- Fulya Canşen
Hitler’in doğduğu ve sadece 15 gün yaşadığı ev uluslararası bir soruna dönüştü. "Anıt olsun, ev olarak kullanılsın, yıkılsın" diyenler var. Asıl söz hakkı olan ev sahibi susuyor. Mahalle sakinleriyse Hitler ile ilişkilendirilmekten bıkmış.
Yukarı Avusturya’nın Braunau kenti yıllardır Hitler’in doğduğu evin akıbetiyle uğraşıyor. Daha önce özürlüler için atölye olarak kullanılan ev geçen yıl boşaltılmıştı. Konu uluslar arası boyutta olduğu için yerel yönetimlerin tek başına karar vermesi, yetkili oldukları halde, mümkün olmuyor. Braunau Belediye Başkanı muhafazakar Hannes Waidbacher’in, bu evin bir anıt olmasına kesinlikle karşı çıktığını açıklaması bu nedenle dünya çapında bir tartışmaya neden oldu. "New York Times", "Daily Mail", "Corriere della sera" ve "The Times of Israel" gibi yüzlerce gazete Hitler’in eviyle ilgili haber yaparken, Washington Post “Hitler’in Apartmanı mı?” başlıklı geniş bir analize yer verdi. “Biz tarihle çoktan yüzleştik” diyen Waidbacher şehirde yeteri kadar anıt bulunduğunu düşündüğü için evin mesken olarak kullanılmasını istemişti. Kendisinin ikinci dünya savaşının sona ermesinden yirmi yıl sonra dünyaya geldiğini hatırlatan belediye başkanı, bu savaşın başlamasından sorumlu tutulmak istemediğini de sözlerine eklemişti.
Bütün öneriler reddedildi
Artık basından uzak duran Waidbacher’den önceki belediye başkanları da benzer tartışmalarla karşı karşıya kaldılar. Bir önceki sosyal demokrat belediye başkanı söz konusu evin “ Barış evi” adı altında sosyal bir proje için kullanılmasında ısrar etmiş, bu öneriyi Yeşiller de desteklemişti. 2000 yılında da kentin bilim kurulu Hitler’in evinin “Sorumluluk Evi” adı verilen bir tarih çalışması mekanı olarak kullanılmasını önerdi. Bu iki öneri de maalesef kabul görmedi. Hitler’in doğduğu evin yıkılmasını isteyenlerin sayısı az değil. Ancak 17. yüzyılda inşa edilen iki katlı ev tarihi bir bina olduğu için koruma altında.
Ev sahibi susuyor
Ayrıca ev sahibinin izni olmadan hiçbir adım atılamıyor. Hitler’in 20 Nisan 1889’da doğduğu ve ancak iki hafta oturduğu iki katlı ev Gerlinde P. adında emekli bir kadına ait. Gerlinde P. yetkililerin hiçbir başvurusuna yanıt vermedi. Avukatı da açıklama yapmaya yetkili olmadığını söylüyor. İçişleri bakanlığı evi 1972 yılında süresiz olarak aylık 4700 Euro’ya kiralamıştı. Ev sahibi daha önce, evin modernleştirilmesine de eve aşırı sağa karşı uyarı olabilecek bir tabela asılmasına da icazet vermemişti. Bu nedenle böyle bir tabela evin önündeki asfalta asıldı ve Hitler’in adı anılmadı. Buna rağmen her gün onlarca turist gelip Hitler’in evinin fotoğrafını çekiyor.
Doğum yerlerini gizliyorlar
Hitler’in doğduktan sonra iki hafta yaşadığı eve gösterilen ilgi sadece mahalle sakinlerini değil, Braunau kentinde yaşayan herkesi bıktırmış durumda. Hatta bazıları, eleştirel bakışlardan kaçınmak için doğum yeri konusunda yalan söylemeyi bile tercih ediyor. Oğlunun doğumundan sonra Alois Hitler, eşi Klara ile birlikte Braunau içinde başka bir eve taşınmıştı. Çift üç yıl sonra da Passau’ya göç etti.