Sağlık
BBC Türkçe

Koronavirüs: Avrupa başkentleri ne durumda?

Avrupalıların özgürlükleri kıta genelinde kısıtlanmış durumda. Yetkililer koronavirüsün yayılmasının önüne geçmek için önlem üzerine önlem alıyor. Avrupa başkentlerindeki BBC muhabirleri gözlemlerini aktarıyor.

27 Mart 2020 10:04

Mark Lowen
BBC Roma Muhabiri Mike Lowen, İtalya'nın başkenti Roma'da savaş dönemlerinde görülen türden bir sokağa çıkma yasağı uygulandığını aktarıyor

Avrupalıların özgürlükleri kıta genelinde kısıtlanmış durumda.

Yetkililer koronavirüsün yayılmasının önüne geçmek için önlem üzerine önlem alıyor.

Avrupa başkentlerindeki BBC muhabirleri gözlemlerini aktarıyor.

İspanyollar krize rağmen ellerinden geleni yapıyor

Guy Hedgecoe - BBC News Madrid

Koronavirüsün yarattığı korku ve belirsizlik, Madrid halkının sokağa çıkma yasağına büyük oranda uymasına yol açtı.

Madrid İspanya'da salgının merkez üssü. Ülkedeki ölümlerin yarısı burada görülüyor. Bu yüzden kentteki oteller ve konferans merkezleri sahra hastanelerine dönüştürülürken bir buz pateni pisti de morg haline getirildi.

Süpermarketlerde çok az tüketici görülüyor ve hepsinin arasında en az bir metre mesafe bulunuyor.

Eczanelere ise aynı anda bir veya iki hastanın girişine izin veriliyor. Bu yüzden eczane önlerinde kaldırımlarda uzun sıralar oluyor.

Madrid'deki ana caddelerden Paseo de la Castellana bomboş
Madrid'deki ana caddelerden Paseo de la Castellana bomboş

Polisler yasaklara uymayan binlerce kişiye ceza yazsa da toplumun çoğu kurallara uyuyor.

Ülkenin en popüler etiketi ise #QuedateEnCasa (#EvdeKal).

Hem çocuklar hem de ebeveynleri için internet üzerinden yaratılan çok sayıda yeni etkinlik, karantina sürecini insanlar için çekilebilir kılıyor.

İspanya'da nine ve dedeler çocuk bakımında önemli bir role sahipti fakat bu dönemde torunlarını göremiyorlar.

İspanyollar her akşam pencerelere çıkarak sağlık çalışanlarını alkışlıyor.

Ebedi kentte hayat durdu

Mark Lowen - Roma Muhabiri

Penceremden baktığımda, yandaki süpermarkette ne kadar sıra olduğunu görebiliyorum.

Kaldırımda 10 kişiden fazlası bekliyorsa, insanların tek tek içeri girmesine izin verildiği için bu yarım saatlik bir sıra demek.

Sıra azalınca ben de alışveriş yapmak için aşağı iniyorum.

Alışveriş sırası sakin ve düzenli. İnsanlar sohbet ederek başlarından geçen gerçeküstü olayları paylaşıyorlar. Stokçuluk veya panik alışverişi yapılmıyor. Tuvalet kağıdı reyonlarında bazı boşluklar var ama her şeyi bulmak mümkün.

Roma sokakları düzenli olarak dezenfekte ediliyor
EPA
Roma sokakları düzenli olarak dezenfekte ediliyor

Kentte otobüsler ve tramvaylar hâlâ çalışıyor. Fakat içlerinde yolcuya rastlamak kolay değil. Roma'nın kalabalık sokakları artık bomboş. Sokaklara yalnızca çok önemli nedenlerle çıkmaya izin veriliyor.

Polisler sokaklarda insanların belgelerini inceleyerek sokağa çıkma hakkı olup olmadığına bakıyor.

Koşuya çıktığımda beni durduran polisler, evimden 300 metreden fazla uzaklaşamayacağımı söylediler. Bu, savaş dönemlerinde görülebilecek türden bir önlem.

Turistlerin uğrak noktaları artık bomboş.

