli konular. Bölgede uzun vadeli barışı sağlayacak konuları istişare etmeliyiz." şeklinde konuştu.

Ermenistan ve Rusya arasındaki ilişkilere de değinen Paşinyan, bu ilişkilerin hızla geliştiğini belirterek, "Bu yıl Ermenistan'ın Rusya'ya ihracatı yüzde 80 arttı. Elbette, bu, lojistik alanında yaşanan bazı değişikliklerden kaynaklanıyor ama bu, genel olarak ekonomik işbirliği için yeni fırsatlar yaratıyor." değerlendirmesinde bulundu.

"Tüm konular üzerinde nadiren anlaşılabiliyor"

Rusya Devlet Başkanı Putin de KGAÖ zirvesindeki sonuçlara ilişkin, "Elbette, tüm konular üzerinde nadiren anlaşılabiliyor ancak genel olarak, çalışma yoğun ve yararlı idi." şeklinde konuştu.

İki ülke arasındaki ilişkilerin müttefik seviyesinde olduğuna dikkati çeken Putin, "Geçen yıl ikili ticaret hacmi yüzde 12, bu yılın 9 ayında ise yüzde 67 arttı. Bu, günümüzdeki koşullardan kaynaklanmaktadır." ifadelerini kullandı.

Ermenistan Başbakanı Paşinyan, bugün Erivan’da düzenlenen KGAÖ zirvesine yönelik bildiriyi imzalamadığını açıklamıştı.

KGAÖ liderleri Ermenistan'a Azerbaycan ile diplomasi çağrısı yaptı

Paşinyan’ın ev sahipliğinde başkent Erivan’daki liderler zirvesine Rusya Devlet Başkanı Putin'in yanı sıra Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ve Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman katıldı.

Liderler, zirvede yaptıkları konuşmalarda Ermenistan'ın Azerbaycan ile yaşadığı sorunları diplomatik yollarla çözmesi gerektiğini vurguladı.

Tokayev, Ermenistan-Azerbaycan ihtilafının siyasi ve diplomatik yollarla çözülmesini umduklarına işaret ederken, Lukaşenko, ihtilafın barışçıl bir şekilde çözülmesi için ilk adımı Ermenistan’ın atması gerektiğini söylemişti.