Buna yol açan felaketler olmasaydı Roma'nın güzelliğini bu kadar sakin bir şekilde izleyebilmek bir ayrıcalık olurdu.

Fransa kolektif ruhunu buldu

Lucy Williamson - Paris Muhabiri

Fırtınanın gözü Fransa'nın doğusuna doğru ilerlerken yetkililer hızla önlem almaya çalışıyor: Acil servislerde yoğun bakım ünitelerinin hazırlanması ve sağlık çalışanlarına maske dağıtımında kargaşa yaşanıyor.

Felaketi yavaşlatması için toplumsal kısıtlamalara güveniliyor.

Koşuya çıkanlar evlerinden bir kilometreden uzağa gidemiyor, bir saatten fazla dışarda bulunamıyor ve en fazla bir kere çıkabiliyor.

Kuralları uygulamak için yüz binden fazla polis sokaklarda. Birden fazla ihlal yapan kişileri altı aylık hapis cezası bekliyor.

Bir arkadaşım, kocasıyla arabasında oturduğu için ceza aldığını anlattı.

Ben de kamera ekibimle birlikte BBC ofisi yakınlarında polis tarafından durduruldum.

Kuralların değiştiğini ve çekim yapmak üzere dışarda olmak için izin almak gerektiğini söylediler.

Paris'te baget ekmeği almak için sıraya girenler, aralarına mesafe koymaya dikkat ediyor
BBC
Paris'te baget ekmeği almak için sıraya girenler, aralarına mesafe koymaya dikkat ediyor

Karantina adım adım sıkılaştırılırken küçük yaşam alanlarına kısılmanın farklı yüzleri ortaya çıkıyor.

Çöpü kimin atacağı kocamla aramızda bir tartışma konusu olurdu. Ama şimdi birkaç saniye de olsa dışarı çıkabilmek için çöpü ben atmak istiyorum.

Süpermarket sırası her gün apartmanımın önünde zayıp gidiyor. Ve son dönemde o sırada, bugüne kadar hiç tanışmadığım kadar çok insanla tanışıp sohbet ettim, kolektif ruhu hiç olmadığı kadar hissettim.

Short presentational grey line
BBC

Almanlar açık havadan vazgeçmiyor

Jenny Hill - Berlin Muhabiri

Mahallemdeki küçük marketin önünden geçerken mal indiren kamyon şoförü "Tam bir palet tuvalet kağıdı getirdim, istiyorsan" diye güldü. Son dönemde tuvalet kağıdının yanı sıra makarna ve un da bulmak zor. Anlaşılan Berlinliler evlerinde hiç olmadığı kadar yemek yapıyor.

Pek çok kişi de açık havada koşuyor. Almanya'da sokağa çıkma yasakları eyaletten eyalete değişse de Alman halkının açık hava sevgisi eyalet tanımıyor.

İnsanlar evlerinin dışında yalnızca birlikte yaşadıkları insanlarla yan yana gelebiliyor.

Organik bir markette alışveriş yapmak için 1,5 metre arayla sıraya giren Berlinliler
Getty Images
Organik bir markette alışveriş yapmak için 1,5 metre arayla sıraya giren Berlinliler

Hava almak, egzersiz yapmak veya sohbet etmek için dışarı çıktığınızda etkileşim kuracağınız diğer insanlarla aranızda 1,5 metre olması isteniyor. Apartmanlarla dolu bu kentte, dışarı çıkıp hava alabilmek önemli.

Enfeksiyon sayıları hızla artıyor. Test yapılanların çoğu genç ve sağlıklı kişiler. İtalya ve Avusturya'dan dönenler. Virologlar, ülkedeki düşük ölüm oranını buna bağlasa da ölü sayısının artmaya devam edeceği uyarısında bulunuyor.

Yoğun nüfuslu Hollanda'nın karşılaştığı zorluk

Anna Holligan - Lahey Muhabiri

Koronavirüs krizinin hayatın her alanını etkilediği günlerde üç yaşındaki kızımla İskoçya'dan dönerken Amsterdam Schipol Havalimanı'nı terk edilmiş bir halde buldum.

Kızımı yanımda götürmemin nedeni, kreşinde koronavirüs tespit edilmesi nedeniyle bütün okulun kapatılmasıydı.

Anna Holligan kızıyla birlikte kalması gerektiği için evden çalışıyor
BBC
Anna Holligan kızıyla birlikte kalması gerektiği için evden çalışıyor

Peki dünyanın en küçük ve en yoğun nüfusa sahip ülkelerinden birinde sosyal mesafeyi nasıl koruyabilirsiniz?

Bu çok zor.

17,2 milyonluk ülkede hükümet sürü bağışıklığı stratejisi izliyor: En savunmasız grupları izole ederken geri kalan nüfusta virüsün ne hızla yayılacağını kontrol ediyor.

Tramvaylar genelde boş, esrar satan kafelerde yalnızca paket servis yapılıyor. Belediyemiz halka ormanları ziyaret etmeme çağrısında bulundu.

Alınan önlemler kızım için bale, yüzme, çocuk parkı ve arkadaşlarıyla oyunların iptal olması anlamına geliyor.

Macaristan'ın başkentinde öfke ve cömertlik

Nick Thorpe - Budapeşte Muhabiri

İsyankarlar ve kafelerle dolu Budapeşte'de hayat yavaşladı.

Kafeler kapatıldı. Postane, fırın ve eczanelere gitmek isteyenler sokakta yağan karın altında birbirlerine bir metre uzaklıkta sıra bekliyor.

Kış soğukları Budapeşte'ye geri dönerken hükümet krizle başa çıkabilmek için olağanüstü yetkilerle donatıldı
Andras Foldes
Kış soğukları Budapeşte'ye geri dönerken hükümet krizle başa çıkabilmek için olağanüstü yetkilerle donatıldı

Otobüste yaşlı bir kadın arkadaşına "Çocuklarım beni evde sanıyor, alışverişe gittiğimden haberleri yok!" diyor:

"Bana evde kalmamı emrettiler ama gıdamı onların getirmesini istemiyorum."

Kentin bisiklet gruplarından Budapeşte Bisiklet Mafyası, evsiz sığınaklarına sıcak yemek ve vitamin dağıtmak için Vitamin Patlaması adlı bir kampanya başlattı.

Sağlık krizi eski sınırları canlandırdı

Guy de Launey - BBC Balkanlar Muhabiri

Covid-19 salgını Slovenya ve Sırbistan arasında bir diplomatik krize yol açtı.

Krizin konusu 100'den fazla Sırp vatandaşı.

Sırbistan'da yaşayan ve her gün çalışmak için Slovenya'ya giden bu kişiler, Belgrad'ın sınırları kapatma kararıyla Slovenya'da mahsur kaldı.

Bazıları arabalarında uyumak zorunda kaldı.

Ljubljana'daki bu parkta salgının ardından kimseye rastlamak mümkün değil
BBC
Ljubljana'daki bu parkta salgının ardından kimseye rastlamak mümkün değil

Anlaşmazlığa rağmen iki ülke de aynı sorunla karşı karşıya. Slovenyalıların salgının ne gibi etkileri olabileceğini görmeleri için komşuları İtalya'ya bakmaları yeterli. Sırplar da sağlık sistemlerinin sınırlarının farkında.

Slovenyalılar normalde kendilerini kayak ve buz tırmanışı gibi etkinliklerle meşgul eder. Fakat kış sporları iptal edilmiş durumda.

Başkent Ljubljana sokakları o kadar sessiz ki, genelde en fazla sesi çıkaran şey bir kuşun ötüşü oluyor.

Sırbistan'da ise izolasyon ve karantina kararları yavaşça daha sıkı bir sokağa çıkma yasağına dönüşüyor.

Bethany Bell - Viyana Muhabiri

Avusturyalıların çoğu, Mart ortasında hükümet tarafından getirilen yeni önlemler kapsamında kendilerini izole ediyor.

Sadece kritik işlerde çalışanların, gıda alacakların ve başkalarına yardım etmesi gerekenlerin sokağa çıkmasına izin veriliyor.

Ama ben hiçbir türlü evden çıkamıyorum.

Bethany Viyana'da karantinadayken BBC World News yayınına çıktı
BBC
Bethany Viyana'da karantinadayken BBC World News yayınına çıktı

Kısa süre önce İtalya'da bir işten döndüm ve bu yüzden iki hafta boyunca karantinada kalmam gerekiyor.

Evime yiyecek siparişi vermek istedim ama marketlerin birkaç haftalık teslimatları dolmuş durumda. Bu yüzden nazik arkadaşlarımın bana getirecekleri yiyeceklere bağımlıyım.

Sokaklar eşi benzeri görülmemiş bir şekilde boş. Kilise çanlarının günün her saatini hatırlatmasını eskiden fark etmediğim bir şekilde fark ediyorum. Bir de her akşam penceresinden Moon River ve Summertime şarkılarını çalan saksafoncuyu…

Short presentational grey line
BBC

İsveç'te sosyal mesefalenmeye hazır mı?

Maddy Savage - Stockholm

Stockholm'ün güneyindeki apartman dairemden gördüklerim, krizin başlamasından bu yana pek değişmedi. Küçük çocuklar üzerinde montlarıyla parkta oynuyor, işe gidenler sefer sayısı azaltılan otobüsleri durakta bekliyor, mahallemizin pizzacısında insanlar yemek yiyor.

Stockholm'de otobüsler işlemeye devam ediyor fakat sefer sayıları azaltıldı
BBC
Stockholm'de otobüsler işlemeye devam ediyor fakat sefer sayıları azaltıldı

İsveç'te koronavirüs kaynaklı ölümler pek çok komşusundan daha az.

Yetkililer salgını sakin ve kontrollü bir şekilde yavaşlatmak istediklerini söylüyor.

Restoranlar ve barların yanı sıra 16 yaş üzerine eğitim veren okullar ve üniversiteler de kapatıldı, kalabalık etkinlikler iptal edildi.

İsveçlilere evden çalışmaları tavsiye ediliyor, zorunlu olmayan seyahatlerden kaçınmaları ve yaşlı yakınlarını ziyaret etmemeleri söyleniyor.

Restoranlar ve barlara da paket servis yapmaları veya kasada kalabalık oluşmaması için masaya servis yapmaları emredildi.

Bazı arkadaşlarım hiçbir semptom göstermemelerine rağmen evden çıkmazken bazıları da hiçbir şeyi umursamayıp trenlerle kayağa gidiyor.

Stockholmluların yarısı yalnız yaşıyor. Fakat en içine kapanık arkadaşlarım bile hükümetin daha sert önlemler alması durumunda yalnız hissetmekten korkuyor.

Short presentational grey line
BBC

Finlandiyalılar açık havayı terk etmekte zorlanıyor

Tom Bateman - BBC News Helsinki

Burada insanlar sosyal izolasyonun bir sorun olmadığı söyleyerek şakalaşıyorlar: Finler zaten öyle yaşıyor.

Fakat haftasonu Toolonlahti Körfezi'ndeki koşu pistindeki kalabalığı görünce yeterince insanın kendini izole etmediğnii anlamak mümkün

Finlandiya'da bir pastane, ülkede en çok talep gösterilen ürünlerden tuvalet kağıdı şeklinde pasta yaptı
EPA
Finlandiya'da bir pastane, ülkede en çok talep gösterilen ürünlerden tuvalet kağıdı şeklinde pasta yaptı

Hükümet insanlara mümkün olduğunca izole olmaları çağrısında bulundu.

Fakat Lapland'daki kayak pistlerine o kadar çok insan gitti ki pistleri kapamak zorunda kaldılar.

Hükümet şimdi bir adım daha atarak başkent Helsinki ve ülke nüfusunun üçte birini barındıran Uusimaa bölgesine giriş çıkışları pratikte kapattı.

Finlandiya'nın koronavirüs vakalarının büyük bir kısmı bu bölgelerde görülüyor.

Koronavirüs
BBC

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir